Với nhiều cơ hội việc làm và mức thu nhập “khủng”, ngành bán dẫn đang thu hút sự quan tâm của nhiều thí sinh.
Nhu cầu nhân sự lớn, thu nhập “khủng”
Theo dự báo của Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Đông Nam Á (SEMI SEA), thị trường bán dẫn Việt Nam có thể tăng trưởng hơn 6% trong giai đoạn 2022 - 2027. Trên 50 doanh nghiệp FDI lớn đã đầu tư vào Việt Nam về công nghiệp vi điện tử và bán dẫn mà trong đó lĩnh vực thiết kế vi mạch đòi hỏi nhiều nhất nguồn nhân lực chất lượng cao.
2 năm gần đây, Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho chuỗi sản xuất chip toàn trình với khoản đầu tư hàng tỷ USD từ các công ty Mỹ và Hàn Quốc. Amkor Technology - Tập đoàn công nghiệp bán dẫn lớn của thế giới có trụ sở tại Arizona đã khánh thành nhà máy tại Bắc Ninh với tổng vốn đầu tư 1,6 tỷ USD. Samsung cũng có kế hoạch sản xuất linh kiện bán dẫn tại Việt Nam. Hana Micron Vina (Hàn Quốc) khánh thành dự án nhà máy sản xuất chất bán dẫn tại Bắc Giang với đăng ký đầu tư gần 600 triệu USD…
Việt Nam đang là điểm đến tìm kiếm nhân sự cho nhiều quốc gia cần nguồn nhân lực ngành bán dẫn. Tháng 5, đoàn làm việc của 19 doanh nghiệp, đại học Đài Loan (Trung Quốc) đã đến Việt Nam để phỏng vấn sinh viên cho chương trình cao học hoặc thực tập với nhiều hỗ trợ. Tổng nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này theo dự báo của các chuyên gia kinh tế trong 5 năm tới khoảng 20.000 và 10 năm tới khoảng 50.000 từ trình độ đại học trở lên.
Bán dẫn cũng đang là ngành có sức hấp dẫn với mức thu nhập “khủng” khi trung bình lương sau thuế trong năm đầu đi làm của kỹ sư thiết kế chip tại Việt Nam là gần 220 triệu đồng (hơn 18 triệu đồng/tháng) và tăng dần theo từng năm. Với 5 năm kinh nghiệm, người làm công việc này có thu nhập trên 330 triệu đồng/năm. Con số này tăng dần lên hơn 800 triệu và 1,3 tỷ đồng nếu có 15 - 20 năm kinh nghiệm.
Tăng cường đào tạo, bổ sung nhân sự
Việt Nam đã có chính sách, truyền thông khuyến khích các cơ sở giáo dục đại học mở rộng, phát triển các ngành đào tạo STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học), trong đó tập trung vào các ngành thuộc lĩnh vực công nghệ thông tin - truyền thông (ICT), các ngành phục vụ nhân lực cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 - AI, bigdata…
Giai đoạn 2019 - 2022, số tuyển mới sinh viên đại học khối STEM tăng trung bình 10%/năm, cao hơn so với mức tăng trưởng chung 6,5%. Lĩnh vực có mức tăng trưởng trung bình hàng năm mạnh nhất là: Máy tính và công nghệ thông tin (17,1%), công nghệ kỹ thuật (10,6%).
Bán dẫn không phải là ngành đào tạo hoàn toàn mới, đã có một số trường đại học lớn triển khai đào tạo từ nhiều năm nay song mới được triển khai rầm rộ từ mùa tuyển sinh này.
Năm nay, Trường Đại học Phenikaa tuyển sinh ngành kỹ thuật điện tử - viễn thông (thiết kế vi mạch - bán dẫn) với 50 chỉ tiêu ở các tổ hợp A00, A01, C01, D07. Trong khi đó, Trường Đại học FPT tuyển 1.000 chỉ tiêu thiết kế vi mạch - bán dẫn và xem xét cấp học bổng lên đến 100% chương trình học cho tất cả thí sinh đăng ký chuyên ngành này.
Đại học Bách khoa Hà Nội có 2 chuyên ngành đào tạo trực tiếp và 7 ngành đào tạo gần về thiết kế, sản xuất, đóng gói và kiểm thử, hỗ trợ ứng dụng chip bán dẫn, gồm: Điện tử viễn thông, thiết kế vi mạch, hệ thống nhúng, điện/tự động hóa, cơ điện tử, kỹ thuật máy tính/khoa học máy tính, vật lý kỹ thuật, vật liệu/vật liệu điện tử, công nghệ vi điện tử và nano với tổng số hơn 3.300 sinh viên.
Các trường đại học kỹ thuật công nghệ hàng đầu của Việt Nam đã sẵn sàng về năng lực đào tạo đáp ứng yêu cầu về nhân lực trong lĩnh vực bán dẫn - vi mạch. Việc đào tạo có thể tuyển mới đào tạo từ đầu hoặc sinh viên học các ngành gần có thể chuyển đổi để học chuyên sâu trong 1 - 2 năm cuối; kỹ sư đã tốt nghiệp các ngành gần có thể học bổ sung các khóa đào tạo từ vài tháng tới 1 - 2 năm để đáp ứng được yêu cầu của lĩnh vực bán dẫn - vi mạch.
Đơn cử, tại Đại học Bách khoa Hà Nội, lộ trình đào tạo các cử nhân, kỹ sư làm việc trong lĩnh vực chip bán dẫn đã rút ngắn đào tạo tại doanh nghiệp từ 6 - 9 tháng xuống 3 - 6 tháng. Cùng với đó, nhà trường còn có các hoạt động nhằm tăng số lượng, nâng chất lượng của nguồn nhân lực chip bán dẫn như: Tổ chức các khóa học ngắn hạn, đào tạo chuyển đổi kỹ sư ngành gần, phối hợp với doanh nghiệp trong hoạt động xây dựng chương trình, đào tạo dựa trên dự án...
Tháng 5 vừa qua, lễ ký kết giữa Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TPHCM (SHTP) với Tập đoàn Cadence Design System, Inc (tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thiết kế hệ thống điện tử) về công tác đào tạo nguồn nhân lực đã diễn ra tại TPHCM. Chương trình tạo cơ hội cho sinh viên được tiếp cận công nghệ và phương pháp mới nhất trong thiết kế IC và thiết kế hệ thống; đồng thời tích lũy được kinh nghiệm thực tiễn để đạt thành công trong lĩnh vực điện tử, vi mạch bán dẫn, góp phần phát triển ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn cho TPHCM cùng sự tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam.
Hà Phương
Báo Lao động và Xã hội số 99
