Quay lại Dân trí
Dân Sinh
  1. Diễn đàn Dân sinh

“Thán 2021”: Tuồng truyền thống "thổi hồn" vào múa đương đại

(Dân sinh) - Lấy cảm hứng từ nghệ thuật tuồng truyền thống, dự án múa đương đại "Thán 2021" là sự kết hợp giữa múa đương đại và nghệ thuật tuồng, biên đạo múa Duy Thành đã thổi hồn văn hóa dân tộc, làm sống lại những tinh hoa đặc sắc dòng nghệ thuật dân gian vào lớp lang của nghệ thuật đương đại, cho thấy sức sống của văn hóa nghệ thuật dân tộc là vô cùng phong phú.

“Thán 2021”: Tuồng truyền thống “thổi hồn” vào Múa đương đại - Ảnh 1.

Nghệ sĩ múa Nguyễn Duy Thành trên sàn tập vở múa "Thán 2021"

Tên vở diễn lấy từ một làn điệu đặc trưng của tuồng

Là nghệ sĩ tiên phong tại Việt Nam đưa nghệ thuật tuồng vào múa đương đại, nghệ sĩ Nguyễn Duy Thành cho biết, "Thán 2021" được phát triển từ tác phẩm đầu tay "Thán" ra mắt năm 2019 với nhiều tìm tòi sáng tạo và tích lũy giá trị cuộc sống của nghệ sĩ trong thời gian qua. Tên vở diễn lấy từ một trong các làn điệu đặc trưng của nghệ thuật tuồng: Nam, Khách, Tẩu, Thán, Oán, Ngâm, Vịnh, Xướng...

Anh cũng cách điệu chính ngôn ngữ hình thể của loại hình này vào tác phẩm, kết hợp với vũ đạo, âm nhạc, ánh sáng hiện đại trong không gian tối giản. Nhận được nhiều khích lệ của giới chuyên môn, từ đây, anh đã xác định đi sâu sáng tạo nghệ thuật múa đương đại kết hợp với nghệ thuật truyền thống.

Phần âm nhạc do nghệ sĩ Lương Huệ Trinh đảm nhiệm, trong đó có sử dụng các âm thanh đặc trưng của tuồng trên nền nhạc điện tử.

Vở diễn có sự tham gia biểu diễn trống trực tiếp của Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Văn Quý (Nhà hát Tuồng Việt Nam) nhằm làm nổi bật sự kết hợp giữa truyền thống và đương đại trong vở diễn. Sân khấu do nghệ sĩ Đặng Xuân Trường đạo diễn, thiết kế tối giản với ba màu đỏ, đen, trắng chủ đạo của tuồng.

Vở diễn có sự góp mặt của 3 nghệ sĩ múa Trần Ngọc Minh, Đào Nhật Vy, Vũ Ngọc Bảo, đặc biệt có Nghệ sĩ ưu tú Nguyễn Văn Quý (Nhà hát Tuồng Việt Nam) biểu diễn trống trực tiếp.

“Thán 2021”: Tuồng truyền thống “thổi hồn” vào Múa đương đại - Ảnh 2.

Nghệ sĩ Duy Thành đưa nghệ thuật truyền thống vào múa đương đại.

"Thán 2021" sẽ cho khán giả một cái nhìn mới hơn về nghệ thuật chuyển động. Các nghệ sĩ sẽ thể hiện những gì hữu hình trong cuộc sống đương đại, còn Duy Thành là cái vô hình, là ước vọng, là những gì người ta đã đánh mất", đạo diễn Đặng Xuân Trường chia sẻ.

Văn hóa truyền thống là nền tảng, điểm tựa

Thông qua vở diễn, các nghệ sĩ muốn khán giả cảm nhận vẻ đẹp của nghệ thuật truyền thống và nghệ thuật đương đại bằng ngôn ngữ hình thể, đồng thời khẳng định văn hóa truyền thống là nền tảng, điểm tựa cho sự phát triển nghệ thuật đương đại.

Chương trình không chỉ là một sự kiện của nghệ thuật múa mà còn mang đến cho khán giả cái nhìn mới hơn về sự pha trộn giữa truyền thống và hiện đại, sự hài hòa giữa con người với vũ trụ trong một thế giới vô hình-hữu hình.

Khác với tác phẩm đầu tay chỉ dài 20 phút, "Thán 2021" dài hơn 50 phút, đưa khán giả vào hành trình tìm kiếm và hướng tới niềm tin và hi vọng, biểu hiện qua chuyển động cơ thể, âm nhạc, ánh sáng đậm màu sắc, tinh thần Việt.

Tạo nên phong cách riêng biệt với việc kết hợp nghệ thuật truyền thống trong múa đương đại, nghệ sĩ - biên đạo múa Nguyễn Duy Thành mong muốn tôn vinh vẻ đẹp nghệ thuật truyền thống và nghệ thuật hình thể, đồng thời khẳng định văn hóa truyền thống là nền tảng, điểm tựa cho sự phát triển của nghệ thuật đương đại.

