Nhịp tim (mạch) là số lần tim đập mỗi phút. Mỗi người có nhịp tim khác nhau, tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính, mức độ thể dục và lối sống nói chung. Nhưng theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, nhịp tim lúc nghỉ ngơi bình thường của một người trưởng thành dao động từ 60-100 bpm (60-100 lần/phút).
Nghe có vẻ không quan trọng nhưng nhịp tim là một chỉ số quan trọng đối với sức khỏe tim. Sau đây là những gì bạn cần biết để hiểu rõ hơn nhịp tim của mình, bao gồm cả những điều mà chuyên gia y tế cho là tốt và lành mạnh.
Cách đo nhịp tim
Đo nhịp tim cũng giống như kiểm tra mạch. Nơi dễ nhất, phổ biến nhất để tìm mạch của bạn hoặc của người khác là ở cổ tay hay bên cổ.
- Để đo mạch ở cổ tay, nhấn ngón trỏ và ngón giữa vào phía trong cổ tay, ngay dưới gốc ngón tay cái.
- Để đo mạch ở cổ, ấn ngón tay vào cổ ở phía bên khí quản.
Khi thấy mạch của mình, hãy dành một vài phút để lưu ý đến sức mạnh và nhịp điệu của nó. Khi sẵn sàng, hãy đếm số nhịp bạn cảm nhận trong 60 giây. Ngoài ra, bạn có thể đo mạch trong 30 giây và nhân đôi lên để ra số nhịp đập mỗi phút.
Nếu bạn thích một phương pháp thiên về công nghệ hơn, có nhiều máy theo dõi thể dục và máy đo nhịp tim chuyên dụng. Chúng không chỉ tự động theo dõi nhịp tim mà còn giúp bạn đặt ra các mục tiêu cụ thể.
Nhịp tim khi nghỉ ngơi bình thường là gì?
Đối với người trưởng thành, nhịp tim khi nghỉ ngơi được đánh giá tốt khác nhau tùy theo từng người và phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Bạn đang dùng thuốc, nằm xuống hay đứng lên, đứng yên hoặc di chuyển, căng thẳng hoặc thư giãn.
Trong khi nhịp tim lúc nghỉ ngơi của người trưởng thành trung bình trong khoảng 60 - 100 bpm, chỉ cần lớn hơn 90 bpm, nhịp tim của bạn được coi là cao. Nói chung, nhịp tim thấp hơn 90 bmp sẽ tốt hơn vì điều đó đồng nghĩa với việc cơ tim không phải làm việc hết sức để giữ nhịp điệu mạnh mẽ, ổn định.
Nghiên cứu chỉ ra rằng, nhịp tim khi nghỉ ngơi cao hơn có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Nếu bạn lo lắng về việc nhịp tim lúc nghỉ quá cao hoặc quá thấp và không chắc tại sao, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về những gì có thể gây ra.
Trẻ em có nhịp tim lúc nghỉ ngơi cao hơn người lớn
Theo bác sĩ Purvi Parwani, giám đốc Women's Heart Care tại Viện Tim Quốc tế Loma Linda, trẻ em có xu hướng có nhịp tim khi nghỉ ngơi cao hơn so với người lớn vì quá trình trao đổi chất nhanh hơn. "Ví dụ, nhịp tim của trẻ sơ sinh từ 100 đến 150 bpm được coi là bình thường", Parwani tiết lộ.
