Tương lai việc làm và di cư

 

Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Mạnh Cường – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ LĐTBXH), ông Jared Brading - Tham tán phát triển, Đại sứ quán Canada; bà Valentina Barcucci - Phó Giám đốc ILO Hà Nội, bà Anna Olsen - Dự án Tam giác của Tổ chức ILO (ILO Triangle in ASEAN) cùng đại diện các Cục, Vụ, Viện, các tổ chức quốc tế, các đơn vị có liên quan.
 

Diễn đàn AFML là một hoạt động thường niên được tổ chức tại nước chủ nhà ASEAN, trong khuôn khổ hoạt động của Ủy ban ASEAN thực hiện Tuyên bố của các nhà lãnh đạo ASEAN về bảo vệ và thúc đẩy quyền của người lao động di cư. 
 

Mục tiêu của Hội thảo lần này nhằm rà soát các hoạt động cấp quốc gia trong việc triển khai khuyến nghị của các diễn đàn AFML trước đây, đặc biệt là Diễn đàn lần thứ 11 năm 2018. Đồng thời, thảo luận các chủ đề và đề xuất các khuyến nghị của Việt Nam làm cơ sở cùng các quốc gia thành viên khác đưa ra các khuyến nghị khu vực tại Diễn đàn AFML lần thứ 12 sắp tới tại Thái Lan.
 

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Mạnh Cường - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ LĐTBXH) cho biết, trong bối cảnh hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, lao động di cư là một phần không thể tách rời giữa các nền kinh tế. Người lao động di cư đã và đang đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế, và phát triển bền vững của các nước phái cử và nước tiếp nhận. Nhận thấy vai trò của di cư, các nước thành viên ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng ngày càng quan tâm đến bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động di cư và gia đình của họ.
 

Công nghệ mới đã và sẽ mang đến những tiến bộ vượt bậc về năng suất và kinh doanh, đồng thời cũng dẫn đến sự dịch chuyển của nhu cầu lao động từ các công việc thủ công và đơn giản sang các công việc yêu cầu kỹ năng và trình độ kỹ thuật cao hơn. Bên cạnh đó, toàn cầu hóa, già hóa dân số, biến đổi khí hậu và các xu hướng khác đang đặt ra các thách thức ngày càng lớn đối với thế giới, bao gồm các nước thành viên ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng. Những thách thức này cũng tác động đến người lao động di cư, kể cả những lao động có trình độ song vẫn dễ bị thay thế với sự phát triển của công nghệ. Người di cư là đối tượng nhận được đào tạo nâng cao tay nghề ít hơn và thường làm việc theo các hợp đồng ngắn hạn, có thời hạn do đó công việc không ổn định và họ có thể phải tìm các loại hình công việc khác khi bị dư thừa. Chính vì thế, chúng ta cần phải thay đổi các chính sách giáo dục, đào tạo, phát triển kỹ năng nghề và đảm bảo an sinh xã hội.
 

Ông Nguyễn Mạnh Cường nhấn mạnh, trong ASEAN, tương lai việc làm có xu hướng đặc trưng là tăng tính quốc tế hóa và di chuyển của lao động. Các xu hướng trong thị trường lao động hiện nay cho thấy số lượng người lao động di cư tìm kiếm việc làm trong và ngoài ASEAN đang ngày càng gia tăng với ước tính có khoảng 20,2 triệu người di cư từ các nước thành viên ASEAN, trong đó gần 6,9 triệu người di cư nội khối, đóng góp đáng kể cho tăng trưởng kinh tế của các nước tiếp nhận và phái cử.
 

Công nhận tầm quan trọng của tương lai việc làm và di cư, chính phủ và các tổ chức quốc tế đang xem xét các tác động và thách thức của thế giới việc làm đang thay đổi và vai trò của di cư. Một số nỗ lực đã được thực hiện để giải quyết các thách thức này như Ủy ban toàn cầu ILO về Tương lai việc làm, Hiệp định quốc tế về di cư an toàn, có trật tự và hợp pháp (GCM) và Tuyên bố chung của các Bộ trưởng ASEAN về tương lai việc làm tháng 4/2019.
 

 

Phát biểu tại Hội thảo, ông Jared Brading - Tham tán phát triển, Đại sứ quán Canada cho biết, lao động di cư có thể là một động lực mạnh mẽ của phát triển bền vững và tăng trưởng kinh tế cho bản thân người di cư và quốc gia phái cử cũng như tiếp nhận. Trong khu vực, di cư đã được công nhận là có tác động đáng kể đối với giảm nghèo, giảm 11% số người sống dưới mức chuẩn nghèo so với trước khi di cư. Tại Việt Nam, tỷ lệ nghèo giảm 17% nhờ di cư.
 

Trong quá trình làm việc, hầu hết lao động di cư Việt Nam đều gặp phải một số hình thức vi phạm quyền lao động, tuy nhiên, chỉ có 4% người lao động di cư Việt Nam cố gắng tìm cách khắc phục những hành vi lạm dụng mà họ phải đối mặt.
 

“Các kết quả tích cực có thể đạt được khi người lao động di cư được cung cấp các cơ hội nâng cao kỹ năng, tránh nợ nần, nhận được mức lương tối thiểu và tìm được việc làm có thu nhập khi trở về nước” – ông Jared Brading nhấn mạnh.

 

Nhấn mạnh tầm quan trọng của lao động di cư, bà Valentina Barcucci, Phó Giám đốc ILO Hà Nội cho biết, cần đầu tư vào năng lực của người lao động di cư, bao gồm tiếp cận với việc học tập các kỹ năng và công nhận những kỹ năng đó; đầu tư vào các thể chế có thể mang lại lợi ích từ công việc của người di cư và đảm bảo các thể chế này cung cấp mức lương sống đầy đủ, nơi làm việc an toàn…
 

“Tương lai việc làm có thể gồm những cơ hội và công việc tốt hơn nhưng các chính phủ, tổ chức người sử dụng lao động và người lao động, các tổ chức phi chính phủ và tổ chức quốc tế phải phối hợp với nhau để bảo đảm rằng các thị trường lao động trở nên bao trùm hơn và bảo vệ quyền của tất cả người lao động, đặc biệt là lao động di cư”, bà Valentina Barcucci nhấn mạnh.
 

Hội thảo Quốc gia chuẩn bị Diễn đàn AFML lần thứ 12 – “Tương lai việc làm và di cư” đã diễn ra sôi nổi với 6 phiên làm việc liên tục. Các chuyên gia tập trung thảo luận các vấn đề nâng cao áp dụng số hóa, thúc đẩy việc làm bền vững cho lao động di cư, bảo đảm điều kiện làm việc…