Phòng, chống ngộ độc thực phẩm cho trẻ mầm non

Nguyên nhân gây ngộ độc thực phẩm ở trẻ

Theo các chuyên gia y tế, có 5 nguyên nhân chính gây nên ngộ độc ở trẻ em. Một là ngộ độc thực phẩm do vi sinh vật. Hai là ngộ độc do nguyên liệu và sản phẩm thực phẩm có chứa độc tố. Ba là ngộ độc do quá trình chế biến và bảo quản thực phẩm. Bốn là ngộ độc do các chất phụ gia. Năm là ngộ độc do phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật.

Trẻ em, đặc biệt trẻ em lứa tuổi mầm non, có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện vì thế dễ dàng bị ngộ độc tập thể nếu thức ăn không đảm bảo vệ sinh. Trẻ độ tuổi mầm non bị ngộ độc thường rất nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng, vì thế, phụ huynh và nhà trường cần đặc biệt lưu ý khẩu phần ăn của trẻ.

Kiểm soát bữa ăn để phòng, chống ngộ độc thực phẩm

Ðể phòng, chống ngộ độc thực phẩm trong trường mầm non, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đã đưa ra các khuyến cáo sau.

Khi lựa chọn trường học cho con, phụ huynh cần kiểm tra trực tiếp cơ sở vật chất của nhà trường, đặc biệt là khu vực nhà bếp. Bếp đạt chuẩn sẽ giúp phòng chống ngộ độc thực phẩm trong trường mầm non.

Bếp ăn trường mầm non phải đảm bảo được thiết kế theo nguyên tắc 1 chiều, có giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm do cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp. Vị trí bếp cách xa nguồn ô nhiễm, nhà vệ sinh. Gian bếp sạch sẽ, có đầy đủ các khu vực chế biến: khu sơ chế, khu nấu nướng, khu bảo quản, khu rửa… Dụng cụ chế biến thức ăn phải được phân loại sống, chín riêng biệt. Nhân viên nhà bếp có đồ bảo hộ lao động đầy đủ, có bằng cấp, chứng chỉ hành nghề, thực hiện rửa tay trước khi nấu. Thực phẩm trường nhập về có xuất xứ rõ ràng, có giấy kiểm định.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh nên kiểm tra xem nguồn nước ở trường có đảm bảo chất lượng không.

Trong quá trình cho con theo học, phụ huynh cũng nên thường xuyên kiểm tra gian bếp của nhà trường, nguồn gốc và chất lượng thực phẩm, cách bảo quản thức ăn. Nếu có bất cứ điểm nào chưa đạt, phụ huynh cần thông báo lên Ban giám hiệu để có biện pháp khắc phục kịp thời hoặc có quyền yêu cầu cơ quan chức năng kiểm định để phòng chống ngộ độc thực phẩm cho trẻ.

Những lưu ý để phòng, chống ngộ độc thực phẩm cho trẻ mầm non

Bên cạnh việc chú ý vệ sinh an toàn thực phẩm tại nơi chế biến và từ nguyên liệu đầu vào, người lớn cần chú ý cho trẻ vệ sinh sạch sẽ trước khi ăn để tránh bị ngộ độc. Trẻ lứa tuổi mầm non rất hiếu động hay chạy nhảy, nô nghịch, tay chân có thể sẽ có nhiều vi khuẩn bám vào, do vậy các giáo viên cần nhắc nhở trẻ vệ sinh tay chân sạch sẽ trước khi ngồi vào bàn ăn. Dặn trẻ chỉ uống nước đun sôi để nguội, hoặc nước đã qua thiết bị lọc.

Hạn chế cho trẻ ăn quà vặt có dấu hiệu bất ổn về hình thức lẫn chất lượng để phòng, chống ngộ độc thực phẩm. Những bánh, kẹo có màu sắc sặc sỡ có thể tẩm màu hóa chất độc hại, cần giúp trẻ tránh xa.

Rau, củ, quả tươi, đặc biệt thức ăn sống phải được ngâm kỹ rồi rửa lại vài lần bằng nước sạch hoặc dưới vòi nước chảy.

Không cho trẻ ăn nấm, củ, rau, quả hoang dại nghi có độc, sản phẩm động vật có độc (phủ tạng và da cóc, cá nóc,…).

Không dùng đồ hộp/ lon bị phồng ở hai đáy hộp, bị gỉ, móp méo. Sữa, nước giải khát trong hộp giấy bị phơi ngoài nắng dù còn hạn sử dụng cũng không nên dùng. Nước giải khát, nước đóng chai bị biến màu, đục, có cặn cần phải vứt bỏ.

Thức ăn chín để qua bữa dùng không hết cần cất trong tủ lạnh, khi ăn phải được hâm nóng lại hoặc chần nước sôi.

Không dùng đồ vừa đựng thực phẩm sống để đựng thực phẩm chính. Không mua hàng chế biến sẵn khi không rõ địa chỉ nơi sản xuất, không sử dụng hàng đóng gói đã hết hạn sử dụng…

Tháng 5 vừa qua, dư luận xôn xao vụ 76 học sinh Trường Mầm non Thuận Sơn, xã Thuận Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An bị ngộ độc thực phẩm phải nhập viện điều trị.

Ngay sau khi xảy ra vụ ngộ độc, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Nghệ An đã cử đoàn cán bộ tiến hành điều tra. Đoàn đã lấy 10 mẫu phẩm gửi Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia để kiểm nghiệm xác định nguyên nhân ngộ độc.

Căn cứ kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia và kết quả điều tra ngộ độc cũng như triệu chứng lâm sàng của các bệnh nhân, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Nghệ An nhận định nguyên nhân vụ ngộ độc thực phẩm ngày 9/5/2023 tại Trường Mầm non Thuận Sơn, xã Thuận Sơn, huyện Đô Lương là do vi khuẩn S.aureus (tụ cầu vàng) có trong sữa chua lên men do nhà trường tự ủ. Tụ cầu vàng là loại vi khuẩn gây nên nhiều bệnh cấp tính nặng, rất khó điều trị và có thể dẫn đến tử vong nếu không được trị liệu kịp thời… Vi khuẩn này thường xâm nhập vào thực phẩm khi quá trình chế biến và bảo quản không đảm bảo vệ sinh.