Điển hình vào tháng 3, lực lượng chuyên trách phòng chống ma túy của Cục Hải quan TP Hà Nội nhận được thông tin về một đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy có nguồn gốc thảo mộc từ nước ngoài vào Việt Nam qua đường Bưu chính quốc tế để chuyển tiếp qua nước thứ ba. Đầu tháng 5, Cục Hải quan Hà Nội lập chuyên án phối hợp với Đội 5, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan và Phòng 7 (C47 Bộ Công an) phá đường dây này. Tổng số hàng bắt giữ gồm: 199 kiện (194 kiện tại Chi cục Hải quan chuyển phát nhanh và 5 kiện tại Chi cục Hải quan Sân bay quốc tế Nội Bài) với trọng lượng khoảng 2,5 tấn.
Ngày 15/4, cơ quan chức năng đã phát hiện 36 kiện hàng, tổng trọng lượng khoảng 545 kg, người gửi từ Etiopia. Qua giám định của Viện Khoa học hình sự, chất thành phần trong mẫu giám định là cathinone, nằm trong danh mục chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống.
Mới đây, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm (ĐTTP) về ma túy, Bộ Công an vừa có văn bản đề nghị Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án ma túy báo cáo lãnh đạo Viện KSND Tối cao để cơ quan này xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc xử lý hành vi vận chuyển, mua bán, tàng trữ “lá khat”. Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy đề nghị xem “lá khat” là ma túy và xử lý hình sự những người vi phạm liên quan đến loại lá này.
Cơ quan chức năng bắt giữ một vụ mua bán ma túy dạng mới. (Ảnh Báo CAND)
Theo Cục Cảnh sát ĐTTP về ma túy, từ cuối 2015 đến nay, cơ quan này đã phối hợp với các đơn vị phát hiện hàng chục vụ vận chuyển trái phép, thu giữ gần 5 tấn “lá khat”. Ở sân bay quốc tế Nội Bài, cơ quan chức năng phát hiện gần 200 bưu kiện “lá khat” (hơn 2,7 tấn) nhập và chuyển ra nước ngoài. Còn tại TP.Hồ Chí Minh, lực lượng chức năng cũng phát hiện hàng trăm kiện hàng với khối lượng trên hai tấn dưới tên gọi là “chè đen”, “chè xanh”…
“lá khat” (còn có tên gọi catha, thiên đường) là cây chứa chất ma túy được trồng nhiều ở châu Phi, tập trung chủ yếu ở Ethiopia, Kenya. Chất ma túy Cathinone có trong “lá khat” bị cấm sử dụng, kể cả trong y tế và nghiên cứu khoa học.
“lá khat” có thành phần chất ma túy Cathione (nằm trong danh mục I, Nghị định 82/2013/NĐ-CP của Chính phủ). Tuy nhiên, hành vi tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép “lá khat” không được quy định trong Bộ luật Hình sự. Loại lá này gây nghiện cao, tác hại lập tức và lâu dài của Cathinone có trong “lá khat” mạnh hơn cả ma túy “đá” và cocaine. Người nghiện sẽ không kiểm soát được hành vi, hoang tưởng, có thể gây trọng án và bị một loạt tác hại xấu đến sức khỏe khác như rụng răng, điên loạn, ung thư, đặc biệt là ung thư vòm họng, ung thư răng ( “lá khat” thường được nhai hoặc pha nước uống).