Bài 3: Còn nhiều điểm cần lãm rõ
Người chết, kẻ đối diện tù tội
Trước khi ông Lê Vinh, Giám đốc TTPTQĐ Tp Đông Hà cùng các cán bộ thuộc cấp của mình và những người có liên quan tổ chức chi trả tiền đển bù cho các hộ dân có đất bị thu hồi để thược hiện công trình Xây dựng CSHT Khu TĐC Tây Hùng Vương tại hội trường HTX Lai Phước (phường Đông Lương, Tp Đông Hà) thì đã có nhiều sai phạm trong việc rà soát, kiểm kê và xác định nguồn gốc đất trong dự án này.
Vụ việc sau này bị người dân tố cáo và các cơ quan chức năng đã điều tra ra. Những đối tượng bị truy tố bao gồm: Võ Văn Tú (Chủ nhiệm HTX Lai Phước); Nguyễn Văn Sự (Phó chủ nhiệm HTX Lai Phước) và 4 đối tượng gồm:
Nguyễn Thị Hằng; Nguyễn Đình Thông, Nguyễn Sắt và Võ Văn Ngữ bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; các đối tượng Dương Thị Minh Hòa, Nguyễn Thị Hiếu (cán bộ TTPTQĐ Tp Đông Hà), Trần Hùng (cán bộ địa chính phường Đông Lương) bị truy tố về tội “Thiếu Trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Sau khi có kết luận điều tra của cơ quan điều tra và có cáo trạng của Viện KSND TP Đông Hà, các ông/bà Hằng, Thông, Sắt, Ngữ (là nhưng người nông dân) và Hùng đã liên tục kêu oan. Họ cho rằng mình không phạm tội câu kết với Võ Văn Tú để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trong khi đó, đối tượng Nguyễn Văn Sự đã tự sát khi cơ quan công an đang tiến hành điều tra (bản cáo trạng đã nêu rõ).
Bà Nguyễn Thị Thuận (vợ Sự) cho biết: “Chồng tôi chỉ là một người nông dân chất phác, được người dân tín nhiệm bầu làm Phó Chủ nhiệm HTX Lai Phước. Ông ấy có biết gì đâu, người ta bảo sao thì làm Vậy. Khi sự việc xảy ra, ông ấy liên tục không ăn, không ngủ dẫn đến trầm cảm, rồi đổ bệnh phải nằm viện 9 tháng từ Bệnh viện đa khoa Đông Hà, Bệnh viện Trung ương Huế, đến bệnh viện Đà Nẵng.
Bác sĩ bảo với gia đình tôi, bệnh của ông ấy là do từ tư tưởng mà ra. Xuất viện về nhà rồi ông vẫn liên tục than khóc với vợ con, bảo thôi chết đi chứ sống thế này khổ lắm. Đến khi không chịu được nữa thì ông ấy đã dại dột mà bỏ vợ, bỏ con ra đi, để lại tôi với 3 đứa con thơ đang tuổi ăn tuổi học.
Đừng để cán cân công lý bị lệch
Trao đổi với chúng tôi, luật sư Đức Anh, nêu quan điểm: “Bản cáo trạng của Viện KSND TP Đông Hà có phần hơi vội vàng, bởi còn nhiều điểm chưa rõ ràng. Những người nông dân nếu là đất của họ thì họ và trước đó họ vẫn đang sản xuất thì họ có quyền kê khai, còn được nhận đền bù hay không đền bù là do hội đồng do Hội đồng kiểm kê, đo đạc.”
“Thứ 2, cơ quan điều tra cần làm rõ việc chuyển đổi đất của các đối tượng này đã hoàn thành chưa. Chủ sở hữu đã thay đổi hay vẫn còn như cũ trong việc Dồn điền đổi thửa”. Nếu chưa hoàn thành thì họ vẫn được đền bù vì đó là tài sản của họ và khi truy tố họ tội lừa đảo là chưa chính xác.
Ông Trần Hùng (cán bộ địa chính) người bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” phân trần: ““Toàn bộ diện tích đất lúa liên quan trong vụ án này đã được HTX giao cho bà con nhân dân theo Nghị định 64/CP. Các giấy tờ liên quan đến việc giao đất này hiện vẫn còn lưu giữ.”
Trong khi đó, bà Hằng cũng kêu oan không ngớt: “năm 2010, HTX Lai Phước chia lại ruộng cho bà con và tháng 8/2011, HTX cho các xã viên đấu thầu lại ruộng tại Bàu Sen (vị trí thu hồi để thực hiện dự án), tôi đã có ý kiến với Ban chủ nhiệm HTX Lai Phước nếu chúng tôi đấu trúng ruộng ở trên thì HTX cho bà con làm sổ đỏ theo Nghị định 64/CP và HTX đồng ý.
Tôi trúng thửa số 429 với diện tích 1.015 m2. Sau khi đấu trúng thửa ruộng này, do bề mặt đất của ruộng trước đó bị HTX bán đất mặt cho chủ lo gạch nên tôi buộc phải tiến hành cải tạo lại ruộng, đào kênh dẫn nước vào ruộng để sử dụng… Bên cạnh đó, việc chuyển đổi đất lúa (thu hồi) để làm dự án này đến tận tháng 10/2013 mới được Thủ tướng CP chấp thuận.
Như vậy, tôi không hề kê khống đất lúa để chiếm đoạt tài sản là 96.973.000 đồng. Việc cơ quan điều tra quy kết cho tôi thông đồng với Ban chủ nhiệm HTX Lai Phước để lừa đảo chiếm đoạt tiền dự án là oan cho tôi, không đúng với bản chất của vụ việc...” Trong cuốn Sổ mục kê đất đai do Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất Quảng Trị lập tháng 12/2012, có con dấu của Sở TN&MT và chữ ký của ông Nguyễn Thanh Lợi, Phó Giám đốc cũng thể hiện bà Nguyễn Thị Hằng có 1.015 m2 đất tại khu vực nói trên.
Như vậy việc bà Hằng kê khai đất, tài sản trên đất khi bị thu hồi theo luật sư Đức Anh là đúng pháp luật. “Còn việc bà ấy kê khai thế nào, có cho nhận đền bù hay không lại là việc kiểm kê, xác định nguồn gốc của Hội đồng thẩm định, bồi thường. Nếu bà ấy kê khai đúng mà cáo trạng truy tố bà ấy về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là chưa chính xác”, ông Anh phân tích.
Thiết nghĩ, một dự án phục vụ dân sinh là điều cần thiết, nhất là với một thành phố đang ngày càng phát triển như Đông Hà. Tuy nhiên, việc làm vội vàng, trái nguyên tắc của những người có thẩm quyền trong dự án Tây Hùng Vương cần phải được làm rõ. Hành vi gian dối của người dân là có hay không cũng cần làm rõ, tránh oan sai cho người vô tội.