Vụ đại án đăng kiểm này có số lượng người tham gia đặc biệt lớn với 254 bị cáo, hơn 200 luật sư và hơn 60 bị hại là cá nhân, tổ chức nên khu vực xử án sẽ được bố trí xuyên suốt 2 phòng xử lớn và sảnh chính.
Các cơ quan báo chí sẽ có khu vực tác nghiệp riêng và theo dõi qua màn hình tivi. Nhà báo, phóng viên tham gia tác nghiệp tại phiên tòa phải đăng ký trước để được cấp thẻ tác nghiệp.
Chánh văn phòng TAND TPHCM Phạm Ngọc Duy cho biết, vụ án được xét xử trực tuyến, tuy nhiên cơ quan chức năng sẽ đảm bảo tất cả bị cáo đều được tham gia trực tiếp tại điểm cầu TAND TPHCM.
Vụ án liên quan đến nhiều trung tâm đăng kiểm với 11 tội danh. Do đó, tùy vào diễn biến phiên tòa, khi thẩm vấn đến nhóm hành vi nào, HĐXX sẽ có thông báo trước để yêu cầu trích xuất các bị cáo liên quan tới TAND TPHCM. Các bị cáo bị tạm giam chưa nằm trong nhóm hành vi được thẩm vấn sẽ theo dõi diễn biến phiên tòa tại điểm cầu trại tạm giam T30 (huyện Củ Chi, TPHCM).
Dự kiến phiên tòa sẽ xét xử tới ngày 18/10, do thẩm phán Huỳnh Văn Trực (Phó chánh Tòa Hình sự) làm chủ tọa. Đại diện viện kiểm sát tham gia phiên tòa là các kiểm sát viên: Trần Thị Liên, Nguyễn Vũ Mai Diễm, Lê Trương Hà Linh, Phạm Văn Hiền.
Trong vụ án này, bị cáo Trần Kỳ Hình (nguyên Cục trưởng Cục đăng kiểm Việt Nam từ tháng 1/2014 đến 7/2021) và 253 bị cáo bị xét xử về các tội: Nhận hối lộ; Đưa hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Tham ô tài sản; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Giả mạo trong công tác…
Theo cáo trạng, ngày 26/10/2022 và 28/10/2022, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, Tổ công tác của Phòng Cảnh sát Giao thông - Công an TPHCM phát hiện 2 xe ô tô có dấu hiệu cơi nới thành thùng so với quy chuẩn nên tiến hành dừng phương tiện kiểm tra.
Kết quả xác định số đo, kích thước thành, thùng xe trùng khớp với Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường phương tiện xe cơ giới (Giấy chứng nhận kiểm định).
Tuy nhiên, thông số này lại sai lệch so với số đo theo thông số kỹ thuật của xe trên cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam nên đã chuyển cơ quan điều tra để tiến hành xác minh làm rõ.
Từ dấu hiệu tội phạm này, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an TPHCM tiến hành điều tra, xác định hành vi phạm tội có tổ chức xuyên suốt từ Cục Đăng kiểm Việt Nam đến các Trung tâm Đăng kiểm phương tiện cơ giới; Chi cục Đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại TPHCM và các địa phương trên cả nước.
Cáo trạng xác định, tại Cục Đăng kiểm Việt Nam, từ lãnh đạo cục, đăng kiểm viên, cán bộ các Phòng Kiểm định xe cơ giới (Phòng VAR) và Phòng Tàu sông (VR); lãnh đạo, đăng kiểm viên các trung tâm đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm tại TPHCM và trên địa bàn cả nước đã lợi dụng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, cố ý làm trái các quy định của pháp luật, buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát, móc nối với các doanh nghiệp, chủ phương tiện thực hiện hành vi vi phạm pháp luật…
Trong đó, Cục trưởng Cục Đăng kiểm từ tháng 1/2014 đến 7/2021 là ông Trần Kỳ Hình; cùng thời gian này, Phó Cục trưởng là các ông Đặng Việt Hà và Nguyễn Vũ Hải.
Trong thời gian giữ chức vụ Cục trưởng, các ông Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà là những người đứng đầu chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện mọi hoạt động của Cục Đăng kiểm theo sự phân công của Bộ GTVT.
Tuy nhiên, các ông Hình, Hà cũng như ông Hải đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao, đưa ra chủ trương làm trái quy định của pháp luật để nhận hối lộ với số tiền đặc biệt lớn.
Các bị cáo này đã để xảy ra nhiều sai phạm, tiêu cực có hệ thống, trong thời gian dài tại các phòng trực thuộc Cục Đăng kiểm Việt Nam, các trung tâm đăng kiểm, Chi cục Đăng kiểm…
Cơ quan công tố xác định cựu Cục trưởng Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỷ đồng.
Trong đó: Các đơn vị Phòng Kiểm định xe cơ giới (từ tháng 8/2021 đến 9/2022) là hơn 31 tỷ đồng; 4 trung tâm đăng kiểm (Khối V, thuộc Cục đăng kiểm tại TPHCM từ ngày 1/4 đến tháng 11/2022) hơn 7,6 tỷ đồng; 5 trung tâm đăng kiểm Khối V tại Hà Nội nhận 780 triệu đồng và tiền hối lộ của các Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm khối D là 680 triệu đồng. Ông Hà bị cáo buộc hưởng lợi gần 8,8 tỷ đồng và 13.000 USD.
Cũng có các hành vi sai phạm tương tự như ông Hà, ông Trần Kỳ Hình bị cáo buộc vì động cơ vụ lợi cá nhân đã nhận tiền hối lộ của các doanh nghiệp, các đơn vị đăng kiểm, bỏ qua các sai phạm trong việc cấp phép đủ điều kiện hoạt động trung tâm đăng kiểm, sai phạm trong quá trình kiểm định phương tiện. Nhà chức trách xác định, ông Hình nhận hối lộ tổng cộng hơn 6,5 tỷ đồng và 23.000 USD.
Ngoài ra, bị cáo Hình còn lợi dụng chức vụ quyền hạn vị trí công tác làm trái quy định, đã duyệt cấp đủ năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện theo quy định, tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các chi cục đăng kiểm và Cục đăng kiểm Việt Nam.
PV
Báo Lao động và Xã hội số 86