Những giải pháp trọng tâm để nâng cao chất lượng GDNN

Thưa Tổng cục trưởng Nguyễn Hồng Minh, từ những thành công trong công tác GDNN năm 2018, Tổng cục GDNN đặt mục tiêu gì cho năm 2019?
 

Thực hiệnlộ trìnhcủa Chínhphủ, của Bộ trong lĩnhvực GDNN, năm 2019 sẽ tiếp tục giao quyền tự chủ cho các cơ sở GDNN, đến nay, Bộ LĐTBXH đã trình Chính phủ Nghị định về tự chủ trong lĩnh vực GDNN. Trong đó, có một số điểm mới là: Tự chủ về công tác chuyên môn, nghiệp vụ. Trước kia các trường chưa được tự chủ hoàn toàn, nhưng nay, trong Nghị định xác định đối với các trường tự chủ thuộcnhóm 1, nhóm 2 đượctựquyếtđịnhmởngànhnghề đào tạo, chỉ tiêu đào tạo và chỉ báo với Tổng cục GDNN. Tổng cục GDNN sẽ hậu kiểm, nếu các trường không đáp ứng được yêu cầu sẽ bị dừng tuyển sinh.

Thứ hai là tự chủ về tổ chức bộ máy và nhân sự. Tự chủ về công tác tài chính. Trường được xác định nguồn thu trong đó có nguồn thu từ đặt hàng và giao nhiệm vụ từ ngân sách Nhà nước; nguồn thu từ học phí, doanh nghiệp và các nguồn khác. Trường được tự lập kế hoạch và chi tiêu tự chủ.

Năm 2019, chúng tôi sẽ trình Bộ và Chính phủ để triển khai công tác tự chủ theo lộ trình của Chính phủ một cách tốt nhất.

 

Hàng năm, chúng tôi đều có kế hoạch tuyển sinh và triển khai tương đối bài bản. Năm 2018 đã có sự chuyển biến tích cực, tuyển sinh vượt kế hoạch đề ra. Năm 2019, chúng tôi sẽ xây dựng kế hoạch, mục tiêu chi tiết hơn và tập trung vào một số giải pháp để công tác tuyển sinh đạt kết quả tốt hơn nữa, ví dụ như: Tổ chức Hội nghị tuyển sinh, đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Trước kia, truyền thông mới chỉ tập trung vào các trường, các doanh nghiệp, thị trường lao động, chưa đi sâu vào tuyên truyền ở các trường PTTH và các trường THCS. Năm 2019, truyền thông sẽ tập trung hơn vào các trường THCS, THPT, sẽ thực hiện truyền thông đến các tận các huyện, các xã để thông tin đến được với học sinh, phụ huynh nhiều hơn nữa.

 

Đào tạo trình độ trung cấp từ THCS (lớp 9) đã được đưa vào Luật GDNN và đã hình thành cách đây rất lâu. Trước kia, chúng ta thực hiện vừa đào tạo nghề, vừa đào tạo văn hóa. Sau khi tốt nghiệp trung cấp, học sinh được cấp bằng Trung cấp và một chứng chỉ tốt nghiệp THPT, được quyền thi hoặc xét tuyển lên CĐ, ĐH. 

 

 

9+ hiện nay có điểm khác là khi tốt nghiệp Trung cấp thì học sinh được tiếp tục học lên trình độ cao đẳng, không phải thi tuyển, mà chỉ xét. Đây là hình thức mới nhưng chúng ta chưa đưa vào luật. Vì vậy, nói tới 9+ thì có thể là 9+3, 9+4 nhưng trung cấp phải xét lên cao đẳng. Hệ thống này đã được thực hiện ở một số nước, đặc biệt là Nhật Bản với hệ thống Kosen tuyển sinh THCS, sau 4 - 5 năm được cấp bằng cao đẳng (tùy theo từng nghề), không phải cấp bằng trung cấp nữa.

 

Năm 2017-2018, chúng tôi đã có công văn gửi các bộ, ngành, địa phương rà soát lại mạng lưới GDNN trong toàn quốc theo ngành mình, địa phương mình để bố trí lại hệ thống cơ sở GDNN để đảm bảo đáp ứng nhu cầu thị trường lao động của ngành, vùng, địa phương. Một số địa phương đã thực hiện sự sáp nhập trung cấp vào cao đẳng, hoặc sáp nhập cao đẳng với cao đẳng. Những hoạt động này là sáp nhập cơ học, hành chính chứ chưa theo nhu cầu lao động của vùng, địa phương, chưa thực sự bám vào mục tiêu đáp ứng nhu cầu nhân lực cho địa phương. Các địa phương khi sáp nhập cũng chưa đánh giá lại hoạt động GDNN.

Vì vậy, cuối năm 2018, thực hiện NQ 19 của TW, và NQ 08 của Chính phủ, Bộ LĐTBXH đã có công văn gửi tất cả các bộ ngành địa phương rà soát lại mạng lưới, xây dựng đề án sắp xếp lại mạng lưới. Từ đó, Bộ LĐTBXH sẽ tổng hợp lại, xây dựng đề án quy hoạch chung trình Chính phủ.

Theo mục tiêu của Chính phủ, mỗi năm từ 2016-2020 giảm 2,5% đầu mối cơ sở GDNN, 2016-2020 là giảm 10%, 2021 – 2025 giảm 10% nữa, đến 2030 cơ bản mạng lưới sẽ được thực hiện một cách tốt nhất, đồng bộ nhất. Lúc đó, mỗi tỉnh, thành phố sẽ có một trường công lập được tỉnh và Nhà nước tập trung đầu tư để trở thành một trường chất lượng có vai trò dẫn dắt đào tạo cho thị trường lao động của địa phương và của vùng.

 

Bộ LĐTBXH đã lựa chọn 90 trường để tập trung đào tạo thành trường chất lượng cao, có trường của địa phương, TW, của Bộ, Ngành giai đoạn 2016-2020.

 

Tổng cục đã tham mưu, trình Bộ các giải pháp đồng bộ để triển khai thực hiện nhiệm vụ, trong đó tập trung vào 3 nhiệm vụ trọng tâm:

Một là, tiếp tục triển khai công tác giao quyền tự chủ cho các cơ sở GDNN công lập. Từng bước triển khai đấu thầu, đặt hàng từ ngân sách Nhà nước đối với những ngành, nghề đặc thù; những ngành, nghề thuộc các ngành kinh tế mũi nhọn; những ngành, nghề thị trường lao động có nhu cầu nhưng khó thực hiện xã hội hóa.

Hai là, xây dựng chuẩn hóa các điều kiện chất lượng giáo dục, chuẩn về giáo viên, cơ sở vật chất, kỹ thuật… để các trường có cơ sở áp dụng nâng cao chất lượng đào tạo.

Ba là, tập trung vào các giải pháp cụ thể gắn kết giữa cơ sở GDNN với doanh nghiệp, huy động các doanh nghiệp tham gia đào tạo; mở rộng thực hiện đào tạo theo cơ chế, đấu thầu, đặt hàng hoặc hợp đồng giữa doanh nghiệp với cơ sở GDNN; có chính sách ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp tự tổ chức đào tạo cho người lao động và hợp tác với cơ sở GDNN.