Anh Chu Văn Vân thắp hương cho anh trai và mộ các anh hùng liệt sỹ.
Hơn 2 giờ chiều cuối tháng 7, trời nắng như đổ lửa, con đường từ Phúc Sơn lên thị trấn được trang hoàng rực rỡ với màu đỏ của cờ tổ quốc, cờ của nước bạn Lào và những tấm băng rôn hướng đến kỷ niệm 72 năm Ngày thương binh liệt sỹ 27/7. Đây là thời gian nóng nhất trong ngày ở đây. Từng dòng người xe cộ, từ khắp nơi trên đất nước đổ về để thắp hương, tưởng nhớ cha, anh, đồng đội, bạn hữu của mình đã nằm xuống nơi đây.
Lặng lẽ ngồi bên ngôi mộ anh trai là liệt sỹ Chu Văn Cường, anh Chu Văn Vân, sinh năm 1962, đến từ xã Lạc Sơn, huyện Anh Sơn, đưa tay quệt nước mắt và mồ hôi. Sau khi đặt đĩa hoa quả và thắp hương cho người anh trai, anh Vân chầm chậm cầm nén nhang, lần lượt thắp lên mộ các liệt sĩ xung quanh. “Anh trai tôi hy sinh năm 1972. Năm nào cũng vậy, đến dịp này, tôi lại lên thăm anh trai, lên thăm đồng đội của anh đang yên nghỉ tại đây. Ngày càng già đi, mỗi lần lên một cảm xúc khác nhau. Nhưng lần nào cũng nhớ anh ấy vô cùng”, anh Vân trầm ngâm.
Nghĩa trang liệt sỹ quốc tế Việt – Lào được xây dựng năm 1983, sau khi Đảng và Nhà nước quyết định đưa toàn bộ hài cốt liệt sĩ hy sinh ở nước bạn Lào về nước. Sau nhiều lần tôn tạo, nâng cấp, nghĩa trang hiện nay có diện tích gần 7ha, là nơi yên nghỉ của gần 11 ngàn liệt sĩ đã hi sinh vì sự nghiệp giải phóng đất nước Lào anh em.
Ông Nguyễn Văn Thắng, quê tỉnh Ninh Bình, vào thắp hương viếng em trai hy sinh tại Lào, xúc động: “Mỗi năm thấy nghĩa trang được tôn tạo khang trang, sạch đẹp hơn cũng thấy yên lòng. Em tôi hy sinh khi đó còn quá trẻ. Cả nhà thương em lắm. Tôi thì nhớ em tôi đến quặn lòng. Năm nào cũng vậy, vào đến đây là lại có một cảm xúc lạ lùng, chỉ muốn ở lại chứ không muốn về”.
Toàn bộ nghĩa trang được chia thành 10 hạng mục với 19 khu mộ. Hai bức phù điêu cao và dài hai bên tái hiện lại hình ảnh chiến đấu hào hùng của quân tình nguyện Việt Nam và bộ đội Pathet Lào đang kề vai sát cánh. Trên phù điêu còn có hình ảnh các mẹ, các chị với ánh mắt thân thương, trìu mến tiễn chồng, con ra trận…. Trong khuôn viên nghĩa trang còn có nhà tưởng niệm trung tâm với gian thờ Bác Hồ và các liệt sĩ, để các đoàn khách và thân nhân liệt sĩ, du khách tham quan đến làm lễ dâng hương trước khi vào thắp hương cho các khu mộ.
Lễ đón nhận và an táng các liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia hy sinh tại Lào về nghĩa trang liệt sỹ quốc tế Việt-Lào (Năm 2018).
Ông Hoàng Danh Trung, Trưởng ban quản trang Nghĩa trang liệt sỹ quốc tế Việt-Lào cho biết: Từ đầu tháng 7 đến nay có hàng ngàn thân nhân liệt sỹ về đây thắp hương tưởng nhớ các anh hung liệt sỹ. Thời tiết hết sức nắng nóng, rất vất vả nhưng anh em vẫn hoàn thành nhiệm vụ, đón tiếp các thân nhân rất chu đáo. Tối 26/7, sẽ tổ chức lễ thắp nến tri ân các anh hùng liệt sỹ. Những ngày tháng 7 hàng năm luôn là ngày lễ tri ân. Dù bận bịu đến đâu, mọi người cũng cố gắng thu xếp công việc để đến Nghĩa trang liệt sĩ quốc tế Việt – Lào thắp một nén nhang tri ân, chăm chút bia mộ của hàng ngàn anh hùng liệt sĩ.