Theo đó, Lễ hội Nho và Vang là lễ hội truyền thống của tỉnh Ninh Thuận được tổ chức 02 năm/01 lần nhằm mục đích xây dựng thương hiệu Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận độc đáo, khác biệt, giàu bản sắc và tôn vinh tinh hoa văn hóa của các dân tộc trong tỉnh.
Đặc biệt, ngày 29/11/2022 vừa qua, tổ chức UNESCO đã chính thức ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”. Sự kiện này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố là 01 trong 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu trong năm 2022. Việc tổ chức đón nhận Bằng công nhận của UNESCO sẽ tạo sự lan tỏa đến Nhân dân, du khách nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân, các cấp, các ngành, địa phương trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm”.
Ban tổ chức phát biểu tại họp báo.
Năm 2023, Ninh Thuận tổ chức Lễ hội Nho và Vang đồng thời tổ chức Lễ đón nhận Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”. Đây là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng để quảng bá hình ảnh, quê hương, con người, cảnh quang thiên nhiên và các sản phẩm đặc thù của Ninh Thuận, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch của tỉnh nhà. Tôn vinh những giá trị kinh tế mà cây nho mang lại cho địa phương, làm rõ sự khác biệt mang tính đặc trưng của nho Ninh Thuận; tạo cơ hội giao thương giữa người trồng nho, người sản xuất, người tiêu dùng với các sản phẩm chế biến từ nho. Qua đó, góp phần quảng bá tiềm năng, thế mạnh của tỉnh Ninh Thuận về kinh tế nông nghiệp, kinh tế biển gắn với văn hóa, du lịch và triển vọng phát triển bền vững; thu hút các thành phần kinh tế trong và ngoài nước đầu tư vào Ninh Thuận.
Lễ đón Bằng công nhận của UNESCO ghi danh Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp và Lễ hội Nho -Vang Ninh Thuận năm 2023 được diễn ra từ ngày 13/6/2023 đến ngày 18/6/2023; trong đó lễ khai mạc sự kiện này được tổ chức vào lúc 20h00 ngày 15/6/2023 và lễ bế mạc vào lúc 20h00 ngày 18/6/2022 tại Quảng trường - Tượng đài 16 tháng 4, thành phố Phan Rang-Tháp Chàm.
Ninh Thuận tổ chức Lễ hội Nho và Vang.
Trong thời gian tổ chức Lễ hội sẽ diễn ra chuỗi hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch sổi nổi, đặc sắc, mới lạ, mang thế mạnh đặc trưng, khác biệt của tỉnh với 12 hoạt động cấp tỉnh, gồm: Hội chợ Công Thương Khu vực Nam Trung Bộ - Ninh Thuận 2023; Lễ hội Ẩm thực; Chương trình biểu diễn nghệ thuật đường phố; Chương trình khai mạc Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận năm 2023 và đón nhận Bằng công nhận của UNESCO ghi danh “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp”; Hội thảo phát triển giá trị cây nho và sản phẩm từ nho; Hội thảo Bảo tồn và phát huy giá trị “Nghệ thuật làm gốm của người Chăm”; Hoạt động tham quan trải nghiệm vườn nho, làng gốm Bàu Trúc, dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp và Hành trình khám phá khu dự trữ sinh quyển thế giới Núi Chúa; Thi giàn nho đẹp; Giải đua xe đạp đường trường Ninh Thuận - Bình Thuận, Giải đua xe ôtô - môtô địa hình trên cát Ninh Thuận - Bình Thuận mở rộng, Hội thi nét đẹp văn hóa các dân tộc Ninh Thuận lần thứ II/2023; Chương trình nghệ thuật bế mạc Lễ hội.
Ngoài các hoạt động nêu trên, tại các huyện, thành phố trong tỉnh cũng diễn ra nhiều hoạt động, sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch đặc sắc, hấp dẫn mang tính đặc trưng, độc lạ của các địa phương trong tỉnh: Giải Việt dã truyền thống thành phố Phan Rang – Tháp Chàm; Lễ hội trái cây Ninh Sơn; Ngày hội Văn hóa Raglai, các hoạt động quảng bá, tham quan trải nghiệm vườn nho Thái An; các hoạt động quảng bá, giới thiệu về làng nghề, sản phẩm các làng nghề làm gốm Chăm Bàu Trúc, dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp, các hoạt động đua xe trên cát, trượt cát; khám phá cảnh quan dọc tuyến đường ven biển tỉnh Ninh Thuận...
Theo Ban tổ chức, việc tổ chức Lễ đón Bằng công nhận của UNESCO ghi danh Nghệ thuật làm gốm của người Chăm vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp và Lễ hội Nho -Vang Ninh Thuận năm 2023 còn nhằm mục đích cụ thể hóa việc tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển du lịch tỉnh Ninh Thuận trở thành ngành kinh tế mũi nhọn giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030.
Mồ hình trồng nho tại làng du lịch sinh thái nho Thái An Ninh Thuận. Ảnh: Trung Long
Ninh Thuận – Miền đất hội tụ những giá trị khác biệt; là địa phương có nhiều tiềm năng, lợi thế; có văn hóa, sản vật và tài nguyên thiên nhiên độc đáo, khác biệt để phát triển du lịch Ninh Thuận trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, bền vững.
Trên địa bàn tỉnh có nhiều di tích lịch sử - văn hóa nổi tiếng; có hệ sinh thái biển, rừng, rạn san hô đa dạng phong phú với cảnh vật thiên nhiên hoang dã, thơ mộng và nhiều di tích lịch sử đã được xếp hạng cấp Quốc gia (Ninh Thuận hiện có 239 di tích, di sản văn hoá phi vật thể, 18 di sản cấp Quốc gia và 46 di tích, di sản cấp tỉnh); có 2 vườn quốc gia là Phước Bình và Núi Chúa còn mang đậm nét rừng nguyên sinh với hệ sinh thái thực vật đa dạng và phong phú, trong đó Núi Chúa được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới. Thêm vào đó, Vịnh Vĩnh Hy của Ninh Thuận cũng được xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh cấp Quốc gia, là một trong 8 vịnh đẹp nhất Việt Nam.