Sống trong một căn hộ áp mái bọc kim loại ở Kowloon, bà Jo phải chịu những cơn đau đầu do nóng bức dài ngày. “Ban ngày, trời nóng tới mức có thể bị bỏng nếu chạm vào tường kim loại”, bà nói và cho biết rất khó ngủ vào ban đêm. Người phụ nữ 50 tuổi này sống cùng 2 người khác trên căn hộ áp mái rộng 60m2. “Nhà của chúng tôi như cái lò hấp bánh bao”, bà nói.
Bà Jo là một trong số hàng nghìn người sống trong những căn nhà giá rẻ đang phải đối mặt với đợt nắng nóng khắc nghiệt tại Hong Kong. Thành phố đã ghi nhận kỷ lục ngày nóng nhất vào tháng 7 với nhiệt độ đạt 35 độ C ở một số khu vực. Kể từ 20/6, đài thiên văn Hong Kong đã cảnh báo “thời tiết cực nóng” gần như mọi ngày. Người dân được nhắc nhở phải tránh tiếp xúc ánh mặt trời trong thời gian dài để không bị sốc nhiệt.
Với nhiệt độ cao dự kiến trong nhiều ngày, những người nghèo sống trong các căn hộ chia nhỏ, tầng áp mái và chuồng cọp tại Hong Kong sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất, theo tổ chức phi chính phủ SoCO. Kết quả khảo sát cho thấy, hơn 90% người sống trong “những căn nhà không đạt chuẩn” cảm thấy không ổn, gặp vấn đề sức khỏe và khó ngủ vì quá nóng.
“Người dân đang đối mặt với nhiều khó khăn vì thời tiết cực đoan. Nhiệt độ cao buộc họ phải chi nhiều hơn trong khoản thu nhập ít ỏi vào nước, điện, thăm khám và mua thuốc diệt chuột, mối”, Phó giám đốc SoCO Sze Lai Shan chia sẻ với Strait Times.
Bà Li, nội trợ sống cùng chồng và con gái trong căn hộ rộng 45m2 ở To Kwa Wan, đã cảm thấy áp lực từ hóa đơn tiền điện. “Thực sự quá nóng nên chúng tôi buộc phải bật điều hòa ngay khi về nhà hoặc từ trước khi đi ngủ. Đó là biện pháp duy nhất nhưng cách giải quyết này khá “đau” ví”, bà Li nói.
Bạn cùng phòng của bà Jo phải mua kem bôi giảm ngứa do bị bệnh chàm bởi thời tiết nóng ẩm. Phần lớn người sống trong các khu vực này là công nhân nghèo và người mới nhập cư không có việc làm, họ không thể mua những căn nhà đảm bảo chất lượng cuộc sống.
Các căn hộ chia nhỏ tại Hong Kong thường không lớn hơn 45m2, các căn áp mái rộng khoảng 30 - 90m2, trong khi các chuồng cọp có thể chỉ 4,5m2 - nhỉnh hơn chiếc giường đơn. Có rất ít cây xanh quanh khu vực nhà ở này.
SoCO đã lắp nhiệt kế trong các căn nhà không đạt chuẩn và phát hiện nhiệt độ tại đây có thể lên tới 41 độ C, cao hơn 7 độ so với ngoài trời. Khả năng thông gió kém cùng vật liệu hấp nhiệt đã biến những nơi này thành “lò nướng”. Cư dân thường cố gắng thích nghi bằng cách tới nơi có điều hòa như trung tâm thương mại. Về lâu dài, những người này có thể gặp vấn đề sức khỏe.
“Trẻ em đặc biệt nhạy cảm với thời tiết và chịu nhiệt kém hơn người lớn. Do cha mẹ tiết kiệm tiền cho điều hòa nên trẻ thường bị mất ngủ và hay cáu kỉnh vào mùa hè”, nhân viên xã hội Shirley Yu cho biết. Điều này có thể ảnh hưởng tới sự phát triển tinh thần, cảm xúc và hành vi cũng như điểm số học tập của trẻ.
Các vùng đông đúc như Sha Tin, Tuen Mun, Kowloon, phía bắc và nam Hong Kong cũng như khu vực sân bay ở Tung Chung là những nơi dự đoán sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất bởi nhiệt độ tăng cao.
Chính quyền Hong Kong đang nỗ lực cải thiện điều kiện sống của người dân nghèo bằng cách cung cấp thêm các căn hộ xã hội, nhà ở tạm thời và điều chỉnh các căn hộ chia nhỏ tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Nhưng thời gian chờ đợi nhà ở xã hội là trên 5 năm và một chương trình nhà ở tạm thời vẫn đang chờ triển khai.
Ông Xia Baolong, quan chức phụ trách các vấn đề Hong Kong (Trung Quốc) từng nói, Đặc khu nên xóa sổ những căn hộ chia nhỏ và chuồng cọp tới năm 2049 nhưng chưa đề ra thời gian cụ thể.
SoCO đã kêu gọi chính quyền tăng cường hỗ trợ người nghèo khi Hong Kong có thể đối mặt với thời tiết tệ hơn do biến đổi khí hậu. Các biện pháp đưa ra gồm: Cải thiện hiệu quả năng lượng, kháng nhiệt trong những ngôi nhà giá rẻ cũng như cho phép sử dụng miễn phí bể bơi và thiết bị công cộng để người dân tránh nóng.
Phương Ngân (theo Straits Times)
Báo Lao động và Xã hội số 87
