Hội nghị cũng cho biết từ năm 1982 diện tích trồng điều tăng nhanh với từ khoảng 5.000 ha, đến năm 2007 đạt diện tích cao nhất là 440.000 ha, từ năm 2008 do lợi thế cạnh tranh kém, diện tích bị sụt giảm đến năm 2014 còn 294.000 ha, từ năng suất bình quân cao nhất đạt 1,1 tấn /ha sụt xuống năm thấp nhất chỉ còn 0,8 tấn/ha. Tuy vậy, ngành chế biến nguyên liệu điều với phần lớn là nguyên liệu nhập khẩu lại phát triển mạnh. Việt Nam là nước nhập khẩu hạt điều thô đứng thứ 2 thế giới , số lượng nhập gần bằng nước nhập khẩu lớn nhất là Ấn Độ và gấp 10 lần nước nhập khẩu thứ 3 là Brasil. Công nghiệp chế biến điều của Việt Nam đã được đầu tư mở rộng đồng thời với việc hiện đại hóa, áp dụng các thiết bị tự động (bóc tách vỏ cứng, vỏ lụa, phân loại…). Cả nước có 465 cơ sở chế biến điều với tổng công suất thiết kế trên 1,2 triệu tấn hạt/năm .
Về vấn đề chất lượng , an toàn vệ sinh thực phẩm trong công nghệ chế biến điều ở nước ta vẫn còn nhiều cơ sở chưa đáp ứng. Tuy cả nước có 151 doanh nghiệp có qui mô lớn song mới chỉ có khoảng 30 doanh nghiệp chế biến đạt tiêu chuẩn HACCP, ISO 9001, ISO 14000, ISO 22000, BRC. Các cơ sở chế biến nhỏ vẫn chiếm số lượng lớn (gần 70% với 314 cơ sở), trong đó nhiều cơ sở chế biến nhỏ lẻ qui mô hộ gia đình 5-7 lao động làm nảy sinh nhiều vấn đề về ATVSTP. Năm 2012, kiểm tra 191 cơ sở chế biến nhỏ thì có tới 138/191 (chiếm 72,2%) không đảm bảo ATVSTP, năm 2013 qua kiểm tra 217 cơ sở thì có 145/217 không đạt tiêu chuẩn VSATTP, chiếm 66,8%, năm 2014 kiểm tra 265 cơ sở , có 119/265 cơ sở (chiếm 44,9%) không đạt tiêu chuẩn ATVSTP.
Sản phẩm hạt điều nhân chủ yếu vẫn để xuất khẩu, thị trường nội địa chưa được quan tâm đúng mức, tiêu thụ trong nước chỉ chiếm khoảng 6% với các sản phẩm chế biến sâu (điều rang muối, tẩm mật ong, bánh kẹo nhân hạt điều.v.v…Nguyên nhân là người tiêu dùng còn chưa được tiếp cận nhiều với những thông tin về gái trị dinh dưỡng của hạt điều và thiếu các chương trình kích cầu, quảng bá sản phẩm trong nước. Thị trường trong nước hạn chế nên ngành điều phụ thuộc vào thị trường thế giới, hiệu quả sản xuất kinh doanh không ổn định, tính rủi ro cao.
Nguồn: BTC Hội nghị
Hồng Liên
