Quay lại Dân trí
Dân sinh
  1. Diễn đàn Dân sinh

Người lao động được hưởng lợi nhiều hơn

Liên quan tới cuộc đình công của công nhân tại Công ty TNHH PouYuen Việt Nam, Quận Bình Tân, TP. Hồ Chí Minh diễn ra trong hai ngày 26-27/3 vì chưa hiểu rõ Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2014, ngày 29/3, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp đã trao đổi với báo chí để giải đáp rõ hơn nội dung được quy định tại Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.

Người lao động có nhiều quyền lợi hơn so với Luật cũ

Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp khẳng định, quy định Điều 60 của Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2014 sẽ giúp người lao động nhiều quyền lợi hơn so với quy định hưởng BHXH một lần ở Luật BHXH cũ.

Theo đó, Điều 60 của Luật BHXH năm 2014 khuyến khích người lao động bảo lưu, tích lũy thời gian đóng BHXH để có thể hưởng lương hưu hàng tháng khi đủ điều kiện về thời gian tham gia và tuổi nghỉ hưu nhằm đảm bảo cuộc sống khi hết tuổi lao động thay vì nhận BHXH một lần.

Khác với quy định cũ người lao động chỉ hưởng BHXH một lần, Luật BHXH năm 2014 cho phép người lao động chưa hết tuổi lao động mà chấm dứt hợp đồng lao động phải nghỉ việc thì được giải quyết trợ cấp thất nghiệp, được hỗ trợ học nghề, tư vấn giới thiệu việc làm... để có việc làm mới. Mặt khác, khi người lao động trở lại làm việc thuộc diện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thì được tính cộng dồn thời gian đã tham gia để được hưởng lương hưu.

Trường hợp không thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc thì có thể tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện để đủ điều kiện hưởng lương hưu với nhiều quy định mới tạo thuận lợi cho người lao động như bổ sung phương thức đóng một lần cho nhiều năm còn thiếu để hưởng lương hưu ngay khi hết tuổi lao động; căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội, khả năng ngân sách Nhà nước trong từng thời kỳ để quy định mức hỗ trợ, đối tượng hỗ trợ và thời điểm thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện; thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước đây vẫn được bảo lưu và cộng dồn với thời gian tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp trao đổi với báo chí ngày 29/3 về những nội dung qui định tại Điều 60 Luật BHXH năm 2014

          Về trường hợp người lao động không đủ thời gian đóng hoặc không thuộc diện đóng BHXH bắt buộc thì có ảnh hưởng tới quyền lợi của họ khi tới tuổi nghỉ hưu, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết, trường hợp người lao động không thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc thì có thể tham gia BHXH tự nguyện để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Thậm chí trong luật cũng có quy định người lao động đóng BHXH tự nguyện đóng 1 lần để được hưởng lương hưu. 

Điều đáng nói, Điều 60 Luật BHXH năm 2014 cũng qui định, người lao động trong thời gian bảo lưu thời gian đóng BHXH nếu từ trần thì thân nhân được hưởng chế độ tử tuất như đối với người đang đóng BHXH, bao gồm: Trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở tại thời điểm người lao động chết (Điều 66); nếu đóng đủ 15 năm trở lên mà chưa hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng (Điều 67); nếu chưa đủ 15 năm đóng thì thân nhân được nhận trợ cấp tuất một lần bằng mức trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần (Điều 69 của Luật Bảo hiểm xã hội).

Ngoài ra, khi người lao động được hưởng lương hưu hàng tháng thì Quỹ BHXH đóng bảo hiểm y tế cho người lao động (khoản 4 Điều 18, khoản 2 Điều 84 Luật Bảo hiểm xã hội và Điều 12, Điều 13 Luật Bảo hiểm y tế). Các nội dung cụ thể sẽ được thể hiện chi tiết tại các Nghị định, Thông tư liên quan tới Luật BHXH năm 2014 sẽ được ban hành tới đây.

Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động

Về nguyên nhân cuộc đình của công nhân Công ty TNHH PouYuen Việt Nam trong ngày 26-27/3 vừa qua, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết: “Trong công tác tuyên truyền pháp luật, người phổ biến luật phải hiểu các lý do sau các quy định mới. Việc phổ biến không đơn thuần chỉ là nhắc lại quy định mà phải chỉ rõ được quy định mới tại sao lại như vậy? Quy định mới tốt hơn quy định cũ đối với người lao động, doanh nghiệp ra sao... Vụ việc này có thể không phải người lao động phản ứng với Điều 60 của Luật BHXH, điều cơ bản là họ chưa được phân tích, tuyên truyền rõ lợi ích, hơn kém của quy định bảo lưu BHXH với việc nhận BHXH một lần”.

Công nhân đình công vì chưa hiểu luật

Luật BHXH năm 2014 được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 8 và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2016. Luật được xây dựng trên cơ sở kế thừa các quy định của Luật BHXH hiện hành, trong quá trình xây dựng Bộ LĐ-TB&XH và các cơ quan chức năng đã tiến hành lấy ý kiến rộng rãi của người lao động, người sử dụng lao động, tổ chức công đoàn, tổ chức đại diện người sử dụng lao động, các Bộ, ngành và địa phương.

Trong đó, Luật BHXH năm 2014 có nhiều nội dung quy định theo hướng đảm bảo tốt hơn quyền tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH của người lao động như mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, tăng thời gian hưởng chế độ thai sản, bổ sung quy định hưởng chế độ thai sản đối với lao động nam có vợ sinh con, tăng mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần, có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện,..

Để tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người lao động, hỗ trợ doanh nghiệp ổn định tình hình sau cuộc đình công của công nhân tại công ty TNHH PouYuen Việt Nam, ngày 28/3 Bộ LĐ-TB&XH gửi công văn số 1803/LĐTBXH-BHXH tới UBND TP. Hồ Chí Minh về việc giải quyết đình công tại Công ty TNHH PouYuen Việt Nam. Công văn nêu rõ: Đề nghị Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo các cơ quan, ban ngành có liên quan thực hiện một số giải pháp như: Tăng cường tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về bảo hiểm xã hội và cần tuyên truyền, giải thích để người lao động hiểu rõ những lợi ích của quy định BHXH một lần so với trước đây.

Bên cạnh đó, đề nghị UBND TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo các cơ quan chức năng thực hiện các giải pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, đảm bảo an ninh trật tự, tạo điều kiện để người lao động sớm trở lại làm việc. Đối với các kiến nghị, phản ánh của người lao động liên quan đến các nội dung quy định của Luật BHXH, đề nghị tổng hợp và phản ánh kịp thời về Bộ LĐ-TB&XH để nghiên cứu, báo cáo Chính phủ, Quốc hội.

    

Điều 60. Bảo hiểm xã hội một lần

1. Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo qui định tại khoản 3 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

b) Ra nước ngoài để định cư;

c) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo qui định của Bộ Y tế;

d) Trường hợp người lao động qui định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 của Luật này khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

2. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm được tính như sau:

a) 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014;

b) 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;

c) Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ một năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

3. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần thực hiện theo qui định tại khoản 2 Điều này không bao gồm số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, trừ trường hợp theo qui định tại điểm c khoản 1 Điều này.

4. Thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần là thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội.