Với nhiều người, việc trữ trứng được xem là bảo hiểm sinh học với sức khỏe sinh sản.
Dương Hải Hà năm nay 34 tuổi và chưa có ý định kết hôn. Tuy nhiên, Hải Hà lo khi gặp được ý trung nhân thì đã quá tuổi sinh con nên đã đến bệnh viện chọn dịch vụ trữ đông trứng. Được biết, Hà là trưởng phòng kinh doanh công ty về xuất nhập khẩu với mức lương khá cao.
“Tôi đang muốn tập trung thời gian để phát triển sự nghiệp và hoàn thành một số mục tiêu nên chưa có ý định kết hôn. Tuy nhiên, tuổi sinh sản của phụ nữ cũng sắp hết, vì thế tôi cần lên kế hoạch “bảo hiểm sinh sản” để có thể có con trong tương lai", Hải Hà chia sẻ.
Hà đã đến Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép để tham vấn về dịch vụ trữ đông trứng. Các bác sĩ kiểm tra, đánh giá số lượng và chất lượng trứng của cô vẫn tốt. Sau khi chọc hút trứng, bác sĩ thu được 8 noãn trưởng thành để trữ đông.
Bác sĩ Trịnh Thị Ngọc Yến, người làm thủ thuật cho chị Hà cho biết, xu hướng phụ nữ độc thân chủ động đông lạnh trứng tăng nhanh trong các năm gần đây. Khoảng 5 năm trước, việc lưu trữ trứng không phổ biến, chỉ áp dụng cho vợ chồng hiếm muộn. Một số ít trường hợp trữ trứng trước khi điều trị nội tiết hoặc mắc ung thư vú, buồng trứng, với 30 - 50 ca mỗi năm.
B năm trở lại đây, số phụ nữ chủ động trữ trứng tăng. Trung bình mỗi năm trung tâm trữ trứng cho 100 ca, hầu hết là phụ nữ độc thân. Năm 2023, trung tâm tiếp nhận hơn 300 trường hợp đến chọn dịch vụ trữ đông trứng.
Nhiều trung tâm hỗ trợ sinh sản khác cũng ghi nhận số phụ nữ độc thân gửi trứng chờ sinh con ngày càng nhiều. Bệnh viện Bưu Điện trữ trứng cho khoảng 350 trường hợp, trung bình mỗi tháng tiếp nhận 5 - 7 trường hợp. PGS, TS Nguyễn Mạnh Hà, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép cho biết, phụ nữ có nhu cầu đông lạnh trứng sẽ được khám, tư vấn và làm các xét nghiệm cần thiết.
Theo đó, quá trình có thể bắt đầu vào ngày 2 của vòng kinh gồm các giai đoạn: Tiêm thuốc kích thích buồng trứng; theo dõi sự đáp ứng nang noãn bằng siêu âm ngã âm đạo và xét nghiệm nội tiết tố; tiêm thuốc trưởng thành noãn. Sau đó, người phụ nữ sẽ được đưa tới phòng chọc hút trứng.
Lấy càng nhiều trứng để trữ đông thì cơ hội có con sau này của họ càng cao. Số lượng trứng được lấy ra trong mỗi chu kỳ ở mỗi người là khác nhau. Nhiều trường hợp phải chọc hút nhiều lần mới đủ số lượng để trữ trứng. Trứng sau khi được lấy ra khỏi cơ thể người phụ nữ sẽ được đưa đến phòng lab với các thiết bị hiện đại.
Trứng không được thụ tinh sẽ được bảo quản trong những chiếc tủ suốt 2 tiếng trước khi cho vào cấp trữ đông. Chi phí lưu trữ trứng đông lạnh hiện nay khoảng 40 - 50 triệu đồng. Sau mỗi năm, tùy theo số lượng trứng, phí gia hạn để tiếp tục lưu trữ chưa đến 5 triệu đồng/năm.
Ngay sau khi thu thập, trứng chưa thụ tinh được làm lạnh ở nhiệt độ âm 196 độ C để bảo quản. Mỗi người được đánh dấu và mã hóa các thông tin cẩn thận. Sau này khi cần thụ thai, trứng sẽ được rã đông và thụ tinh ống nghiệm. PGS Hà khuyến cáo, thời gian bảo quản, sử dụng chỉ nên trong vòng 5 năm.
Không chỉ có nữ giới kết hôn muộn chọn dịch vụ trữ trứng đông lạnh để trì hoãn việc sinh con mà các bệnh viện ghi nhận không ít nam giới chọn dịch vụ trữ tinh trùng. Bởi tinh trùng của nam giới cũng có giới hạn tuổi nhất định, nếu để càng lâu thì chất lượng tinh trùng sẽ kém đi.
Ở nam giới, trữ tinh trùng bảo tồn sinh sản chủ yếu là những trường hợp trước khi điều trị các bệnh lý ung thư hoặc các bệnh ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như giãn tĩnh mạch thừng tinh, quai bị… hay muốn tập trung cho sự nghiệp trì hoãn lập gia đình hoặc đã kết hôn nhưng trì hoãn sinh con.
Ở Việt Nam, dịch vụ trữ trứng/tinh trùng ngày càng phổ biến, chủ yếu do xu hướng kết hôn và sinh con muộn. Theo Tổng cục Thống kê, độ tuổi kết hôn ở nữ giới đã tăng từ 27,5 tuổi năm 2019 lên 29,8 tuổi năm 2022. Trong khi đó, độ tuổi mang thai và sinh nở được khuyến cáo là 20 - 30.
Sau 35 tuổi, khả năng sinh sản giảm nhanh, việc có con gặp nhiều rào cản và tiềm ẩn nguy cơ như số lượng cùng chất lượng trứng giảm, sinh con dị tật… Xu hướng này cũng tăng ở nam giới.
Bên cạnh đó, tỷ lệ các bệnh lý ung thư ngày càng tăng. Người dân nhận thức tốt hơn về bảo vệ sức khỏe, phát hiện sớm và ý thức bảo tồn khả năng sinh sản.
Các bác sĩ cho biết, nhờ trữ đông trứng, phụ nữ có thể thụ thai, làm mẹ và sinh con khỏe mạnh dù đã qua ngưỡng tuổi phù hợp. Còn trữ đông tinh trùng giúp nam giới kịp thời “bảo hiểm” khả năng sinh sản.
Vân Khánh
Báo Lao động và Xã hội số 111