Xin nước, nhờ nhà vệ sinh
Xóm Đồng Minh (xã Quỳnh Lập) nằm sát bờ biển, cách trung tâm xã hơn 10km, có hơn 50% dân số sống nhờ vào nghề đánh bắt cá, việc đưa đón con đi học cả đi lẫn về 20km mỗi ngày là điều rất khó khăn. Bởi vậy, từ khi có bậc học mầm non, tất cả con em của xóm đều phải học tại chỗ. lớp học mầm non được mượn từ nhà văn hóa xóm Đồng Minh, lớp chỉ đủ chỗ cho 2 lớp 4- 5 tuổi, còn các cháu nhà trẻ phải ở nhà.
Từ hơn 10 năm nay, nhà văn hóa xóm trở thành lớp học mẫu giáo. Hiện lớp mẫu giáo nhỡ có 49 em, mẫu giáo lớn có 25 em. Cô giáo Đặng Thị Song Hương (phụ trách lớp mẫu giáo lớn) đưa ổ khóa lớp học lên ngán ngẩm: “Cứ khoảng 1 vài tháng lại phải mua ổ khóa mới vì khóa bị ai đó đổ keo vào không mở được phải cắt đi”. Sân chơi của trẻ cũng chính là sân bóng chuyền của xóm. Thỉnh thoảng những trận thi đấu bóng chuyền vẫn diễn ra ngay trên sân, mặc dù đang là giờ học của các cháu.
“Mới chiều qua đây thôi, mấy thanh niên đánh bóng chuyền gây ồn ào, ảnh hưởng đến các cháu. Chúng tôi ra nhắc nhở thì họ bảo đây là sân nhà văn hóa xóm chứ không phải là sân trường, chúng tôi phải gọi điện nhờ bác xóm trưởng ra can thiệp. Ồn quá, các cháu cũng không học được nên đành phải cho các cháu nghỉ tại chỗ”, cô Hương nói tiếp.
Sân chơi là sân chung nên dù mới được trang bị một số đồ chơi ngoài trời cho trẻ, các cô cũng đành ngậm ngùi cất trong phòng hoặc cho các cháu chơi trong nhà. Khi hai cô giáo khiêng được đồ chơi ra sân cho các cháu thì các anh chị lớn trong xóm cũng ùa ra, giành chơi với trẻ.
Nhưng cái khổ nhất mà cô và trò ở đây đang phải chịu đựng đó là không có công trình nước sạch cũng như công trình vệ sinh. Bởi vậy nhiệm vụ đầu tiên trong ngày của hai cô giáo sau khi mở cửa lớp là vào nhà dân xin nước. Mỗi cô mỗi thùng, kệ nệ xách vào thềm để có nước cho các cháu rửa tay. Mỗi ngày xin một nhà bởi xin mãi cũng ngại. Xin được ít nước nên cả cô lẫn trò phải sử dụng một tiết kiệm một cách tối đa.
Đi xin nước sạch cho các cháu dùng là công việc đầu tiên mỗi khi đến lớp của các cô giáo.
Thiếu nước còn giải quyết được chứ không có công trình vệ sinh thì thực sự là "cực hình" đối với cô và trò. Các cháu buồn tiểu thì cho ra ngoài sân hoặc ra vệ đường. Cháu nào buồn đại tiện thì cho cháu tự đi về nhà.
“Một cô một lớp nên chỉ cháu nào nhà xa thì cô giáo phải chở về, cháu nào ở gần thì phải tự đi về. May là nhà gần nên cũng chưa có chuyện gì đáng tiếc xảy ra”, cô Lê Thị Hoài - giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo nhỡ cho biết.
Cái nhu cầu chính đáng của các cháu dẫu sao cũng được giải quyết dẫu bất tiện và không an toàn cho trẻ nhưng các cô giáo lúc “bí” quá thì không biết làm thế nào. Chẳng lẽ ngày nào cũng xin vào nhà dân đi nhờ nên đành nhịn hoặc gửi lớp, chạy xe máy lên điểm trường khác cách đó hơn 1km để đi nhờ.
Có tiền cũng chịu
Cái khó, cái khổ của cô trò ở đây không phải là lãnh đạo địa phương, Ban giám hiệu Trường Mầm non Quỳnh Lập không biết nhưng cũng bất lực bởi có tiền nhưng không thể triển khai được dự án. “Trước khi năm học mới bắt đầu, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện đã có dự án cải tạo, nâng cấp nhà văn hóa xóm Đồng Minh và Minh Thành để các cháu có điều kiện học tập tốt hơn. Dự án có tổng kinh phí lên tới hơn 1 tỷ đồng. Hiện nhà văn hóa xóm Minh Thành đã được cải tạo, nâng cấp, điều kiện cơ sở vật chất đảm bảo còn ở Đồng Minh thì lại không triển khai được do người dân không đồng ý”, ông Trương Quang Hương, Phó Chủ tịch UBND xã Quỳnh Lập cho hay.
Lý do người dân không đồng ý cải tạo nâng cấp nhà văn hóa, theo họ đây là nơi hội họp, luyện tập, vui chơi của bà con trong xóm chứ không phải là đất của trường mầm non. “Họ đề nghị chuyển lớp mầm non sang xây dựng ở địa điểm khác. Nhưng toàn bộ diện tích của xóm đều nằm trong quy hoạch của khu công nghiệp Đông Hồi. Theo quy định thì đất nằm trong quy hoạch không được phép xây dựng mới các công trình.
Chúng tôi đã tổ chức đến 8 cuộc họp để giải thích cặn kẽ, cụ thể với bà con trong xóm với mong muốn các cháu có điều kiện học tập tốt hơn, có công trình nước sạch, công trình vệ sinh theo quy định cho các cháu nhưng người dân vẫn không đồng ý”, ông Mai Văn Khư - xóm trưởng xóm Đồng Minh cho biết.
Người dân không chấp nhận nguồn vốn từ dự án để cải tạo, nâng cấp nhà văn hóa thành lớp học nhưng trước sự xuống cấp, hư hỏng của một số hạng mục, ban cán sự xóm đã vận động các hộ dân cùng phụ huynh các cháu đóng góp để tu sửa, lát nền, sơn lại căn nhà. Riêng công trình vệ sinh và công trình nước sạch thì vẫn không thể xây dựng được.
“Sắp tới chúng tôi sẽ tiếp tục vận động, giải thích cho bà con nhân dân xóm Đồng Minh hiểu. Việc tu bổ, nâng cấp nhà văn hóa vừa đảm bảo các cháu có điều kiện học tập tốt, an toàn mà khuôn viên, bộ mặt của nhà văn hóa cũng được cải thiện”, ông Trương Quang Hướng cho biết thêm.
Trong khi chờ người dân hiểu và cho phép xây dựng công trình vệ sinh, công trình nước sạch thì cô và trò 2 lớp mẫu giáo tại đây vẫn phải tiếp tục tự khắc phục khó khăn, thiếu thốn để đảm bảo công tác dạy và học.