Bị cáo Phan Văn Anh Vũ
Sau 2 ngày tạm nghỉ, sáng ngày 7/12, phiên xét xử Trần Phương Bình, Phan Văn Anh Vũ được tiếp tục với phần tranh luận.
Đại diện VKS trình bày quan điểm luận tội với các bị cáo. Theo kết quả thẩm tra công khai tại phiên tòa, các tài liệu chứng cứ có đủ kết luận, Trần Phương Bình với vai trò là Tổng giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT và Chủ tịch HĐTD DAB, đã chỉ đạo các bị cáo khác chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ đồng, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại trên 1.551 tỷ đồng, tổng cộng gây thiệt hại cho DAB hơn 3.600 tỷ đồng.
Những hành vi trên là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm ngày 31/12/2015: lỗ lũy kế 31.076 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn 47.011 tỷ đồng.
Hai bị cáo Trần Phương Bình và Nguyễn Thị Kim Xuyến đã lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt của DAB hơn 1.160 tỷ đồng trong việc mua 74.279.056 cổ phần DAB từ năm 2007 đến năm 2014.
Để có tiền mua cổ phần DAB, Trần Phương Bình chỉ đạo Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can thực hiện 9 hành vi phạm tội trong việc lập phiếu thu tiền khống đứng tên Trần Phương Bình và người thân mua cổ phần DAB.
Để bù đắp số tiền thu khống này, Bình chỉ đạo Xuyến và các bị can thực hiện các hành vi trái pháp luật bằng cách: xuất quỹ bán vàng, lập hồ sơ cho vay khống để tất toán tiền mua cổ phần.
Về cáo buộc lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt hơn 203 tỷ đồng của Phan Văn Anh Vũ và Trần Phương Bình chiếm đoạt trên 294 tỷ đồng của DAB.
Theo đó, năm 2013, do thua lỗ kéo dài, thiếu hụt số lượng lớn tiền, vàng trong kho quỹ, Trần Phương Bình có chủ trương tăng vốn điều lệ DAB từ 5.000 tỷ đồng lên 6.000 tỷ đồng để thu hút vốn đầu tư.
Bị cáo Trần Phương Bình
Do quen biết từ trước, Trần Phương Bình và Phan Văn Anh Vũ bàn bạc và thống nhất: Phan Văn Anh Vũ mua 60 triệu cổ phần DAB với giá 600 tỷ đồng khi DAB tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng vào năm 2014, mục đích để Phan Văn Anh Vũ trở thành cổ đông lớn, có quyền chi phối tại DAB.
Nguồn tiền mua cổ phần DAB gồm: Phan Văn Anh Vũ thế chấp 220 lô đất tại Đà Nẵng vay 400 tỷ đồng của DAB. Đối với 200 tỷ đồng còn lại, Trần Phương Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Vũ và Vũ kí khống chứng từ nộp 200 tỷ vào DAB để Vũ có được 200 tỷ đồng tham gia mua cổ phần của DAB.
Khi việc tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỷ đồng không thành công, ngày 8/4/2014, Trần Phương Bình chỉ đạo DAB chuyển trả 600 tỷ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi của 600 tỷ đồng vào tài khoản của Cty cổ phần xây dựng Bắc Nam 79.
Như vậy, Phan Văn Anh Vũ chỉ nộp 400 tỷ đồng nhưng lại nhận 600 tỷ đồng và hơn 9,5 tỷ đồng tiền lãi, tức là đã chiếm đoạt của DAB 200 tỷ đồng gốc do ký chứng từ nộp khống mà có và gần 3,2 tỷ đồng tiền lãi của số tiền khống này.
Trong nhóm hành vi cố ý làm trái, Trần Phương Bình và đồng phạm bị truy tố về hành vi “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế” gây thiệt hại cho DAB các khoản tiền hơn 467 tỉ đồng (trong việc chi lãi ngoài để huy động vốn), 384 tỉ đồng (trong việc kinh doanh ngoại hối), 611 tỉ đồng (trong việc kinh doanh vàng tài khoản).
Ngoài ra, Bình và đồng phạm còn gây thiệt hại 53 tỉ đồng (trong việc tất toán khống 1 phần khoản Nguyễn Hồng Ánh vay 1.900 lượng vàng), 2,4 tỉ đồng (trong việc trả lãi cho 2 khoản vay của bà Nghiêm Thị Hồng, trú tại TP.HCM); gây thiệt hại cho DAB 31,2 tỉ đồng (trong việc Trần Phương Bình thanh toán tiền hợp đồng mua trước quyền nhận tiền bán chứng khoán (Repo) hơn 10,4 triệu cổ phiếu công ty Không gian ngầm).
Các bị cáo tại tòa
Đối với nhóm hành vi thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng của 3 bị can Nguyễn Thị Cúc, Phan Thị Tố Loan, Nguyễn Vinh Sơn (thuộc Ban kiểm soát DAB), đại diện VKS nhận định, trong thời gian làm nhiệm vụ tại Ban kiểm soát DAB, 3 bị can này đã thiếu trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ theo quy định của pháp luật, để cho Trần Phương Bình, Nguyễn Thị Kim Xuyến và các bị can đồng phạm lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây hậu quả thiệt hại cho DAB hơn 3.600 tỷ đồng.
Về số tiền 13,4 triệu USD do Phan Văn Anh Vũ không biết nguồn gốc số tiền này nên không truy tố bị cáo về số tiền này nhưng buộc bị cáo phải có trách nhiệm bồi hoàn số tiền này.
Từ các nhận định trên có đủ cơ sở kết luận các bị cáo phạm vào tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” và “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Trần Phương Bình đã lôi kéo các nhân viên dưới quyền vào con đường phạm tội nên cần phải mức án nghiêm khắc để răn đe.
Từ đó, đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Phương Bình chung thân về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, 20 năm về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Tổng hình phạt cho cả hai tội là chung thân.
Bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến 20 năm về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”, 18 đến 20 năm về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”; Phan Văn Anh Vũ 15-17 năm về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản”. Tổng hợp với bản án cũ là 23-25 năm tù.
Các bị cáo còn lại từ 24-36 tháng tù treo tới 16-18 năm tù cùng về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.
Về trách nhiệm dân sự, buộc bị cáo Bình hơn 3.500 tỉ đồng, Nguyễn Thị Kim Xuyến liên đới bồi thường 486 tỉ đồng; Phan Văn Anh Vũ bồi thường 13,4 triệu USD và 94 tỉ đồng cho DAB.