Quay lại Dân trí
Dân sinh
  1. Diễn đàn Dân sinh

Thuốc lá: Kẻ gặm nhấm nguồn chi kinh tế khá lớn


Hãy dừng hút thuốc lá vì sức khỏe và kinh tế gia đình.

 

Gánh nặng về tổn thất kinh tế


Theo Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) - Bộ Y tế, trên toàn thế giới, ước tính mỗi năm, sử dụng thuốc lá gây thiệt hại khoảng 500 tỷ đô la Mỹ. Tổng số các vụ hỏa hoạn trên thế giới có nguyên nhân do hút thuốc lá là 10% (tương đương khoảng 1,1 triệu vụ cháy, khoảng 173.000 ca tử vong, 600.000 ca thương tích và 27 tỷ USD tổn thất tài sản).


Chỉ tính riêng tại Mỹ, năm 2005, hút thuốc lá gây ra 82.400 vụ hỏa hoạn, làm chết 800 người, bị thương 1.660 người và thiệt hại 575 triệu USD tài sản.


Mặc dù ngành công nghiệp thuốc lá có những đóng góp cho ngân sách, tuy nhiên những phần đóng góp của ngành công nghiệp thuốc lá không đủ để bù đắp những tổn thất kinh tế và sức khỏe do sử dụng thuốc lá gây ra đối với xã hội, gia đình và các cá nhân. Những tổn thất này bao gồm chi tiêu cho hút thuốc, chi cho khám và điều trị bệnh liên quan đến thuốc lá; tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau, tử vong sớm; tổn thất do cháy nổ, ô nhiễm môi trường…


Năm 2015, người dân Việt Nam đã chi mua thuốc lá với số tiền là 31 nghìn tỷ đồng. Ngoài tổn thất do chi mua thuốc lá, thì tổng chi phí điều trị và tổn thất do mất khả năng lao động vì ốm đau và tử vong sớm cho 5 nhóm bệnh ung thư phổi, ung thư đường tiêu hóa, ung thư hô hấp trên, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, nhồi máu cơ tim, đột quỵ do hút thuốc gây ra là 23 nghìn tỷ đồng/năm.


Chi tiêu cho thuốc lá làm giảm các chi tiêu thiết yếu khác của hộ gia đình, đặc biệt là các hộ có thu nhập thấp. Một cuộc điều tra mức sống hộ gia đình cho thấy, các hộ nghèo tại Việt Nam phải tiêu tốn gần 5% thu nhập của gia đình và thuốc lá. Ở những hộ này, khoản tiền mua thuốc lá thậm chí cao hơn khoản tiền chi cho y tế hay giáo dục. Nếu bỏ thuốc, họ sẽ có nhiều tiền để mua thức ăn, tiền để trả tiền học cho con em mình.


Điều đáng nói, trong khi xu hướng sử dụng thuốc lá và những hệ lụy của nó đang gia tăng nhanh chóng thì giá thực của thuốc lá đang có xu hướng giảm đi. Giá thuốc lá rẻ - tiêu dùng gia tăng là do mức thuế thuốc lá còn thấp. Chính vì vậy, với mục tiêu giảm tiêu thụ thuốc lá, góp phần giảm gánh nặng bệnh tật và tổn thất về kinh tế, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với một số mặt hàng, trong đó có thuốc lá. Theo đó, thuế suất đối với thuốc lá điếu, xì-gà và các chế phẩm khác từ cây thuốc lá được áp dụng theo lộ trình: Từ 1/1/2016 đến 31/12/2018 là 70%; từ ngày 1/1/2019 sẽ là 75%.


Có thể nói, việc tăng thuế là một giải pháp quan trọng nhằm hạn chế tỷ lệ người hút thuốc lá. Tuy nhiên, cùng với đó, nhiều ý kiến cho rằng, nâng cao nhận thức cho mọi người và cả cộng đồng về những tác hại do thuốc lá gây ra là một nhiệm vụ hàng đầu. Theo đó, cần đẩy mạnh hoạt động truyền thông nhằm giáo dục, thuyết phục mọi người từ bỏ thuốc lá vì sức khỏe của mình; không hút thuốc lá nơi công cộng vì môi trường sống trong lành, vì sức khỏe của gia đình và những người xung quanh.


Cần đẩy mạnh việc xây dựng môi trường không khói thuốc


Môi trường làm việc không khói thuốc lá giúp con người được thở bầu không khí trong lành, giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do tiếp xúc với khói thuốc, giúp giảm các chi phí y tế liên quan đến việc khám chữa các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Các khoản chi tiêu cho thuốc lá sẽ dành cho các chi tiêu có lợi như thực phẩm, giáo dục, chăm sóc sức khỏe, nâng cao đời sống văn hóa. Không hút thuốc sẽ hạn chế được các nguy cơ cháy nổ do việc hút thuốc, tàn thuốc, giảm bớt được những chi phí cho vệ sinh môi trường, phòng chống cháy nổ.


Môi trường làm việc không khói thuốc góp phần tạo ra nếp sống văn minh, lịch sự cho cán bộ, công chức, viên chức, nêu cao tinh thần giữ gìn sức khỏe, duy trì lối sống lành mạnh không khói thuốc lá.             

Lê Kim Ngân/Tc GĐ&TE