Bộ Y tế đề xuất quy định hưởng Bảo hiểm y tế (BHYT) 100% trong phạm vi mức hưởng đối với người bệnh được chẩn đoán xác định mắc bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, trong đó có ung thư, đột quỵ, bại liệt...
Và chỉ được áp dụng đối với một số trường hợp đặc biệt, một số loại bệnh chứ không phải tất cả.
Cụ thể, tại báo cáo đánh giá tác động của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT lần 2, trong nội dung về điều chỉnh phạm vi quyền lợi BHYT phù hợp với mức đóng BHYT và yêu cầu chăm sóc sức khỏe trong từng giai đoạn, Bộ Y tế đề xuất quy định tỉ lệ hưởng BHYT 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng đối với:
Một số trường hợp đặc thù không phải theo trình tự, thủ tục khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế, chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh BHYT theo quy định của Bộ Y tế.
Trường hợp người bệnh được chẩn đoán xác định đối với một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật, thủ thuật phức tạp hoặc sử dụng kỹ thuật cao được đến thẳng cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có chuyên khoa, năng lực chuyên môn kỹ thuật cao hơn theo quy định của Bộ Y tế.
Theo đánh giá của Bộ Y tế, quy định người bệnh được chẩn đoán xác định đối với một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao được đến khám, chữa bệnh tại cơ sở khám, chữa bệnh có chuyên khoa thuộc cấp chuyên môn kỹ thuật cao hơn hoặc một số trường hợp cấp dưới không đủ năng lực chuyên môn theo quy định của Bộ Y tế;
Hoặc đối với một số trường hợp bệnh đặc thù không phải theo trình tự, thủ tục khám, chữa bệnh BHYT được quỹ BHYT thanh toán 100% chi phí theo mức hưởng quy định sẽ giúp tiết kiệm chi cho quỹ BHYT do người bệnh không phải khám nhiều lần ở cấp dưới và khám lại ở cấp trên.
Từ đó góp phần giảm số lượt khám bệnh và tăng tính hiệu quả của mỗi đợt điều trị. Cùng đó, người dân tiết kiệm chi phí đi lại và chi phí đồng chi trả trong trường hợp phải tự đi khám, chữa bệnh vượt cấp.
Theo danh mục bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo bao gồm 42 loại bệnh như ung thư, phẫu thuật động mạch vành, đột quỵ, mất thính lực, bệnh Parkinson, bại liệt..., nếu như với đề xuất trên, người mắc các bệnh trong danh mục sẽ không cần phải theo trình tự, thủ tục khám chữa bệnh BHYT nhưng vẫn được hưởng tối đa chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng.
Về đề xuất này, theo đại diện Vụ BHYT điều này không đồng nghĩa với việc BHYT chi trả 100% chi phí khám, điều trị bệnh mà người bệnh sẽ được chi trả tối đa chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi được hưởng.
Theo đó, chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng theo quy định của Luật BHYT hiện hành theo tỉ lệ thanh toán 80%, 95% và 100% đối với từng trường hợp cụ thể.
Đại diện Vụ BHYT giải thích thêm ví dụ những bệnh nhân mắc bệnh về máu, tim mạch… là những bệnh chỉ có cơ sở y tế chuyên môn tuyến cuối mới điều trị được, người bệnh không cần xin giấy chuyển tuyến theo trình tự. Bệnh nhân đến cơ sở chuyên môn và được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng theo quy định.
Tương tự, với những bệnh nhân mắc bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo… cũng sẽ được chi hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng theo quy định mà không cần chuyển tuyến theo trình tự khám chữa bệnh BHYT.
Tuy nhiên, đại diện Vụ BHYT cũng cho biết thêm trường hợp tỉ lệ hưởng BHYT 100% theo phạm vi được hưởng cho người bệnh "vượt tuyến" chỉ được áp dụng đối với một số trường hợp đặc biệt, một số loại bệnh chứ không phải tất cả. Tránh tình trạng người dân ồ ạt lên tuyến chuyên môn cao để điều trị các loại bệnh thông thường, gây tình trạng quá tải.
Số liệu của Bộ Y tế cho thấy, tính đến hết năm 2023, tổng số người tham gia bảo hiểm y tế đạt 93,628 triệu người, tương ứng tỷ lệ bao phủ 93,35% dân số. Chính sách bảo hiểm y tế đã bảo đảm nguyên tắc chia sẻ rủi ro giữa những người tham gia BHYT, đồng thời cũng đảm nhận nhiều chính sách phúc lợi xã hội khác.
Mặc dù trong các năm 2017-2019 có số thu BHYT dành cho khám, chữa bệnh trong năm thấp hơn số chi, ảnh hưởng của dịch Covid-19 trong các năm 2020-2022, nhưng tính chung từ năm 2010 đến năm 2022, Quỹ BHYT bảo đảm cân đối thu chi và có kết dư.