Hội thảo "Năng lượng tái tạo tại Việt Nam - từ chính sách đến thực tiễn" được tổ chức ở Hà Nội ngày 27/11, do Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, Trung Tâm Tin Tức VTV24,… phốii hợp cùng các cơ quan quản lý Bộ Công Thương, Bộ KH&ĐT, lãnh đạo các tỉnh, các chuyên gia quốc tế… tổ chức. Hội thảo gồm 2 phiên chính: những điểm nghẽn trong phát triển dự án điện mặt trời; cơ chế giá cho điện Mặt Trời và tín dụng xanh.
Tại buổi hội thảo, các chuyên gia phân tích, nhận định và đánh giá những khó khăn trong hoạt động phát triền Năng lượng tái tạo (NLTT) tại Việt Nam và vướng mắc trong việc giải tỏa công suất.
Tính đến cuối tháng 6/2019, cả nước có 89 nhà máy điện gió và mặt trời đạt tổng công suất lắp đặt 4.543,8 MW, chiếm 8,3% tổng công suất điện quốc gia. Con số này vượt rất xa so với dự kiến của Quy hoạch điện VII điều chỉnh (850 MW điện mặt trời vào năm 2020). Tuy nhiên, do sự phát triển quá nhanh của các dự án điện tái tạo, trong khi đó hệ thống truyền tải không theo kịp đã dẫn tới sự quá tải, nhiều nhà máy phải giảm tới 60% công suất, gây thất thoát, lãng phí.
Ông Trần Viết Ngãi - Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam phát biểu khai mạc hội thảo.
Tại buổi hội thảo, Ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, đánh giá nguy cơ thiếu điện hiện nay đã được tích tụ từ nhiều năm trước. Bù đắp cho sự thiếu hụt này là sự phát triển trở lại các dự án nhiệt điện than, nhưng các dự án này không đạt tiến độ theo Quy hoạch điện VII (điều chỉnh), dẫn đến không hoàn thành mục tiêu bổ sung 7.000 MW điện mỗi năm. Chưa kể, đòi hỏi về vấn đề môi trường trong phát triển nhà máy nhiệt điện đã đặt ra những áp lực rất lớn.
Nguồn điện vốn nhận được kỳ vọng lớn trong xã hội thời gian qua là năng lượng tái tạo hiện có công suất lắp đặt chiếm tỉ trọng khoảng 9% tổng công suất nguồn điện cả nước nhưng sản lượng mới chỉ đạt 2,5%. Hiện các nguồn nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ, khí đốt vẫn đang đáp ứng phần lớn nhu cầu năng lượng, tuy nhiên nguồn nguyên liệu này đang dần cạn kiệt, gây ra biến đổi khí hậu và ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Vì vậy, việc nghiên cứu và sử dụng các nguồn năng lượng mới có khả năng tái tạo như: năng lượng gió, năng lượng mặt trời, địa nhiệt hay năng lượng sinh khối là xu hướng tất yếu của nhiều quốc gia trên thế giới.
Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng ngày một tăng, Quy hoạch điện VII (điều chỉnh) đã đặt kế hoạch đầu tư điện lớn vào các năm tới. Cụ thể, giai đoạn 2016-2020 tổng vốn đầu tư lưới điện là 214.000 tỉ đồng và 2021-2030 là 610.000 tỉ đồng.
Theo đánh giá của giới chuyên môn, với các quy định, cơ chế độc quyền trong truyền tải điện và chưa có những điều kiện cụ thể để tận dụng nguồn lực xã hội đầu tư vào hệ thống truyền tải điện, EVN khó lòng đáp ứng được áp lực về tài chính.
Hội thảo phiên 1
Các đại biểu thảo luận xung quanh đến Luật Quy hoạch và những vướng mắc để phát triển dự án điện Mặt Trời; xã hội hóa, lối ra giải tỏa điểm nghẽn truyền tải điện Mặt Trời; cơ chế giá cho điện mặt trời; cơ chế giá và tác động đến tín dụng cho NLTT. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng thảo luận bàn tròn và đề xuất những giải pháp, khuyến nghị hướng tới việc phát triển năng lượng tái tạo một cách bền vững.
Nhiều dự án điện gió và điện Mặt Trời tại Ninh Thuận phải giảm công suất phát do quá tải đường truyền.
Những ý kiến góp ý và đề xuất chính sách của địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia trong nước và quốc tế sẽ được tổng hợp và gửi tới Bộ Công Thương như một bản khuyến nghị cụ thể để Bộ có thể hoàn thiện hành lang pháp lý hướng tới việc phát triển năng lượng tái tạo một cách bền vững.
Bảo Ngọc / TC Gia đình & Trẻ em