Nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu
Theo báo cáo tại hội nghị, Ở Việt Nam, mạng lưới y tế cơ sở (YTCS) bao gồm: Y tế thôn, bản, xã, phường, quận, huyện, thị xã đã được kiện toàn, củng cố đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu. Trong các thời kỳ, YTCS Việt Nam luôn được xác định là nền tảng để thực hiện công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.
YTCS đóng vai trò quan trọng trong thực hiện mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân, do đây là tuyến y tế trực tiếp gần dân nhất, bảo đảm cho mọi người dân được chăm sóc sức khoẻ cơ bản với chi phí thấp, góp phần thực hiện công bằng xã hội.
Mạng lưới YTCS ở Việt Nam không ngừng được củng cố qua các thời kỳ và đảm bảo được khoảng 70% nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân tại tuyến cơ sở.
Tính đến năm 2012, trên cả nước có 622 bệnh viện tuyến huyện với tổng số 68.959 giường bệnh; 651 phòng khám đa khoa khu vực với 6.752 giường bệnh; 11.105 trạm y tế xã.
Tỷ lệ trạm y tế xã có bác sỹ làm việc tại trạm chiếm 73,5%; 96,4% trạm y tế xã có nữ hộ sinh hoặc y sỹ sản nhi; 73,4% xã đạt chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2001-2010. Tỷ lệ dân số tham gia BHYT chiếm 71,6%; khoảng 78,8% trạm y tế xã đã thực hiện khám chữa bệnh BHYT.
Việc triển khai khám chữa bệnh BHYT tại tuyến y tế xã làm tăng tính tiếp cận dịch vụ y tế của người dân ngay tại tuyến cơ sở. Tỷ lệ thẻ BHYT đăng ký khám chữa bệnh ban đầu tại tuyến y tế xã chiếm 41%, tại bệnh viện huyện chiếm 45% tổng số thẻ đăng ký.Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến ghi nhận, hiện cả nước đã có gần 11.000 trạm y tế xã với hàng trăm ngàn cán bộ y tế công tác.
Các dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu đã được cung cấp đến tất cả mọi người dân, kể cả khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người, biên giới, hải đảo.
Tuy nhiên, hệ thống YTCS vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức về sự chênh lệch chỉ số sức khỏe giữa các vùng ngày càng cao. Chất lượng nguồn nhân lực YTCS ở nhiều nơi chưa đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân. Đầu tư cho YTCS cả về cơ sở hạ tầng và trang thiết bị chưa đáp ứng được yêu cầu, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo...
Y tế vùng sâu, vùng xa cần được chú trọng đầu tư hơn nữa.
Chú trọng đầu tư cho y tế vùng sâu, vùng xa
Tại hội nghị, các đại biểu cùng nhau thảo luận và đưa ra các giải pháp đột phá, hiệu quả cho việc xây dựng YTCS về các mặt: Nhân lực, cơ sở hạ tầng, cơ chế tài chính, chính sách thu hút và đãi ngộ cán bộ, nhằm đẩy mạnh việc chăm sóc sức khỏe ban đầu, hướng tới bao phủ sức khỏe toàn dân, tiến tới xây dựng một nền y tế công bằng, hiệu quả và phát triển.
Ông Takeshi Kasai, Giám đốc Quản lý chương trình, Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khu vực Tây Á-Thái Bình Dương, cho rằng: Việc đổi mới mạng lưới YTCS không phải là một quá trình tách biệt, mà cần phải đi cùng với việc thiết kế toàn hệ thống y tế.
Thay đổi cách tiếp cận, lấy con người làm trọng tâm, tổ chức dịch vụ y tế dựa trên nhu cầu của người dân, trong đó chú trọng vào vùng sâu, vùng xa, vùng khó tiếp cận; tăng cường công tác dự phòng và tuyên truyền sức khỏe; đẩy mạnh triển khai kế hoạch, các hành động chiến lược đảm bảo nguồn nước sạch, vệ sinh môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh, nền y tế của Việt Nam đã có nhiều tiến bộ, không chỉ mạng lưới y tế bao phủ đến nhân dân, đến từng thôn, bản mà ngay trong lĩnh vực kỹ thuật cao, y tế chuyên sâu chúng ta cũng có những thành tựu đáng kể.
Tuy nhiên, nền y tế nói chung và YTCS, đặc biệt là ở các vùng sâu vùng xa còn nhiều bất cập, cần tiếp tục xây dựng, đổi mới các chính sách để làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân. Việc đổi mới phải dựa trên nguyên tắc căn bản xây dựng nền y tế dân tộc, khoa học và đại chúng.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị các địa phương tiếp tục nghiên cứu để xây dựng chế độ đãi ngộ phù hợp với những cán bộ công tác tại tuyến YTCS; thúc đẩy việc luân chuyển cán bộ để tạo cơ hội nắm bắt thực tiễn, học tập và phát triển tay nghề.
Các địa phương đẩy mạnh lộ trình BHYT toàn dân, bao phủ sức khỏe toàn dân, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho mọi tầng lớp nhân dân, bảo đảm công bằng trong công tác chăm sóc sức khỏe...