Quay lại Dân trí
Dân sinh
  1. Xoá đói giảm nghèo

Đảm bảo mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo

Trần Huyền
Trần Huyền

Chương trình đã cơ bản thực hiện được mục tiêu “giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo và phát sinh nghèo; tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia..

Tiếp cận tốt hơn các chính sách và nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước 

Vừa qua, Thường trực Ủy ban Xã hội đã thẩm tra sơ bộ báo cáo của Chính phủ về thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2024.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Lê Văn Thanh cho biết, năm 2024, Chương trình góp phần thực hiện mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo trên 1%, tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm trên 3%.

Chương trình tập trung hỗ trợ người nghèo, người dân sinh sống vùng nghèo, vùng khó khăn tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, có việc làm, sinh kế bền vững và nâng cao thu nhập, chất lượng cuộc sống; hỗ trợ các địa phương vùng “lõi nghèo”, vùng Tây Nguyên, các tỉnh phía Tây của Tổ quốc, vùng nghèo, vùng khó khăn thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn góp phần giảm nghèo bền vững.

Đảm bảo mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo - 1
Toàn cảnh cuộc họp (Ảnh: QHVN).

Việc tiếp tục thực hiện Chương trình góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững, giữ vững ổn định xã hội, an ninh chính trị ở các địa bàn khó khăn, vùng “lõi nghèo”, khu vực trọng yếu trên phạm vi cả nước.

Người nghèo đã được cải thiện một bước về điều kiện sống, tiếp cận tốt hơn các chính sách và nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước và cộng đồng cho phát triển kinh tế, tạo việc làm và tăng thu nhập.

Một số nhu cầu xã hội thiết yếu của người nghèo cơ bản được đáp ứng (việc làm, y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và vệ sinh, tiếp cận thông tin…). Cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội liên kết vùng tại các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo được đầu tư đồng bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế, giảm nghèo bền vững.

Về lâu dài, kết quả thực hiện Chương trình năm 2024 và tác động của Chương trình sẽ giúp người nghèo có cơ hội tự vươn lên thoát nghèo bền vững, vượt lên mức sống tối thiểu, tự giải quyết được vấn đề nghèo đói cũng như những nhu cầu thiết yếu của gia đình mà không trông chờ ỷ lại vào sự trợ giúp của cộng đồng và Nhà nước; giúp các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn.

Đảm bảo mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo - 2
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung tại phiên họp (Ảnh: QHVN).

Tỷ lệ hộ nghèo chênh lệch giữa các vùng miền còn cao

Tuy nhiên, trong triển khai chương trình vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: công tác rà soát, xây dựng, ban hành một số quy định về quản lý, tổ chức thực hiện Chương trình theo quy định tại Điều 40 Nghị định số 27/2022/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 38/2023/NĐ-CP) và Nghị quyết số 111/2024/QH15 tại một số địa phương còn chậm.

Việc phân bổ vốn của một số địa phương còn chưa đáp ứng yêu cầu về tiến độ thời gian. Bên cạnh đó, nhiều địa phương còn gặp khó khăn trong cân đối nguồn lực đối ứng từ ngân sách địa phương thực hiện các dự án, tiểu dự án thành phần thuộc Chương trình.

Một số địa phương đề xuất, phê duyệt danh mục một số dự án đầu tư còn dàn trải, manh mún, trùng lắp, chưa đúng mục tiêu của Chương trình là đầu tư có trọng tâm, trọng điểm.

Việc lồng ghép nguồn vốn thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia và quy trình thanh quyết toán trên địa bàn các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo còn lúng túng.

Theo Bộ LĐ-TB&XH, kết quả giảm nghèo tuy đạt mục tiêu nhưng chưa bền vững do người dân dễ rơi vào tình trạng tái nghèo vì các lý do khách quan (ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, thiên tai, lũ lụt...);

Tỷ lệ hộ nghèo chênh lệch giữa các vùng miền còn cao, đặc biệt là các vùng “lõi nghèo”; chưa đánh giá được chi tiết mục tiêu, kết quả cụ thể thực hiện các dự án, tiểu dự án và chỉ tiêu giải quyết mức độ thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản của Chương trình theo năm.

Đảm bảo mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo - 3
Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Lê Văn Thanh (Ảnh: QHVN).

Đảm bảo giảm nghèo đa chiều, bao trùm và bền vững

Đưa ra ý kiến về kết quả thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo, các đại biểu cơ bản thống nhất với những kết quả đạt được của Chương trình mà Chính phủ đã đánh giá.

Bên cạnh đó, Chương trình đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận như: Việc triển khai thực hiện Chương trình đã đạt được một số kết quả tích cực, đời sống người nghèo, hộ cận nghèo, địa bàn nghèo có bước cải thiện, nâng cao; đã cơ bản thực hiện đạt các mục tiêu, chỉ tiêu giảm nghèo hằng năm.

Chương trình đã cơ bản thực hiện được mục tiêu “giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo và phát sinh nghèo; hỗ trợ người nghèo, hộ nghèo vượt lên mức sống tối thiểu, tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản theo chuẩn nghèo đa chiều quốc gia, nâng cao chất lượng cuộc sống;

Hỗ trợ các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng nghèo, đặc biệt khó khăn”.

Bên cạnh đó, Chương trình đã cơ bản đảm bảo tuân thủ 7 nguyên tắc, giải pháp triển khai, thực hiện theo Nghị quyết 24 và 5 nguyên tắc, 3 giải pháp theo Quyết định 90 như: Đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, trọng tâm là các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo.

Một số khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Chương trình, được phát hiện qua giám sát của Quốc hội đã được Quốc hội, Chính phủ, các địa phương tháo gỡ, hướng dẫn, giải quyết.

Các đại biểu cho rằng, giai đoạn 2021 - 2025 là lần đầu tiên Việt Nam thực hiện chuyển đổi toàn diện từ giảm nghèo đơn chiều sang giảm nghèo đa chiều, yêu cầu về công tác giảm nghèo giai đoạn này cao hơn nhiều so với giai đoạn trước, gắn với các mục tiêu phát triển bền vững.

Địa bàn, đối tượng thực hiện Chương trình là các “lõi nghèo” của cả nước, công tác giảm nghèo ở đây cực kỳ khó khăn, thách thức vì các địa bàn thuận lợi đã thực hiện giảm nghèo các giai đoạn trước...