Trẻ cần được khám sàng lọc trước khi tiêm văcxin. Ảnh: Cục Y tế Dự phòng. |
Quyết định 2301 của Bộ Y tế hướng dẫn về việc khám sàng lọc trước tiêm chủng đối với trẻ em nhằm phát hiện các trường hợp bất thường, từ đó đưa ra chỉ định có cho tiêm văcxin hay không. Cụ thể:
Những trường hợp chống chỉ định tiêm văcxin gồm:
- Trẻ có tiền sử sốc hoặc phản ứng nặng sau tiêm chủng văcxin lần trước (có cùng thành phần): Sốt cao trên 39 độ C kèm co giật hoặc dấu hiệu não hoặc màng não, tím tái, khó thở.
- Trẻ có tình trạng suy chức năng các cơ quan như suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy tim, suy thận, suy gan...
- Chống chỉ định tiêm chủng các loại văcxin sống với trẻ suy giảm miễn dịch như bị bệnh suy giảm miễn dịch bẩm sinh, nhiễm HIV giai đoạn lâm sàng IV hoặc có biểu hiện suy giảm miễn dịch nặng.
- Không tiêm văcxin BCG (phòng bệnh lao) cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV mà không được điều trị dự phòng lây truyền từ mẹ sang con.
- Các trường hợp chống chỉ định khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại văcxin.
Các trường hợp nên tạm hoãn tiêm văcxin gồm:
- Trẻ mắc các bệnh cấp tính, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng.
- Trẻ sốt từ 37,5 độ C trở lên hoặc hạ thân nhiệt từ 35,5 độ C trở xuống. (Đo nhiệt độ bằng cách cặp nhiệt kế tại nách).
- Trẻ mới dùng các sản phẩm globulin miễn dịch trong vòng 3 tháng trừ trường hợp trẻ đang sử dụng globulin miễn dịch điều trị viêm gan B.
- Trẻ đang hoặc mới kết thúc đợt điều trị corticoid đường uống hoặc tiêm trong vòng 14 ngày.
- Trẻ cân nặng dưới 2 kg.
- Các trường hợp tạm hoãn tiêm chủng khác theo hướng dẫn của nhà sản xuất đối với từng loại văcxin.
Phương tiện cần có để thực hiện khám sàng lọc bao gồm nhiệt kế, ống nghe, bảng kiểm trước tiêm chủng. Quy trình này được thực hiện bởi điều dưỡng hoặc hộ sinh viên gồm các bước hỏi thông tin, trực tiếp đo và ghi kết quả nhiệt độ của trẻ. Nếu không có điều dưỡng và hộ sinh viên thì y bác sĩ trực tiếp thăm khám cho trẻ. Dựa vào các thông tin thu và số liệu thu thập được, nhân viên y tế sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe hiện tại của trẻ và đưa ra kết luận. Tất cả sẽ được ghi chép và lưu lại.
Đối với trẻ được khám sàng lọc tại các điểm tiêm chủng khác trừ bệnh viện thì toàn bộ nội dung khám sàng lọc được ghi theo bảng kiểm, lưu tại các điểm tiêm chủng. Thời gian lưu là 15 ngày.
Trẻ được khám sàng lọc tại bệnh viện sẽ sử dụng bệnh án riêng cho trẻ sơ sinh. Toàn bộ nội dung khám sàng lọc và bảng kiểm, y lệnh chỉ định tiêm phải được ghi trong hồ sơ bệnh án. Nếu bệnh viện không sử dụng bệnh án riêng cho trẻ sơ sinh thì toàn bộ nội dung khám sàng lọc được ghi theo bảng kiểm. Bảng kiểm được lưu trong hồ sơ theo quy định lưu hồ sơ bệnh án.