Không giống như các đợt bùng phát trước đây, làn sóng thứ tư hiện đang là đợt dịch lớn nhất và phức tạp nhất của Việt Nam. Theo số liệu thống kê từ Cục Hàng không Việt Nam (CAA) số chuyến bay phục vụ trong tháng 6 giảm 74% so với cùng kỳ và 76% so với tháng trước. Công ty dữ liệu hàng không OAG ghi nhận Việt Nam cũng là quốc gia có mức sụt giảm công suất phục vụ lớn nhất trong nhóm 20 thị trường hàng đầu trong tuần đầu tiên của tháng 6, sau khi TP.HCM và một số tỉnh thành thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội.
Ngành khách sạn đã chứng kiến sự hồi phục khá tốt trong tháng 4/2021 khi công suất phòng trung bình trên cả nước đạt 31%, mức cao nhất kể từ khi bắt đầu bùng phát dịch Covid-19 ở Việt Nam (vào tháng 3/2020). Tuy nhiên, làn sóng thứ tư đã lập tức gây sụt giảm mạnh công suất phòng về mức 10% trong tháng 6 năm nay. Các khách sạn tại TP.HCM càng chịu ảnh hưởng nặng nề hơn trong đợt dịch lần này, chỉ một số ít khách sạn có thể đạt công suất thuê ở mức hai con số trong tháng sáu.
Với các chiến dịch đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng vaccine, nhiều quốc gia đã và đang nới lỏng các biện pháp hạn chế để hỗ trợ quá trình khôi phục của ngành du lịch. Mùa hè năm nay, các quốc gia châu Âu là một trong những nơi sớm nhất mở cửa lại biên giới cho khách du lịch sau hơn một năm chịu ảnh hưởng từ đại dịch COVID-19. Tùy vào tình hình, mỗi điểm đến sẽ đưa ra các yêu cầu khác nhau đối với dụ khách, hoặc chỉ mở cửa đối với du khách đến từ một số quốc gia cụ thể. Từ tháng 6 năm 2021, Pháp mở cửa trở lại cho khách du lịch từ một số nước dựa theo tốc độ tiêm chủng và tình hình kiểm soát dịch bênh tại quốc gia đó. Ý cũng đã mở cửa và không yêu cầu áp dụng cách ly đối với du khách đến từ một số nước như Mỹ, Canada và Nhật Bản. Ngành du lịch Tây Ban Nha cũng đang mong đợi một mùa hè rực rỡ sau khi nới lỏng các yêu cầu kiểm soát đối với khách du lịch từ Anh, và cũng đã mở cửa biên giới cho du khách đến từ Mỹ.
Ông Mauro Gasparotti - Giám đốc Savills Hotels APAC chia sẻ "Thật đáng khích lệ khi nhiều quốc gia đang từng bước tiến hành việc mở cửa lại biên giới, không chỉ ở các quốc gia Châu Âu, Mỹ mà còn ở những điểm đến mà ngành du lịch đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế. Một số nơi đã sớm nắm lấy cơ hội thực hiện mở cửa biên giới và tái thiết lập các hoạt động du lịch đối với du khách quốc tế thông qua chương trình hộ chiếu vaccine. Tuy nhiên, chương trình này vẫn cần thêm thời gian mới có thể phát huy hiệu quả hoàn toàn khi nhiều quốc gia vẫn chưa sẵn sàng mở cửa biên giới. Đối với Việt Nam, trước mắt có thể cân nhắc việc nới lỏng các biện pháp kiểm soát như rút ngắn thời gian cách ly với du khách đã được tiêm chủng đồng thời cẩn trọng quan sát các quốc gia đi trước trong việc triển khai các chương trình này."
Tại khu vực Đông Nam Á, Philippines đã bắt đầu rút ngắn thời gian cách ly xuống chỉ còn 7-10 ngày đối với những du khách đã được tiêm chủng và đến từ các quốc gia đã kiểm soát được dịch bệnh. Trong khi đó, Thái Lan đang tiên phong trong việc thử nghiệm mở cửa đón khách quốc tế bằng việc triển khai chương trình "Phuket Sandbox".
