Phong trào tập luyện, thi đấu pickleball phát triển chóng mặt tới mức các nhà quản lý thể thao gặp khó để đưa môn thể thao này lên chuyên nghiệp nhằm bắt kịp xu thế.
Từ thế giới…
Pickleball được phát minh năm 1965 bởi một thượng nghị sĩ Mỹ, người đang tìm kiếm một trò giải trí thô sơ để xua tan sự nhàm chán của buổi chiều mùa hè với vài người bạn.
Tên của môn thể thao được đặt đơn giản nhưng cũng thú vị, dựa theo tên… chú chó của một trong những người này, Pickles. Đây là sự kết hợp giữa quần vợt, cầu lông và bóng bàn, để rồi trở thành hiện tượng ở Mỹ.
Trong 6 năm (2015 - 2021), pickleball có khoảng 5 triệu người chơi. Một năm sau, số lượng này vượt qua 9 triệu chỉ riêng tại Mỹ. Không có môn thể thao nào phát triển nhanh như vậy trong lịch sử nước Mỹ.
Mùa xuân 2022, Hank Haney, người được biết đến là một trong những huấn luyện viên (HLV) của huyền thoại Tiger Woods, nhận xét "Pickleball sẽ vượt qua golf về lượng người chơi trong 5 năm tới".
Haney sở hữu doanh nghiệp lớn về các hoạt động liên quan đến golf. Đồng thời, ông rất đam mê pickleball, xây dựng sau nhà một sân riêng cho môn này.
Những năm gần đây, các ngôi sao thể thao hàng đầu của Mỹ từ LeBron James, Kevin Durant (bóng rổ) đến Tom Brady, Patrick Mahomes (bóng bầu dục) đều quan tâm tới pickleball cũng như có sự đầu tư nhất định vào môn này.
… tới Việt Nam
Vượt qua biên giới nước Mỹ, sự gia tăng của pickleball trên thế giới là không thể ngăn cản. Việt Nam cũng không ngoại lệ khi pickleball được du nhập từ năm 2018.
Trong khi các môn thể thao truyền thống như: Tennis, bóng bàn, cầu lông đòi hỏi nhiều yếu tố về kỹ năng, thể lực, tài chính, thời gian… để tập chơi và thi đấu, pickleball lại rất đơn giản.
Đặc biệt, người chơi chỉ cần tập làm quen 2 - 3 buổi là có thể cơ bản chơi được. Đây cũng là môn thể thao ít xảy ra chấn thương vì sân nhỏ, vợt và bóng đều nhẹ.
Một người mới chơi chỉ cần bỏ ra vài trăm nghìn đến 1 triệu đồng là có thể mua được giày, vợt, bóng, thuê sân để chơi. Với ưu điểm dễ chơi, chi phí phải chăng nên pickleball thu hút người chơi ở nhiều lứa tuổi, tạo nên cơn sốt tại Việt Nam.
Tháng 10 vừa qua, Giải vô địch Pickleball các Câu lạc bộ (CLB) Quốc gia 2024 được tổ chức tại Thái Bình. Dù mới là lần đầu nhưng giải thu hút sự tham gia của gần 400 vận động viên (VĐV) đến từ 61 CLB thuộc 35 tỉnh, thành phố và các ban, ngành trên cả nước.
Giải bao gồm cả nội dung phong trào và chuyên nghiệp, phân chia các nhóm tuổi khác nhau bao gồm dưới 35 tuổi, từ 35 đến 49 tuổi và trên 50 tuổi. Nhằm chuyên nghiệp hóa pickleball, tại Giải vô địch pickleball các CLB quốc gia 2024, Ban tổ chức áp dụng luật thi đấu của Liên đoàn pickleball châu Á.
Ông Mạc Xuân Tùng, Chuyên viên phụ trách môn pickleball (Phòng Thể thao thành tích cao 2 - Cục Thể dục thể thao) cho biết: “Giải đấu thành công ngoài mong đợi. Dù lần đầu được tổ chức nhưng số lượng VĐV đăng ký tham dự rất lớn, đến từ nhiều tỉnh, thành.
Giải cũng được đánh giá cao về chuyên môn, kết quả phản ánh đúng sự phát triển của pickleball ở mỗi địa phương. Đây là bước tiến quan trọng trong việc đưa môn thể thao này trở nên phổ biến, thu hút nhiều người tham gia tập luyện và thi đấu”.
Đặc biệt, theo ông Mạc Xuân Tùng, ngoài công tác chuyên môn, giải đấu nhận được sự quan tâm của nhiều nhà tài trợ, truyền thông và đặc biệt được tổ chức với kinh phí 100% là nguồn xã hội hóa. Đó là những tín hiệu rất vui với một môn thể thao còn non trẻ như pickleball.
Những VĐV đẳng cấp quốc tế
Dù là môn thể thao mới du nhập vào Việt Nam nhưng pickleball nhận được sự quan tâm đặc biệt của nhiều HLV, VĐV chuyên nghiệp. Các HLV Nguyễn Tuấn Kiệt, Phạm Kim Huệ (bóng chuyền), Trương Minh Sang (thể dục dụng cụ), Nguyễn Thu Hà (thể dục nghệ thuật), các ngôi sao bóng đá như Văn Quyết, Hùng Dũng, Tuấn Hải... đều mê mẩn pickleball.
