Nuôi dạy con trở thành đứa trẻ hạnh phúc

Thứ sáu, 18/08/2023 - 07:01

Nuôi dạy con trở thành đứa trẻ hạnh phúc là mong muốn hàng đầu của các bậc cha mẹ. Nhưng làm thế nào để nuôi dạy thành công một đứa trẻ hạnh phúc lại là điều không phải ai cũng biết.

Nuôi dạy những đứa trẻ hạnh phúc không có nghĩa là cha mẹ có thể làm thay hoặc bảo vệ chúng khỏi những trải nghiệm khó khăn hay thực tế khắc nghiệt. Thay vào đó, hãy trang bị cho con những kỹ năng cần thiết để giúp chúng đạt được các mục tiêu cá nhân và viên mãn trong cuộc sống.

Nhận biết cảm xúc

Cũng như người trưởng thành, cảm nhận về hạnh phúc của trẻ em cũng có nhiều sự khác biệt. Nó có thể đến từ những thành quả lớn lao hoặc những điều giản dị, mộc mạc tuỳ hoàn cảnh. Tuy nhiên, trẻ cần học và hiểu ý nghĩa của việc cảm thấy vui, buồn, tức giận hay hạnh phúc. Cha mẹ có giảng giải hoặc hướng dẫn con đọc sách về vấn đề này. Đồng thời chỉ ra cho con thấy cảm xúc ở những người khác và giúp con nhận ra cảm xúc ở chính mình để hiểu những gì sẽ khiến con hạnh phúc.

Trao quyền lựa chọn

Khi con còn nhỏ, cha mẹ thường xây dựng thói quen, đưa ra quyết định và rồi áp đặt những quyết định đó lên chúng với niềm tin rằng đó lựa chọn tốt nhất. Tuy nhiên, hành động này đang trực tiếp tước đi quyền lựa chọn của trẻ - một quyền và cũng là kỹ năng quan trọng cho sự phát triển, thành công của chúng trong tương lai. Thay vì áp đặt, hãy trao cho con quyền được lựa chọn để trẻ nhận thức được giá trị bản thân cũng như rèn luyện ý thức trách nhiệm với quyết định đó. Được là chính mình trẻ sẽ tự tin và hạnh phúc.

Khuyến khích nỗ lực nhưng không đòi hỏi sự hoàn hảo

Hạnh phúc có thể được định hướng cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ. Dạy trẻ hiểu và đạt được hạnh phúc có thể ví như một món quà đáng quý nhất mà cha mẹ dành cho con.

Khi cha mẹ quá kỳ vọng vào khả năng của con vô tình khiến trẻ cảm thấy áp lực, lo âu, kiệt sức, lâu dần mất đi cảm giác vui vẻ và hạnh phúc. Không ai là hoàn hảo, vì thế cha mẹ nên đề cao những nỗ lực trong từng việc làm nhỏ của con.

Đồng cảm và thấu hiểu

Dạy trẻ biết đồng cảm không phải việc dễ dàng nhưng đây là một kỹ năng mà mọi đứa trẻ nên học. Việc này không những giúp trẻ có được sự hiểu biết, cách cư xử đúng đắn, tôn trọng các giá trị khác biệt mà còn mang lại hạnh phúc và những giá trị tốt đẹp với gia đình, cộng đồng.

Khuyến khích vui chơi

Vui chơi là cách nhanh nhất để trẻ cảm thấy hạnh phúc và thúc đẩy trí tuệ. Vui chơi còn là yếu tố chủ chốt cho sự phát triển về thể chất khi các hoạt động này đòi hỏi trẻ phải phối hợp các kĩ năng vận động.

Đương đầu với thử thách

Một trong những sai lầm mà các bậc cha mẹ thường mắc phải là làm quá nhiều cho con cái. Mặc dù rất khó để chứng kiến con trẻ phải vật lộn với cảm xúc tiêu cực hay thất bại trước những thử thách trong cuộc sống nhưng đó là điều cần thiết để con trưởng thành về mặt cảm xúc. Trẻ sẽ không bao giờ biết được cảm giác phấn khích cùng kinh nghiệm có được khi vượt qua thử thách nếu chúng ta không cho phép trẻ mạo hiểm với thất bại. Cũng từ đó, trẻ sẽ phát triển thái độ dám làm và tiếp cận những thách thức trong tương lai với niềm say mê và sự lạc quan vốn là trung tâm của một cuộc sống hạnh phúc.

Thực tế cuộc sống cho thấy, những trẻ em không được học cách đối phó với những cảm xúc tiêu cực có nguy cơ bị chính những cảm xúc này đè bẹp khi trưởng thành.

Nhìn vào khía cạnh tích cực

Dạy trẻ suy nghĩ tích cực chính là thái độ nhìn nhận vấn đề theo cách xây dựng nhưng không đồng nghĩa với việc phớt lờ những mặt tiêu cực. Suy nghĩ tích cực cũng chính là chấp nhận khó khăn, bất lợi từ một tình huống, một con người để tìm ra mặt tốt của vấn đề và giải quyết theo những cách phù hợp. Tìm thấy mặt tích cực đồng nghĩa sẽ giúp trẻ duy trì sự lạc quan, hạnh phúc ngay cả trong những thời điểm tiêu cực.

Là người chính trực

Chính trực là làm điều đúng đắn, ngay cả khi không có ai theo dõi hoặc được công nhận, khen ngợi. Đây là điều không hề dễ dàng ngay cả với người trưởng thành. Tuy nhiên, trẻ sẽ dần làm được điều này nếu hàng ngày cha mẹ dạy con về lòng trung thực, ý thức và trách nhiệm trong những công việc được giao; biết xin lỗi và nhận trách nhiệm khi phạm sai lầm.

Thực hành lòng biết ơn

Dạy con cách biết ơn và thể hiện lòng biết ơn là một phần quan trọng để nuôi dạy một đứa trẻ ngoan. Lòng biết ơn không chỉ giúp trẻ có những cảm xúc tích cực, tận hưởng những trải nghiệm tốt đẹp mà còn cải thiện sức khỏe, đối phó với nghịch cảnh, xây dựng các mối quan hệ bền chặt và mang lại hạnh phúc lâu dài. Dạy trẻ lòng biết ơn không cần phức tạp nhưng cần tạo thói quen với những điều đơn giản.

Xây dựng bữa ăn gia đình

Một yếu tố cần thiết khác khi nói đến việc nuôi dạy một đứa trẻ hạnh phúc đó là những bữa ăn trong gia đình. Hãy xây dựng mỗi bữa ăn trở thành những nghi thức thú vị. Ngoài việc là một cách tuyệt vời để củng cố mối quan hệ gia đình, bữa ăn gia đình còn giúp thúc đẩy thói quen ăn uống lành mạnh ở trẻ em.

Cha mẹ hãy làm gương

Mỗi gia đình sẽ có những nguyên tắc và quy định trong việc nuôi dạy, nhưng những quy định này cần dựa trên đặc thù về tâm sinh lý và lứa tuổi. Quan trọng hơn, cha mẹ phải luôn là tấm gương trong mỗi quy định và lời dạy bảo với các con để trẻ có thể tin tưởng và tự tin bước đi trên con đường của mình. Thực tế cuộc sống cũng cho thấy, những đứa trẻ được yêu thương và quan tâm sẽ có nhiều khả năng phát triển cảm xúc hạnh phúc ngay cả khi chúng phải đối mặt với những hoàn cảnh khó khăn trong cuộc sống.