Từ ngày 1/7/2021, chính phủ Thái Lan bắt đầu thí điểm cho khách du lịch đã được tiêm chủng đầy đủ (từ các quốc gia có nguy cơ thấp và trung bình) đến Phuket mà không cần phải cách ly. Sau 2 tuần lưu trú tại Phuket và đạt một số điều kiện nhất định, những du khách quốc tế này có thể tự do di chuyển đến các địa phương khác trong Thái Lan. Sau một tuần thực hiện chương trình này, Phuket đã đón hơn 2.100 du khách nước ngoài. Chính quyền địa phương kỳ vọng sẽ tiếp nhận 100.000 lượt khách quốc tế trong quý Ba từ mô hình "Phuket Sandbox" này. Nếu được áp dụng thành công, chương trình sẽ được Thái Lan triển khai đến nhiều điểm du lịch quan trọng khác trong những tháng sắp tới.
Tại Việt Nam, Phú Quốc đang được đề xuất là địa điểm đầu tiên thực hiện thí điểm chương trình đón khách quốc tế. Theo chương trình thử nghiệm này, khách du lịch có thể đến Phú Quốc thông qua các chuyến bay thuê bao (charter flight) và sẽ lưu trú tại các khu nghỉ dưỡng tách biệt với các hạn chế về mặt di chuyển. Hiện tại, chính quyền địa phương mong muốn khởi động kế hoạch thí điểm này với thị trường du khách Nga trước khi chào đón du khách quốc tế từ các quốc gia và vùng lãnh thổ khác như Hàn Quốc và Đài Loan. Để thực hiện chương trình này, chính quyền địa phương đề xuất ưu tiên tiêm phòng cho 100.000 cư dân của Phú Quốc.
Với đề xuất thí điểm mở cửa cho du khách quốc tế đến đảo Phú Quốc, ông Mauro chia sẻ: "Tôi đánh giá đây là một đề xuất phù hợp và cần thiết nhằm hỗ trợ quá trình khôi phục của ngành du lịch Việt Nam. Điều này cũng cho thấy nỗ lực của Chính phủ trong việc tạo điều kiện cho hoạt động kinh doanh du lịch nghỉ dưỡng tái khởi động sau hơn một năm ảnh hưởng nặng nề từ dịch bệnh. Tuy nhiên, ngành du lịch và các cơ quan hữu quan cần tiến hành đánh giá thêm một số yếu tố và có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi triển khai việc thí điểm mở cửa đón khách quốc tế. Cụ thể, liệu đề xuất này sẽ chỉ hướng đến đối tượng du lịch nghỉ dưỡng hay có thể hỗ trợ các nhóm khách khác như người Việt Nam và chuyên gia nước ngoài tái nhập cảnh trở lại Việt Nam thông qua điểm "quá cảnh" là Phú Quốc. Vì trên thực tế, những nhóm khách này có nhu cầu đi nước ngoài nhưng lại e ngại yêu cầu về mặt cách ly khi quay trở lại Việt Nam. Cơ chế này tương tự như cách mà chính quyền Thái Lan đang áp dụng với Phuket. Bên cạnh đó, cần phải đánh giá liệu việc triển khai chính sách này ảnh hưởng thế nào đến hoạt động du lịch nội địa khi mà khách Việt Nam, đặc biệt là những du khách chưa được tiêm chủng vaccine có thể e dè khi lựa chọn Phú Quốc là điểm đến."
Yếu tố then chốt vẫn là việc triển khai tiêm chủng vaccine nhanh chóng và hiệu quả nhằm hỗ trợ quá trình khôi phục hoạt động du lịch một cách an toàn và ổn định hơn trong thời gian tới.
Liệu Phú Quốc có thể nối gót Phuket và mang đến hy vọng cho chặng đường hồi phục của ngành nghỉ dưỡng? Câu trả lời hy vọng sẽ sớm được giải đáp trong thời gian tới!