Cụ thể, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết, Ngành đã tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng xử lý hành vi vi phạm pháp luật về bảo BHXH, bảo hiểm Y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp.
Tiếp nhận giải quyết 257 hồ sơ, trong đó khởi tố 14 hồ sơ
Theo BHXH Việt Nam, tình trạng chậm đóng, chiếm dụng tiền BHXH, trốn đóng hoặc đóng BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp không đủ số người, số tiền phải đóng theo quy định vẫn diễn ra ngày càng phức tạp.
Ngành đã triển khai rất nhiều các biện pháp xử lý hành vi vi phạm nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người lao động.
Theo đó, BHXH Việt Nam đã chủ động, tích cực phối hợp với các bộ, ngành, các cơ quan chức năng trong tổ chức thực hiện khởi kiện đơn vị sử dụng lao động nợ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp ra Tòa án dân sự; Xử phạt vi phạm hành chính;
Đồng thời, cung cấp thông tin, tài liệu và phối hợp với tổ chức Công đoàn trong việc khởi kiện ra Tòa án đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, Bảo hiểm thất nghiệp; Kiến nghị cơ quan có thẩm quyền truy cứu trách nhiệm hình sự.
BHXH Việt Nam cho biết, triển khai thực hiện Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng Điều 214, Điều 215, Điều 216 của Bộ luật Hình sự, ngày 22/01/2020 BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 239/BHXH-PC hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố tiếp nhận, xử lý thông tin, lập, gửi hồ sơ kiến nghị khởi tố các hành vi có dấu hiệu tội phạm quy định tại Điều 214, Điều 215, Điều 216 Bộ luật Hình sự.
Từ khi triển khai đến tháng 11/2023, toàn Ngành đã gửi 413 hồ sơ kiến nghị khởi tố tới cơ quan có thẩm quyền. Trong đó:
Năm 2018 là 73 hồ sơ, năm 2019 là 151 hồ sơ, năm 2020 là 115 hồ sơ, năm 2021 là 26 hồ sơ, năm 2022 là 26 hồ sơ, năm 2023 là 21 hồ sơ. Tổng số hồ sơ kiến nghị khởi tố theo Điều 216 là 378 hồ sơ.
Trong đó cơ quan có thẩm quyền đang xem xét giải quyết là 100 hồ sơ; đã tiếp nhận giải quyết 257 hồ sơ (trong đó đã khởi tố 14 hồ sơ; không khởi tố là 220 hồ sơ (trong đó: chuyển xử lý vi phạm hành chính: 21 hồ sơ; xác định không có hành vi vi phạm pháp luật:199 hồ sơ); tạm đình chỉ giải quyết kiến nghị khởi tố: 23 hồ sơ).
Ngoài ra, giai đoạn đầu có 56 hồ sơ cơ quan có thẩm quyền đã trả lại không tiếp nhận.
Các kết luận giám định của BHXH là căn cứ để tiến hành tố tụng khởi tố
Cùng với đó, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để triển khai các biện pháp bảo đảm anh ninh, trật tự trong lĩnh vực BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, BHXH Việt Nam và Bộ Công an đã ký Quy chế phối hợp số 01/QCPH-BCA-BHXHVN ngày 21/01/2022.
Trong đó có nội dung phối hợp giữa 2 bên trong việc cung cấp hồ sơ, tài liệu các vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật mà BHXH Việt Nam phát hiện qua công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát (trốn đóng, gian lận, trục lợi BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT…).
Thực hiện quy chế phối hợp, BHXH Việt Nam đã chủ động kiểm tra, phát hiện, nhận diện các dấu hiệu vi phạm, trục lợi quỹ BHXH, quỹ BHYT của các tổ chức, cá nhân; chủ động phối hợp, cung cấp thông tin, dữ liệu và các nội dung có liên quan, giúp cơ quan chức năng điều tra, truy tố các hành vi sai phạm theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, thực hiện quy định của Luật Giám định tư pháp, trong các năm 2022, 2023, cơ quan BHXH các cấp đã thực hiện giám định xác định thiệt hại của quỹ BHXH, BHYT, BHTN do hành vi vi phạm pháp luật của các cá nhân, tổ chức gây ra (vụ việc ở Sơn La, Quảng Nam, Khánh Hòa) cũng như xác định số tiền BHXH, bảo hiểm thất nghiệp mà đơn vị sử dụng không đóng, đóng không đầy đủ cho người lao động (vụ việc ở Phú Yên, Hà Nội) theo trưng cầu giám định của cơ quan có thẩm quyền.
Các kết luận giám định của cơ quan BHXH là một trong các căn cứ để cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng khởi tố đối với các hành vi vi phạm pháp luật lĩnh vực BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp.
Thanh Nhung
.