Tuy nhiên, nhịp tim lúc nghỉ ngơi trung bình của một đứa trẻ cũng phụ thuộc vào độ tuổi và mức độ hoạt động trong ngày. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ, phạm vi nhịp tim nghỉ ngơi của trẻ em thay đổi cứ sau vài năm cho đến khoảng 10 tuổi:
- Trẻ sơ sinh 0 đến 1 tháng tuổi: 70-190 bpm
- Trẻ sơ sinh từ 1 đến 11 tháng tuổi: 80-160 giờ chiều
- Trẻ em từ 1 đến 2 tuổi: 80-130 bpm
- 3 đến 4 tuổi: 80-120 bpm
- 5 đến 6 tuổi: 75-115 bpm
- 7 đến 9 tuổi: 70-100 bpm
- 10 tuổi trở lên: 60-100 bpm
Phụ nữ có thể có nhịp tim lúc nghỉ ngơi cao hơn nam giới
Nghiên cứu phát hiện thấy, phụ nữ đến 55 tuổi có nhịp tim nghỉ ngơi cao hơn so với nam giới. Theo Đại học Tim mạch Hoa Kỳ, điều này có thể có liên quan đến sự khác biệt về hormone giới tính, đặc biệt là testoserone, cao hơn ở nam giới.
Parwani cho biết, một số dữ liệu đã chỉ ra rằng, hormone giới tính, kích thước cơ thể và kích thước tim có thể có ảnh hưởng đến sự khác biệt về nhịp tim giữa nam và nữ.
Nhưng có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến nhịp tim của ai đó, bao gồm:
- Thiếu ngủ
- Căng thẳng kéo dài
- Béo phì
- Hút thuốc và sử dụng ma túy
- Tình trạng sức khỏe như bệnh tim, bệnh phổi và tiểu đường
- Một số loại thuốc như thuốc chẹn beta và thuốc chẹn kênh canxi
Nhịp tim mục tiêu và việc tập thể dục
Nhịp tim mục tiêu là phạm vi tim đập nhanh trong quá trình tham gia hoạt động thể chất được co là lành mạnh. Tóm lại: Nó có thể cho bạn biết nếu bạn đang tập luyện quá mạnh hoặc quá ít.
Theo Mayo Clinic, bạn có thể tìm thấy nhịp tim tối đa của mình bằng cách trừ 220 cho số tuổi. Kết quả là số lần tối đa mà tim bạn nên đập mỗi phút.
Từ đó, bạn có thể tính toán nhịp tim mục tiêu bằng cách lấy 50% đến 85% nhịp tim tối đa của bạn, tùy thuộc vào việc bạn tham gia tập thể dục vừa phải hay cường độ cao.
Biểu đồ dưới đây là ước tính sơ bộ của các khoảng nhịp tim mục tiêu theo độ tuổi:
Khi đã biết nhịp tim mục tiêu của mình, bạn có thể theo dõi xem bạn có đạt được mục tiêu tập luyện một cách an toàn hay không. Trên thực tế, tập thể dục thường xuyên rất hữu ích trong việc giữ cho nhịp tim khỏe mạnh. Một phân tích tổng hợp năm 2018 cho thấy, việc tập luyện sức bền và tập yoga giúp làm giảm nhịp tim lúc nghỉ ngơi khi so sánh với những người tham gia nghiên cứu không tập thể dục.
"Các vận động viên thường có nhịp tim khi nghỉ ngơi thấp hơn do thể lực tim mạch và năng lực hoạt động tốt hơn", Parwani nhấn mạnh. Đó là bởi trái tim là một cơ bắp và nó trở nên mạnh mẽ hơn khi tập thể dục.
Theo Parwani, một trái tim mạnh mẽ hơn cho phép một lượng máu lớn hơn bơm vào cơ thể theo từng nhịp tim. "Và do cung lượng tim (stroke volume – lượng máu được bơm bằng trái tim trong mỗi phút và là thành phẩm của lượng máu trong mỗi nhịp tim đập) lớn hơn, tim không cần phải đập nhanh đến vậy", cô giải thích.
Đó là lý do tại sao các vận động viên sức bền có xu hướng có nhịp tim thấp hơn - trái tim của họ hoạt động hiệu quả hơn. Trên thực tế, nhịp tim khi nghỉ ngơi tốt cho một vận động viên được đào tạo hiệu quả có thể gần 40 bpm.
Tham khảo: Insider