Ông Phạm Văn Hải (Hà Nội) hỏi: Bà nội tôi được truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng vào tháng 12/2016, nhưng chưa được hưởng chế độ trợ cấp 1 lần. Tôi là người thờ cúng và trông coi phần mộ của bà nội.
Năm 2023, tôi đại diện gia đình làm hồ sơ đề nghị thanh toán chế độ một lần cho bà nội, nhưng được trả lời, tôi là hàng cháu nên không làm được. Tôi xin hỏi, như vậy có đúng không?
Trả lời:
Theo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tại Điều 19 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng quy định chế độ ưu đãi đối với thân nhân của Bà mẹ Việt Nam anh hùng, gồm:
1. Trợ cấp một lần đối với thân nhân khi Bà mẹ Việt Nam anh hùng được tặng danh hiệu nhưng chết mà chưa được hưởng chế độ ưu đãi hoặc được truy tặng danh hiệu "Bà mẹ Việt Nam anh hùng.
2. Trợ cấp một lần đối với thân nhân với mức bằng 3 tháng trợ cấp hàng tháng, phụ cấp hằng tháng hiện hưởng khi Bà mẹ Việt Nam anh hùng đang hưởng trợ cấp hằng tháng, phụ cấp hằng tháng chết.
3. Trợ cấp mai táng đối với người hoặc tổ chức thực hiện mai táng khi Bà mẹ Việt Nam anh hùng đang hưởng trợ cấp hằng tháng, phụ cấp hằng tháng chết.
4. Bảo hiểm y tế đối với người phục vụ Bà mẹ Việt Nam anh hùng sống ở gia đình.
Như vậy, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng không quy định việc giải quyết trợ cấp một lần đối với cháu của Bà mẹ Việt Nam anh hùng.
Chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng
Bà mẹ Việt Nam anh hùng là người được tặng hoặc truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng” theo quy định tại Pháp lệnh Quy định danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”.
Chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng được nêu rõ tại Điều 18 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng. Theo đó, chế độ ưu đãi đối với thân nhân của liệt sỹ quy định tại các khoản 1, 2, 4, 6, 7, 8 và 9 Điều 16 của Pháp lệnh này.
Cụ thể như: Cấp “Giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ” theo quy định của Chính phủ; Trợ cấp tuất một lần khi truy tặng Bằng “Tổ quốc ghi công”; trường hợp không còn thân nhân thì người thừa kế của liệt sỹ giữ Bằng “Tổ quốc ghi công” được hưởng trợ cấp tuất một lần; Bảo hiểm y tế đối với cha đẻ, mẹ đẻ, người có công nuôi liệt sỹ, vợ hoặc chồng, con liệt sỹ; Hỗ trợ thăm viếng mộ liệt sỹ, di chuyển hài cốt liệt sỹ…
Ngoài ra, chế độ ưu đãi đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng còn có trợ cấp hằng tháng bằng 3 lần mức chuẩn; Phụ cấp hằng tháng; Trợ cấp người phục vụ đối với Bà mẹ Việt Nam anh hùng sống ở gia đình; Điều dưỡng phục hồi sức khỏe hằng năm; Nhà nước và xã hội tặng nhà tình nghĩa hoặc hỗ trợ cải thiện nhà ở.