... và những nơi có chùm ca sởi cần triển khai tiêm chủng chiến dịch vaccine phòng sởi...
Hiện bệnh sởi có xu hướng gia tăng số ca mắc tại nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có khu vực châu Á - Thái Bình Dương, một số nước như Philippines, Malaysia dịch sởi đã xuất hiện trên diện rộng.
Tại Việt Nam, năm 2024 cả nước ghi nhận 45.554 trường hợp sốt phát ban nghi sởi, trong đó 7.583 trường hợp dương tính và 16 trường hợp tử vong liên quan đến sởi. Độ tuổi của các ca dương tính sởi cho thấy xu hướng gia tăng ở nhóm dưới 9 tháng tuổi (chiếm khoảng 25%).
Hầu hết trường hợp mắc sởi là không tiêm chủng, chưa tiêm đủ mũi vaccine phòng bệnh sởi, hoặc chưa đến độ tuổi tiêm chủng vaccine sởi trong Chương trình tiêm chủng mở rộng.
Đánh giá nguy cơ bùng phát dịch sởi tại Việt Nam là rất cao, WHO khuyến cáo tại các tỉnh, thành phố có nguy cơ cao và rất cao và những nơi hiện có chùm ca sởi (ghi nhận những trường hợp sởi chẩn đoán xác định) cần triển khai tiêm chủng chiến dịch.
Các tỉnh, thành phố còn lại có nguy cơ thấp và trung bình, cần tổ chức rà soát để tiêm bù, tiêm vét cho trẻ lỡ tiêm do đại dịch.
“Do đặc điểm dịch tễ phức tạp của bệnh sởi, bệnh khả năng lây lan nhanh, rộng và phụ thuộc nhiều vào tiêm chủng nên việc tiêm chủng cần triển khai càng sớm càng nhanh càng tốt”, WHO nhấn mạnh.
Theo khuyến cáo của WHO, lứa tuổi tiêm chủng vaccine sởi ở những nước có bệnh sởi lưu hành là tiêm mũi 1 từ 9 tháng tuổi, mũi 2 lúc 15 - 18 tháng tuổi.
Còn ở những nước đã loại trừ bệnh sởi, tiêm mũi thứ 1 lúc 12 tháng tuổi, tiêm mũi 2 lúc 15 - 18 tháng tuổi. Việc tiêm bổ sung một mũi vaccine có chứa thành phần sởi cho trẻ từ 6 đến dưới 9 tháng tuổi trong những trường hợp gồm: Khi đang bùng phát dịch sởi, trong các chiến dịch nơi mà nguy cơ mắc sởi ở trẻ dưới 9 tháng tuổi cao, sau đó trẻ tiếp tục được tiêm 2 mũi theo lịch của Chương trình tiêm chủng mở rộng.
Theo chỉ đạo của Bộ Y tế, cùng với việc tăng cường tiêm chủng vaccine trong Chương trình tiêm chủng, chiến dịch tiêm vaccine sởi cho trẻ từ 1 đến 10 tuổi đã được triển khai từ tháng 9/2024 tại 31 tỉnh, thành phố theo Quyết định số 2495 ban hành Kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2024 và Quyết định số 3526 sửa đổi, bổ sung Quyết định 2495.
Đến nay, 7/31 tỉnh, thành phố đã kết thúc chiến dịch trong giai đoạn 1. Có 24 tỉnh, thành phố đang tiếp tục triển khai tổ chức tiêm, tiêm vét cho các đối tượng để kết thúc chiến dịch giai đoạn 1.
Để tiếp tục triển khai tổ chức tiêm chủng chiến dịch phòng, chống bệnh sởi cho các đối tượng tại vùng nguy cơ năm 2025, Bộ Y tế đã xây dựng kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống dịch sởi.
Mục tiêu là tăng tỷ lệ miễn dịch phòng bệnh sởi trong cộng đồng nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh sởi tại các vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi, dịch sởi xảy ra.
Cụ thể, phấn đấu 95% trẻ thuộc đối tượng tiêm chủng chưa được tiêm hoặc chưa được tiêm đủ mũi vaccine chứa thành phần sởi theo quy định tại vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi, dịch sởi xảy ra được tiêm 1 mũi vaccine chứa thành phần sởi. Đối tượng tiêm chủng là trẻ từ đủ 6 đến dưới 9 tháng tuổi tại vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi/dịch sởi xảy ra.
Trẻ từ 1 đến 10 tuổi tại vùng nguy cơ, vùng đang có các ca sởi/dịch sởi xảy ra, nhân viên y tế có nguy cơ tại các cơ sở khám, chữa bệnh điều trị bệnh nhân sởi chưa được tiêm đủ mũi vaccine chứa thành phần sởi theo quy định.
Nhóm tuổi cụ thể tiêm chủng do các tỉnh, thành phố quyết định trên cơ sở tình hình dịch bệnh tại địa phương, điều kiện cung ứng vaccine từ nguồn tài trợ và nguồn lực của địa phương, trên cơ sở trao đổi thống nhất với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur khu vực.
Phạm vi triển khai đối với trẻ đủ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi tại 24 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hà Nam, Thái Bình, Ninh Bình, Thanh Hóa, Bắc Giang, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Nghệ An, Hà Tĩnh....
Các tỉnh, thành phố tiếp tục theo dõi, đánh giá tình hình dịch bệnh, nguồn lực của địa phương để trao đổi với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur khu vực đề xuất mở rộng phạm vi triển khai cho nhóm tuổi này.
Đối với trẻ từ 1 đến 10 tuổi, trong giai đoạn 1, các tỉnh, thành phố thuộc Quyết định số 2495 ban hành Kế hoạch triển khai chiến dịch tiêm chủng vaccine phòng, chống dịch sởi năm 2024 và Quyết định số 3526 sửa đổi, bổ sung Quyết định 2495 chưa hoàn thành chiến dịch, tiếp tục khẩn trương hoàn thành việc tiêm chủng đảm bảo kịp thời, an toàn và hiệu quả.
Giai đoạn 2 sẽ triển khai tại 17 tỉnh, thành phố: Thái Bình, Hà Nam, Bắc Giang, Điện Biên, Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Ninh Bình, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Cao Bằng, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận.
Duy Anh
Báo Lao động và Xã hội số 16
