Nhiều cơ hội chưa được khai thác
Đối với Việt Nam, Ấn Độ là thị trường lớn ở khu vực Nam Á với gần 1,4 tỷ dân, có tiềm năng tiêu thụ đa dạng các sản phẩm nông sản, thực phẩm thế mạnh của Việt Nam như trái cây tươi và chế biến, chè, hạt tiêu, cao su, bánh kẹo, cá tra, các sản phẩm từ ngũ cốc...
Tuy nhiện, lượng và kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng này của Việt Nam từ Ấn Độ còn vô cùng khiêm tốn so với sức mua rất lớn của Ấn Độ.
Số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan Việt Nam cho thấy, trong 3 tháng đầu năm 2020, tổng kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Ấn Độ đạt 2,453 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Ấn Độ đạt 1,398 tỷ USD, nhập khẩu của Việt Nam từ Ấn Độ đạt 1,055 tỷ USD.
Trong số các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Ấn Độ 3 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cà phê đạt 12,02 triệu USD, hạt tiêu đạt 10,36 triệu USD, thủy sản 5,16 triệu USD, hạt điều 4,86 triệu USD, cao su 21,67 triệu USD…
Theo ông Vũ Bá Phú, thời gian qua, người dân và doanh nghiệp Ấn Độ đã biết nhiều hơn đến các sản phẩm nông sản, thực phẩm đặc sản của Việt Nam.
"Chẳng hạn như cá basa Việt Nam được nuôi trồng theo tiêu chuẩn, có giá trị cạnh tranh cao nên được người tiêu dùng Ấn Độ ưa chuộng. Trái thanh long Việt Nam do ngon hơn thanh long của nhiều nước khác nên đã có mặt tại nhiều siêu thị, chợ đầu mối, nhà hàng – khách sạn, thậm chí cả ở những tiệc cưới sang trọng tại Ấn Độ", ông Vũ cho biết.
Tuy nhiên, nhiều sản phẩm khác của Việt Nam như trái vải miền Bắc, trái chôm chôm từ các miệt vườn lớn phía Nam Việt Nam dù thuộc danh mục các loại trái cây ngon với hương vị đặc biệt đã được nhiều người Ấn Độ biết đến và yêu thích vẫn chưa được mở đường vào Ấn Độ.
Ông Atul Kumar Saxena - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp các Nhà nhập khẩu Ấn Độ (IICCI) cho biết, nhiều sản phẩm của Việt Nam có cơ hội xuất khẩu hơn nữa sang thị trường Ấn Độ như cà phê, chè, hạt điều, ca cao, gia vị, gạo, đường, nước dừa, bánh quy, thanh long, sản phẩm chế biến từ quả me…
Hướng tới những cánh cửa hợp tác mới
Ông Atul Kumar Saxena khuyến nghị Việt Nam cần tăng cường quảng bá, xây dựng thương hiệu cho các mặt hàng xuất khẩu thế mạnh của Việt Nam tới thị trường Ấn Độ nhiều hơn nữa trong thời gian tới để mọi tầng lớp nhân dân Ấn Độ biết đến và tiêu thụ.
“Việt Nam rất nổi tiếng vì xuất khẩu nhiều loại gia vị, hương liệu thực phẩm như tiêu đen, hồi, thảo quả… Các doanh nghiệp Việt Nam có thể chế biến sâu hơn và đóng gói thành sản phẩm gia vị masala đơn vị hoặc đa vị có thương hiệu rõ ràng. Mặt hàng này có nhu cầu rất lớn tại Ấn Độ. Các loại gia vị, hương liệu masala của Pakistan từ lâu đã chiếm lĩnh thị trường Ấn Độ nhưng đang gặp khó khăn vì lệnh cấm giao thương Ấn Độ - Pakistan. Vì thế, thị trường gia vị, hương liệu thực phẩm tại Ấn Độ vẫn đang bỏ ngỏ. Các công ty Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để tiến vào thị trường Ấn Độ”, ông Atul Kumar Saxena cho biết.
Đối với mặt hàng gạo, ông Atul Kumar Saxena gợi ý, với năng lực nước xuất khẩu lớn thứ 3 trên thế giới về gạo, các doanh nghiệp Việt Nam nên tăng cường đầu tư xuất khẩu đa dạng các sản phẩm giá trị gia tăng chế biến từ gạo như bánh đa nem hơn là chỉ tập trung xuất khẩu gạo nguyên liệu thô.
Với mặt hàng cà phê, ông Atul Kumar Saxena cho rằng Việt Nam có công nghệ sản xuất cà phê 3 trong 1 chất lượng tốt nhưng nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa có chiến lược phù hợp để tiếp cận và phát triển tại thị trường Ấn Độ. Do đó, doanh nghiệp cà phê Việt Nam cần tính toán chiến lược và kế hoạch phù hợp để thành công tại thị trường Ấn Độ.
Đại sứ Việt Nam tại Ấn Độ Phạm Sanh Châu nhấn mạnh, giai đoạn cả trong và sau đại dịch Covid-19, ưu tiên đa dạng hóa thị trường là bước đi sống còn cho doanh nghiệp. Ấn Độ là thị trường các doanh nghiệp Việt Nam cần hướng tới và chú trọng nhiều hơn do thị trường này có sức mua ngày càng tăng và họ có nhu cầu với thực phẩm của Việt Nam. Cả 2 nền kinh tế đều có thị trường rất lớn.
Theo ông Vũ Bá Phú, để thương mại nông sản, thực phẩm Việt Nam - Ấn Độ vượt qua khó khăn do dịch Covid-19 và phát triển khởi sắc hơn trong tương lai, Cục XTTM và các cơ quan, tổ chức liên quan giữa hai quốc gia cần phát huy tối đa các nguồn lực, tận dụng cơ hội từ những cam kết mở cửa thị trường mà hai nước đã đạt được, các điều kiện thuận lợi hóa thương mại, "để kịp thời tháo gỡ khó khăn để doanh nghiệp nông sản, thực phẩm hai bên không vì Covid-19 mà chùn bước giao thương", ông Vũ nói.
Ông Vũ Bá Phú cũng đề nghị Phòng Thương mại và Công nghiệp các Nhà nhập khẩu Ấn Độ với vị thế và tiếng nói quan trọng của cơ quan này tại Ấn Độ sẽ tiếp tục đồng hành cùng chính phủ Việt Nam triển khai thủ tục đề nghị chính phủ Ấn Độ mở cửa thị trường cho một số sản phẩm nông sản Việt Nam, trong đó có nhãn, vải, chôm chôm… vào Ấn Độ.