Ảnh minh họa.
Nguyên nhân dễ làm kích ứng cơn hen cấp ở trẻ
- Yếu tố dị nguyên gây kích ứng cơn hen
Với hen suyễn thì dị nguyên gây kích ứng cơn hen là vấn đề thường gặp nhất, trong đó các dị nguyên thường thấy là: Phấn hoa, khói bếp, khói thuốc, bụi, lông chó mèo, thời tiết thay đổi thất thường… là nguyên nhân gây tái phát bệnh hen ở người bệnh hen mạn tính, đây cũng là nguồn cơn gây kích ứng cơn hen.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy mạt nhà lại là nguyên nhân phổ biến gây khởi phát cơn hen ở trẻ em cũng như người lớn. Mạt nhà rất nhỏ, không thể nhìn thấy bằng mắt thường, lại ở ngay các khe, kẽ, chăn ga gối đệm, giường chiếu… hiện hữu ngay môi trường xung quanh cuộc sống của trẻ. Các nghiên cứu cho thấy 80% bệnh nhân hen phế quản có liên quan đến dị ứng mạt nhà.
- Yếu tố nhiễm virus gây kích ứng cơn hen
Do hệ miễn dịch còn non yếu, nên tình trạng nhiễm virus hay gặp ở trẻ dưới 3 tuổi. Đó là lý do tại sao tỷ lệ mắc bệnh hen ở trẻ em cao hơn người lớn rất nhiều, nhất là ở trẻ dưới 3 tuổi. Nguyên nhân kích thích hen ngoài yếu tố dị ứng như người lớn, thì ở trẻ em còn có yếu tố nhiễm virus.
Bên cạnh đó, đường thở của trẻ đang hình thành, kích thước đường thở của trẻ cũng nhỏ hơn so với người lớn. Chỉ cần một viêm nhiễm nhẹ cũng dẫn đến tình trạng co thắt, đường thở nhỏ lại, dễ gây ra tiếng rít, tiếng khò khè đúng như triệu chứng của hen phế quản, nên các mẹ dễ nhận biết hơn.
Dấu hiệu nhận biết cơn hen cấp
Các triệu chứng của cơn hen cấp ở trẻ bao gồm: Khò khè, khó thở, ho dữ dội, nặng ngực, quấy khóc, phải ngồi thở, không thể nói câu dài nếu là trẻ lớn.
Trên thực tế biểu hiện của hen phế quản tương tự như triệu chứng của viêm phế quản, nên có thể khó phân biệt, nhưng hen phế quản thường hay gặp ở những gia đình có tiền sử mắc các bệnh dị ứng. Ví dụ trong gia đình có bố mẹ hoặc anh chị em ruột bị các bệnh dị ứng như: Viêm kết mạc dị ứng, viêm mũi dị ứng hoặc viêm da cơ địa, mày đay, hen phế quản…
Đặc điểm của ho hen phế quản là ho tăng sau khi vận động, hay ho về đêm và gần sáng, đặc biệt có liên quan đến các yếu tố dị nguyên.
Xử trí cơn hen cấp ở trẻ
Khi trẻ có các dấu hiệu trên, cần cho dùng thuốc cắt cơn có tác dụng nhanh. Thuốc này được các bác sĩ kê đơn và hướng dẫn trước đó. Có thể lặp lại 3 lần, mỗi lần cách nhau 20 phút. Sau khi dùng thuốc cắt cơn, nếu trẻ chuyển biến tốt thì có thể cho trẻ nghỉ ngơi, khám lại sau đó.
Nếu trẻ không chuyển biến tốt, vẫn còn thở nhanh, khó thở, hoặc trẻ có biểu hiện nói không nổi, tím tái, cánh mũi phập phồng, co kéo hõm trên ức… cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế. Nên dùng thuốc cắt cơn dạng xịt, không nên dùng thuốc dạng uống khi trẻ đang lên cơn hen, vì tác dụng chậm và yếu.
Điều quan trọng trong quá trình chăm sóc trẻ, phụ huynh cần lưu ý phát hiện các dấu hiệu tiền triệu để xử trí kịp thời cơn hen cấp của trẻ.
Với mỗi một trẻ thì dấu hiệu tiền triệu cũng sẽ khác nhau. Có những trẻ trước khi lên cơn hen sẽ bị chảy mũi, ho từng tràng, khó chịu ở ngực, tức ngực… Ngay từ khi đó, cha mẹ đã phải tiến hành xịt thuốc sớm cho con, để ngăn ngừa sự tiến triển của cơn hen cấp. Cha mẹ cần có kế hoạch hành động, để khi có các yếu tố tiền triệu chứng thì sẽ xử trí ngay, để chấm dứt cơn hen cho trẻ.