Tiếp nhận nhiều bệnh nhân nuốt phải dị vật đường tiêu hóa
Đó trường hợp bệnh nhân nữ 19 tuổi, đến cấp cứu tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội vì nuốt bàn chải đánh răng. Bệnh nhân trong lúc vừa đánh răng vừa cười đùa đã nuốt nguyên chiếc bàn chải đánh răng. Các bác sĩ tiến hành nội soi phát hiện chiếc bàn chải đánh răng trong dạ dày và lấy ra an toàn.
Hay trường hợp bệnh nhân nam, 69 tuổi, đến khám bệnh vì nuốt cầu răng giả bị rơi ra trong quá trình ăn uống. Bệnh nhân đã được tiến hành nội soi phát hiện dị vật là cầu răng giả dài 4cm nằm trong dạ dày và nhanh chóng gắp ra ngoài an toàn.
Bác sĩ Trần Quốc Tiến, Giám đốc Trung tâm Nội soi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết, tỷ lệ gặp biến chứng sau khi nuốt dị vật chiếm dưới 5% số ca thực hiện. Tỷ lệ này phụ thuộc vào loại dị vật, vị trí và thời gian từ khi nuốt dị vật. Thường gặp nhất là biến chứng do dị vật thực quản.
Theo bác sĩ Trần Quốc Tiến nuốt phải dị vật vào đường tiêu hóa là một tai nạn thường gặp. Trong phần lớn các trường hợp, dị vật bị nuốt vào sẽ tự trôi qua ống tiêu hóa trước khi được đào thải ra ngoài qua phân. Tuy nhiên, đôi khi các dị vật không tiếp tục di chuyển mà bị tắc lại ở một chỗ hẹp gây ra viêm, loét, thậm chí thủng đường tiêu hóa dẫn đến nhiều biểu hiện lâm sàng đa dạng, thậm chí có thể ảnh hưởng tới tính mạng của bệnh nhân.
Dị vật vùng hầu họng có thể gây rách niêm mạc, nuốt khó. Dị vật thực quản có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như thủng thực quản, áp xe thực quản, viêm trung thất, thủng các mạch máu lớn vùng cổ, động mạch chủ ngực, tràn khí màng phổi, rò khí quản - thực quản, rò thực quản - động mạch chủ là biến chứng có thể gây tử vong rất nhanh và rất khó điều trị kịp thời.
Dị vật ở dạ dày và ruột non có thể gây thủng, tạo áp xe trong ổ bụng, viêm phúc mạc hay tắc ruột. Đây cũng là những biến chứng nặng, cần can thiệp sớm bằng phẫu thuật.
Đến viện sớm lấy dị vật tránh biến chứng
Để phòng tránh dị vật đường tiêu hóa, bác sĩ Trần Quốc Tiến lưu ý:
- Trong khi ăn cần ăn chậm, nhai kỹ, tránh trộn canh vào cơm ăn cùng một lúc, không nên vừa ăn vừa nói chuyện.
- Người già và trẻ nhỏ nên tránh ăn thức ăn dai, gân, da… hoặc cần cắt nhỏ nấu kỹ.
- Đối với người có răng giả cần thận trọng khi ăn uống, thường xuyên kiểm tra độ vững chắc của răng giả.
- Lưu ý các loại thịt cá có lẫn xương mà chưa được lọc kỹ.
- Bỏ thói quen ngậm tăm sau khi ăn xong.
- Khi uống thuốc cần nhớ tách từng viên khỏi vỏ/vỉ.
- Đối với trẻ em, cha mẹ nên để xa tầm tay những vật dụng hay đồ chơi nhỏ mà trẻ có thể cho vào miệng.
- Khi phát hiện mắc phải dị vật, người bệnh cần đến khám và điều trị can thiệp ngay tại các cơ sở y tế chuyên khoa. Đặc biệt không nên tự ý điều trị tại nhà hoặc điều trị mẹo theo dân gian rất nguy hiểm và làm bệnh phức tạp thêm, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Bên cạnh đó, nếu bệnh nhân đến bệnh viện sớm thì dễ lấy dị vật, ít biến chứng. Nhưng nếu đến muộn, đã có phản ứng viêm phù nề tổ chức, nhiều biến chứng sẽ xảy ra, lấy dị vật khó hơn và nguy cơ tử vong cao hơn.