“Thán 2021”: Tuồng truyền thống “thổi hồn” vào Múa đương đại - Ảnh 3.

Các nghệ sĩ tham gia thực hiện vở múa đương đại Thán 2021.

Với vở diễn này, Duy Thành và ekip sẽ đưa khán giả vào một không gian được tạo dựng rất cao và sâu như một vũ trụ. Mỗi người chúng ta đều như một hạt cát nhỏ bé giữa vũ trụ bao la, sự nhỏ bé ấy khiến mình trở nên lạc lõng, vô định, cô đơn với chính mình.

Ở đó, Duy Thành kể lại hành trình đi tìm kiếm niềm tin, tìm kiếm sự tự do trong thân thể và tâm trí. Khi hỉ nộ ái ố đạt được ngưỡng trong suốt thì chúng ta sẽ có được sự tự do, đạt đến thế giới vô hình. 

Sẽ thấy lửa, cờ đuôi nheo của tuồng

Thông điệp của vở "Thán 2021" khá trừu tượng và rất khó để diễn giải bằng lời. Ngay đến cái tên vở diễn cũng mang tính trừu tượng. "Thán" được lấy từ một trong các làn điệu đặc trưng của nghệ thuật tuồng và "Thán" ở đây là cảm thán về cuộc sống, mỗi người sẽ có những cảm nhận khác nhau.

Bởi vậy, sự đón nhận của khán giả với vở diễn này cũng sẽ khác nhau. Biên đạo, nghệ sĩ Duy Thành không muốn áp đặt suy nghĩ hay quan điểm của mình lên khán giả.

"Thán 2021" được chia làm 3 chương. Ở "Thán 2021" cũng sẽ đặc quánh chất liệu tuồng, mang đậm tinh thần của tuồng. Theo đó, Duy Thành và ekip đã tìm đến những nghệ nhân dân gian, những bậc thầy về tuồng để tham khảo những đặc trưng. Từ động tác xoay, động tác chân của tuồng sẽ được kết hợp với múa đương đại để đưa vào trong vở diễn.

Đạo diễn sân khấu Đặng Xuân Trường cho biết, sân khấu sẽ được thiết kế tối giản với 3 màu đỏ, đen, trắng - tông màu chủ đạo của nghệ thuật tuồng. Trang phục cũng được pha trộn giữa tính truyền thống và tương lai, phù hợp sự chuyển động của múa, sẽ thấy lửa, cờ đuôi nheo của tuồng. 

Trên tất cả, "Thán" không chỉ là một sự kiện của nghệ thuật múa mà còn mang đến cho khán giả cái nhìn mới hơn về sự pha trộn giữa truyền thống và hiện đại, sự hài hoà giữa con người với vũ trụ trong một thế giới vô hình – hữu hình.

Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, vở "Thán 2021" chưa thể đến với khán giả. Hiện các nghệ sĩ vẫn đang tự tập luyện và sáng tạo để tác phẩm hoàn thiện hơn. 

Ngoài ra, nghệ sĩ Nguyễn Duy Thành và ê kíp thực hiện còn mong muốn đưa tác phẩm lưu diễn quốc tế khi điều kiện cho phép, để giới thiệu và quảng bá nghệ thuật Việt Nam.

Nghệ sĩ ưu tú Trần Ly Ly, Giám đốc Nhà hát Nhạc vũ kịch Việt Nam đánh giá: "Nguyễn Duy Thành là nghệ sĩ múa đương đại Việt Nam có con đường và tư duy bứt phá khi kết hợp tinh hoa nhân loại và tinh hoa truyền thống theo cách lấy truyền thống làm cơ sở phát triển đương đại. Anh chính là nghệ sĩ tiêu biểu, tạo nên tương lai của nghệ thuật múa đương đại Việt Nam".

Nghệ sĩ múa Duy Thành từng giới thiệu vở "Thán" tại Liên hoan Múa đương đại - Hanoi Dance Fest 2019 và gây được tiếng vang với việc kết hợp giữa múa đương đại và chất liệu dân gian tuồng.

Sau 2 năm ấp ủ, lần này, Duy Thành dàn dựng một vở "Thán" khác - phiên bản 2021 với cái nhìn đa chiều hơn về nghệ thuật chuyển động.

Ở vở diễn năm 2019 Duy Thành múa solo, anh vừa là biên đạo múa, vừa đảm nhiệm vai trò diễn viên. Còn ở vở mới này, Duy Thành kết hợp với 3 vũ công cá tính là Trần Ngọc Minh, Đào Nhật Vy và Vũ Ngọc Bảo.

Chia sẻ, nếu không gặp được họ - những người có sự đồng điệu trong suy nghĩ cùng một ekip hỗ trợ nhiệt tình, anh chắc chắn sẽ không thể có "Thán 2021".

Tin liên quan