Nhiều hành vi xâm phạm quyền lợi NTD
Thực tế tại Việt Nam, hoạt động tín dụng tiêu dùng thường được thực hiện dưới dạng các khoản vay để mua tài sản tiêu dùng như xe máy, máy tính, điện thoại... So với các hồ sơ vay tại ngân hàng, các Cty cung cấp dịch vụ tín dụng tiêu dùng không yêu cầu chặt chẽ về việc chứng minh tài chính, xác minh nhu cầu tiêu dùng hoặc các thủ tục liên quan khác, thời gian giải ngân cũng nhanh hơn và trong nhiều trường hợp khi mua sắm tài sản thì giải ngân ngay sau khi ký hợp đồng.
Lợi thế này của các Cty tín dụng tiêu dùng khiến cho một bộ phận rất lớn NTD đang sử dụng loại dịch vụ này, góp phần thu hút sự tham gia của nhiều Cty và tạo nên mức tăng trưởng lợi nhuận nhanh chóng cho một số Cty.
Tuy nhiên, đi cùng sự phát triển nhanh chóng và hiệu quả của các lĩnh vực tín dụng tiêu dùng, rất nhiều hành vi xâm phạm quyền lợi NTD, gây nhiều bức xúc cho người dân. Theo Phòng Bảo vệ người tiêu dùng, phần lớn các hành vi có dấu hiệu xâm phạm quyền lợi NTD trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng tập trung vào các nội dung như: Cung cấp thông tin không chính xác, đầy đủ về hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung như hình thức tính lãi phạt, thời gian trả tiền hàng tháng... khiến người dân không biết chính xác về nghĩa vụ của mình, dẫn tới thực hiện sai hợp đồng và phát sinh khoản tiền phạt; Không cung cấp hợp đồng kịp thời cho NTD khiến họ rất dễ mắc phải các lỗi phạt trong quá trình trả nợ hàng tháng.
Người tiêu dùng sử dụng tín dụng tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ thông tin để tránh rủi ro.
Qua công tác thống kê từ hoạt động tiếp nhận và giải quyết khiếu nại tại Cục QLCT, đơn vị này khuyến cáo, dịch vụ tín dụng tiêu dùng tiềm ẩn nhiều rủi ro. “Mục đích sử dụng khoản vay thường là mua sắm tài sản thường ngày hoặc đầu tư kinh doanh nhỏ nên giá trị các khoản vay thường nhỏ. Cũng do giá trị khoản vay nhỏ trong khi đối tượng khách hàng thường là cá nhân và có phạm vi không tập trung nên chi phí bình quân để thực hiện hoạt động cung cấp dịch vụ của cty tín dụng tiêu dùng thường cao. Điều này dẫn tới lãi suất cung cấp dịch vụ cao”, Cục QLCT cho biết.
Quấy nhiễu, đe dọa để thu hồi nợ
Nhân viên thu hồi nợ có dấu hiệu đe dọa, quấy nhiễu NTD và người thân của NTD trong quá trình thu hồi nợ. Trong tất cả các vụ việc hiện đang được Cục QLCT xem xét, giải quyết, tất cả NTD và cả người thân của NTD thường xuyên và liên tục bị các cuộc điện thoại, tin nhắn liên hệ với mục đích thu hồi nợ. Những cuộc điện thoại và tin nhắn này liên tục kèm theo nội dung đe dọa với lời lẽ thiếu tôn trọng người nghe. Thậm chí, rất nhiều cuộc gọi và tin nhắn được thực hiện lúc tối muộn và tần suất liên hệ trên dưới 10 cuộc/ngày.
Từ những nội dung trên có thể thấy, lĩnh vực tín dụng tiêu dùng đang tiềm ẩn nhiều nguy cơ xâm phạm quyền lợi NTD. Các hành vi xâm phạm này được thực hiện rất khéo léo, thường đánh vào đặc điểm chính của loại hình tín dụng tiêu dùng. Để bảo vệ quyền lợi của mình, khi có nhu cầu vay tiền, NTD cần lưu ý trước khi ký hợp đồng, cần tham khảo kỹ các hình thức tín dụng tại các ngân hàng. Nếu không còn lựa chọn nào khác mới tham khảo hình thức tín dụng tiêu dùng tại các tổ chức tài chính.
Được biết, thời gian vừa qua, trước thực trạng các vụ việc xâm phạm quyền lợi NTD trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng ngày một gia tăng cả về số lượng và tính chất, Cục QLCT đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ bổ sung dịch vụ vay vốn cá nhân vào danh mục hàng hóa, dịch vụ phải đăng ký hợp đồng theo mẫu và điều kiện giao dịch chung theo Quyết định 02/2012/QĐ-TTg ngày 13/01/2012.
“Tốt nhất nên lựa chọn các Cty, tổ chức cung cấp dịch vụ cho vay có uy tín. Tham khảo, hỏi ý kiến người thân, bạn bè hoặc tham khảo thông tin trên mạng Internet để xem các đánh giá của cộng đồng người tiêu dùng về dịch vụ, uy tín của Cty cung cấp dịch vụ”, Cục QLCT khuyến cáo. Ngoài ra, NTD cũng cần tư vấn về tín dụng tiêu dùng hoặc khi quyền lợi có dấu hiệu bị xâm phạm trong quá trình thực hiện các hoạt động tín dụng tiêu dùng có thể liên hệ Tổng đài tư vấn, hỗ trợ người tiêu dùng tại đầu số miễn phí 1800.6838 của Cục QLCT.
Ngày 20/8/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 35/2015/QĐ-TTg về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định 02/2012/QĐ-TTg, trong đó, bổ sung dịch vụ vay vốn cá nhân (nhằm mục đích tiêu dùng) vào Danh mục hàng hóa, dịch vụ thiết yếu phải đăng ký hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung. Theo đó, trong thời gian tới, trước khi áp dụng các hợp đồng vay vốn cá nhân, các tổ chức liên quan phải đăng ký và được cơ quan bảo vệ NTD ở Trung ương hoặc địa phương chấp nhận mới được áp dụng ký kết với NTD. Việc cơ quan bảo vệ NTD kiểm soát các mẫu hợp đồng vay vốn cá nhân của các tổ chức tín dụng là nhằm đảm bảo loại bỏ các điều khoản bất lợi cho NTD hoặc vi phạm pháp luật bảo vệ NTD ra khỏi các hợp đồng ký kết này. |