Hiện tượng này thêm lần nữa báo động về tình trạng xâm phạm bản quyền ngày càng nghiêm trọng hiện nay.
Trước hiện tượng chương trình Gặp nhau cuối năm - Táo quân 2025 bị vi phạm bản quyền nghiêm trọng, thậm chí, đơn vị vi phạm còn đưa vào danh mục do mình sở hữu bản quyền, dẫn đến việc kênh chính thức của VTV bị Facebook đánh bản quyền, phía VTV đã lên tiếng khẳng định đây là chương trình do VTV sản xuất và sở hữu bản quyền.
Sau khi phát sóng trên các kênh sóng của VTV, những trích đoạn hấp dẫn cũng như video tổng hợp đặc sắc được biên tập và đăng tải trên các nền tảng số của VTV để phục vụ khán giả truyền hình và khán giả trên nền tảng số.
Tuy nhiên, một số nội dung đã bị nhiều trang tin, trang mạng xã hội tùy tiện sử dụng, đăng tải lại mà không hề có sự thông qua hay xin phép chủ sở hữu.
Trong đó, fanpage của một trang tin đã tự ý lấy video "Những câu thoại hay nhức nhối của Táo quân 2025" được đăng tải trên Fanpage VTVgo, Fanpage VFC của VTV để đăng tải lại, đồng thời khiếu nại lại bản quyền của VTV.
“Điều này không chỉ gây hoang mang cho khán giả, mà còn ảnh hưởng tới uy tín của VTV. Hành vi xâm phạm bản quyền cần bị lên án”, đại diện VTV nhấn mạnh.
Đây chỉ là một trong nhiều vụ việc vi phạm bản quyền chương trình truyền hình mà VTV phải đối mặt thời gian qua.
Phó tổng giám đốc VTV Đỗ Thanh Hải cho biết, những nền tảng mạng xã hội có thuật toán, công nghệ giúp đơn vị nắm bản quyền nội dung bảo vệ nội dung của mình nhưng lại gây ra những chính sách nhũng nhiễu, chậm giải quyết khiếu nại hoặc không đồng hành giải quyết ngay những khiếu nại của các đơn vị cung cấp nội dung.
Nếu các nền tảng mạng xã hội nghiêm túc hơn, chặt chẽ hơn trong chính sách của mình, thậm chí có ý thức đồng hành với các đơn vị sản xuất nội dung và VTV thì tình trạng vi phạm bản quyền mới được giải quyết.
Các đối tượng vi phạm không chỉ khai thác trái phép nội dung nhằm câu kéo lượng lớn người xem, thu lợi nhuận mà còn sử dụng các hình ảnh chính thống, có bản quyền của VTV và một số đơn vị báo chí để biên tập, cắt ghép, tạo tin giả, tin xấu độc, nhằm mục đích bôi nhọ, lừa đảo, gây ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.
Nếu không sớm ngăn chặn các hành vi vi phạm bản quyền thì hậu quả lâu dài sẽ khó lường, khi niềm tin của người dân vào các nguồn tin chính thống trên mạng bị suy giảm, tạo điều kiện cho những luồng thông tin sai sự thật lan truyền.
Các chương trình tường thuật thể thao, đặc biệt là bóng đá bị vi phạm bản quyền nhiều nhất. Riêng năm 2024, Trung tâm Sản xuất và Phát triển nội dung số (VTV Digital) của VTV đã đánh chặn và xử lý trên 43.000 trường hợp vi phạm bản quyền, yêu cầu gỡ bỏ và hạn chế nhiều kênh vi phạm lớn.
Tuy nhiên, tình trạng này vẫn diễn ra tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội nước ngoài, đặc biệt là Tiktok, Facebook và Youtube. Việc các nền tảng này không có biện pháp chủ động rà quét, chặn hạ hiệu quả đã tạo điều kiện để các cá nhân và tổ chức mặc nhiên vi phạm bản quyền vì mục tiêu lợi nhuận.
Các hình thức vi phạm chủ yếu là phát sóng trực tiếp livestream trên mạng xã hội và trang web, các ứng dụng xem truyền hình trực tuyến bất hợp pháp, trích dẫn các tình huống đáng chú ý để đăng tải lại trên mạng xã hội.
Đáng nói là đằng sau hành vi vi phạm bản quyền thể thao là nhiều hoạt động vi phạm pháp luật như cá độ, quảng cáo cho vay nặng lãi, lừa đảo chiếm đoạt dữ liệu cá nhân. Thống kê cho thấy trong 1 trận bóng 90 phút trên 3 website trái phép của Việt Nam, mỗi trang chứa từ 25 đến 50 quảng cáo cá độ.
Phía VTV đề nghị, trước các hình thức vi phạm bản quyền trên không gian mạng ngày càng tinh vi, các cơ quan quản lý, nền tảng mạng xã hội cần thực sự vào cuộc, quyết liệt xử lý.
Đặc biệt, người dùng cần nâng cao hiểu biết và đề cao trách nhiệm của mình, không dung dưỡng cho hành vi vi phạm pháp luật về bản quyền, không chỉ là việc “không quay phim” mà còn là “không chia sẻ, không tiếp tay” cho nội dung vi phạm.
Duy Linh
Báo Lao động và Xã hội