Đáng chú ý, Việt Nam đã có những VĐV đẳng cấp tầm thế giới, trong đó nổi bật là tay vợt 16 tuổi Sophia Phương Anh. Cô là cái tên rất đáng chú ý tại làng pickleball Việt Nam hiện nay.
Dù mới bắt đầu tập luyện và thi đấu một thời gian ngắn, Sophia Phương Anh gây ấn tượng mạnh với những màn trình diễn và thành tích “khủng” trong nước và quốc tế, với 2 tấm HCV tại PPA Tour 2024, 4 HCV giải vô địch thế giới, 2 HCV ở giải trẻ châu Á Open năm 2024.
Mới đây, VĐV chuyên nghiệp trẻ nhất Việt Nam tranh tài tại giải APBA 2024 (Giang Tây, Trung Quốc) và giành được HCV đôi nữ danh giá.
Một tay vợt trẻ khác là Quang Dương (18 tuổi) lần đầu vô địch đơn nam giải pickleball chuyên nghiệp PPA Tour Rate Championships 2024 diễn ra tại Mỹ. VĐV gốc Việt đang đứng thứ 4 trên bảng xếp hạng Hiệp hội Pickleball chuyên nghiệp (PPA), là VĐV Việt kiều duy nhất góp mặt trong top 10 tay vợt chuyên nghiệp hàng đầu của Mỹ khi mới 18 tuổi.
Ngoài các tay vợt Việt Nam gây chú ý, mới đây, ngôi sao từng giữ vị trí Top 1 thế giới Dylan Frazier sang Hà Nội để tham gia biểu diễn. Tay vợt này nhận định trong vài năm tới, Việt Nam sẽ có rất nhiều VĐV đẳng cấp đủ sức tranh tài ở các giải đấu danh giá.
Chuyên nghiệp để vươn tầm
Pickleball phù hợp với tố chất nhanh nhẹn và khéo léo của người Việt Nam. Sau thời gian ngắn du nhập vào Việt Nam, phong trào tập luyện bộ môn này nhanh chóng lan rộng, được nhiều người yêu thích thể thao lựa chọn, tập luyện, đặc biệt ở những thành phố lớn.
Từ thực tiễn này, những nhà quản lý, cụ thể là Cục Thể dục thể thao đã sớm thành lập bộ môn pickleball, đồng thời tổ chức các lớp tập huấn trọng tài, lên kế hoạch đưa VĐV tham dự các giải quốc tế. Sau khi thành lập bộ môn pickleball do Cục Thể dục thể thao quản lý, Liên đoàn Pickleball Việt Nam cũng sẽ được thành lập trong năm 2025.
Trước đó, đầu tháng 5, giải pickleball châu Á mở rộng 2024 được tổ chức tại TPHCM gây được tiếng vang lớn. Những giải đấu chuyên nghiệp được tổ chức ngày một nhiều cho thấy, pickleball tại Việt Nam phát triển rất nhanh và được những người làm công tác chuyên môn nắm bắt thời cơ. Nói như ông Mai Xuân Tùng: “Việt Nam không thể đi chậm so với xu thế của châu Á và thế giới”.
Ông Hogan Lai (Chủ tịch Liên đoàn Pickleball châu Á - AFP) cho biết: “Pickleball Việt Nam đang phát triển rất nhanh. Nếu duy trì được đà này, trong 4 - 5 năm nữa, các bạn sẽ nằm trong Top các cường quốc tại châu lục”.
Tuy nhiên, ông Hogan Lai cũng thẳng thắn chỉ ra những điểm còn hạn chế như Việt Nam chưa có nhiều giải đấu chuyên nghiệp được tổ chức, ít VĐV đi thi đấu quốc tế.
Để làm được điều đó, môn thể thao này cần được phát triển theo hướng chuyên nghiệp, được sự quan tâm, đầu tư từ các cơ quan quản lý nhà nước, kết hợp cùng các doanh nghiệp, tài trợ, để có mục tiêu, định hướng phát triển rõ ràng.
Mặt trái của pickleball Pickleball đang tạo nên cơn sốt nhưng không phải mọi thứ đều tích cực. Do phong trào pickleball chủ yếu tự phát nên thời gian qua xuất hiện nhiều hình ảnh không phù hợp về trang phục của người chơi, đặc biệt ở các bạn trẻ. Nhiều “hot girl” cầm vợt ra sân chủ yếu chỉ để làm hình ảnh, khoe cơ thể… Đây là mặt trái của bất cứ môn thể thao nào, không riêng pickleball. Tuy nhiên, sau khi có sự quản lý của nhà nước, cụ thể là Cục Thể dục thể thao, pickleball sẽ có những quy định cụ thể về luật chơi, điều lệ, văn hóa trong thi đấu… |
Mai Hương
Báo Lao động và Xã hội số 17
