Cụ thể, theo quy định hiện hành, các phương tiện đo gồm thiết bị phân tích khí xả; Thiết bị đo độ ồn trong kiểm định xe cơ giới là phương tiện đo nhóm 2.
Các thiết bị đo, phương tiện đo sử dụng trong hoạt động kiểm định xe cơ giới phải thực hiện việc kiểm định định kỳ 12 tháng/lần, kiểm định sau sửa chữa và chấp hành việc thanh tra, kiểm tra về đo lường của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Trước đây, việc kiểm định, kiểm chuẩn thiết bị đo nhóm 2 do Cục Đăng kiểm Việt Nam thực hiện và thu giá theo quy định tại Thông tư số 238/2016 chỉ có 450 nghìn đồng/1 thiết bị.
Thế nhưng, giá kiểm định thiết bị đo phân tích khí xả của các đơn vị kiểm định được chỉ định thu giá không đồng nhất từ 8.000.000-11.500.000 đồng/thiết bị. Thậm chí, thước đo khi mua chỉ có giá 300.000 đồng nhưng giá kiểm định từ 800.000-1.500.000 đồng với thước đo 20m và 750.000 đồng với thước đo 5m.
Đáng nói, đơn vị kiểm định các thiết bị đo nhóm 2 do Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng cung cấp vừa không trực tiếp đến trung tâm đăng kiểm để thực hiện, vừa không có khả năng thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn được hết tất cả các thiết bị, dụng cụ đo (có đơn vị chỉ có chức năng kiểm định hiệu chuẩn 1 thiết bị, có đơn vị chỉ có chức năng kiểm định được 1 thiết bị và 1 dụng cụ).
Bên cạnh đó, lại không có mật khẩu và thiết bị giải mã để mở vào các phần mềm của thiết bị kiểm tra để phục vụ cho việc kiểm định (mật khẩu và thiết bị giải mã này chỉ có nhà cung cấp thiết bị mới có).
Do đó, nhiều trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội lo lắng đợt kiểm định năm 2024 sẽ tái diễn khó khăn trên.
Lãnh đạo các trung tâm đăng kiểm kiến nghị cần thống nhất mặt bằng giá dịch vụ này đối với từng thiết bị, dụng cụ đo phải kiểm định, hiệu chuẩn. Đồng thời, phải có cách kiểm định sao cho đơn vị đăng kiểm không phải tháo thiết bị để đưa đến các đơn vị có chức năng để kiểm định.
Thực tế, điều này không chỉ làm tăng chi phí do phải đi lại, vận chuyển mà còn khiến các thiết bị có nguy cơ bị hư hại trong quá trình di chuyển, đặc biệt sẽ khiến các trung tâm đăng kiểm bị dừng hoạt động do phải mang thiết bị đi kiểm chuẩn và chờ đợi nhiều này.
Hiện nay, tại TPHCM đang có 9/18 trung tâm đăng kiểm chưa thể hoàn tất việc kiểm định. Nguyên nhân là do các đơn vị phía Nam (từ Đà Nẵng trở vào) thông báo tạm thời không đủ điều kiện kiểm định thiết bị phân tích khí xả đối với phương tiện nhóm 2 (Điều 16 Luật Đo lường 2011), hoặc thông báo đã hết khí, chưa tìm được nhà cung cấp.
Trong khi đó, các đơn vị phía Bắc thông báo đủ điều kiện kiểm định phương tiện đo nhóm 2 nhưng các trung tâm đăng kiểm phải luân phiên chuyển các thiết bị ra Hà Nội để thực hiện kiểm định.
Giải quyết tình trạng trước mắt, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã chỉ đạo Trung tâm thử nghiệm xe cơ giới đánh giá và công nhận có chức năng kiểm định hiệu chuẩn cho thiết bị kiểm tra khí thải động cơ xăng;
Đồng thời, phối hợp cùng các bộ phận liên quan của Cục gấp rút chuẩn bị khí chuẩn, nhân lực (các kiểm định viên) để thực hiện kiểm định và kiểm chuẩn cho các thiết bị. Áp dụng không chỉ tại khu vực TPHCM mà ở tất cả các địa phương khác.