Con số này tăng mạnh so với mức 45% vào năm 2014 và vượt mức trung bình toàn cầu là 74%.
Cụ thể, các kỹ năng chuyên môn khó tìm nhất ở người lao động hiện nay là công nghệ thông tin và dữ liệu, kỹ thuật, marketing và bán hàng. Trong khi đó, những ngành có nhu cầu nhân lực lớn là: Tài chính, bất động sản, công nghệ thông tin, chăm sóc sức khỏe, khoa học đời sống.
Riêng tại thị trường lao động khu vực phía Nam, nhu cầu lao động phổ thông đang khá “nóng”. Số liệu thống kê của Trung tâm Dịch vụ việc làm TPHCM, trong tháng 1, nhu cầu tuyển dụng lao động phổ thông chiếm tới 56,97%, tiếp theo là các ngành thực phẩm, đồ uống (16,44%), da giày, may mặc (10,81%).
Về trình độ chuyên môn, nhu cầu tuyển công nhân kỹ thuật không bằng cấp chiếm tỷ lệ lớn nhất với 37,31%, tiếp theo là lao động có chứng chỉ nghề ngắn hạn dưới 3 tháng (14,48%), sơ cấp nghề từ 3 - 12 tháng (7,88%), trung cấp (19,59%), cao đẳng (8,48%) và đại học (12,25%).
Như vậy, diễn biến của thị trường lao động khu vực kinh tế có quy mô lớn nhất nước này hiện vẫn khá tương đồng so với những năm trước, với ưu thế nghiêng về phía nhóm lao động phổ thông và lao động qua đào tạo ngắn hạn. Trước hết, điều này xuất phát từ cơ cấu doanh nghiệp vẫn tiếp tục ổn định, với rất nhiều doanh nghiệp thâm dụng lao động.
Mặc dù một số doanh nghiệp đã từng bước áp dụng các tiến bộ về công nghệ vào sản xuất, quản lý, nhưng về cơ bản vẫn chưa thể thay thế được sức người.
Cũng xuất phát từ lý do này mà mặt bằng tiền lương, tiền công chưa có nhiều thay đổi, với mức tiền lương phổ biến nhất là trên dưới 10 triệu đồng/tháng. Mức thu nhập này là khá thấp so với mặt bằng chi tiêu, là một trong những nguyên nhân khiến cho nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc thu hút lao động.
Trong vòng 2 năm trở lại đây, TPHCM nói riêng, khu vực Đông Nam bộ nói chung không còn là nơi thu hút đông đảo lao động nhập cư như trước.
Mặc dù nhu cầu nhân lực sau Tết Nguyên đán tại TPHCM lên tới 55.000 vị trí việc làm, tập trung các ngành nghề: May mặc, da giày, kinh doanh thương mại, hành chính - văn phòng - biên tập và phiên dịch, cơ khí - tự động hóa, vận tải - kho bãi - dịch vụ cảng, kế toán, kiểm toán, marketing... với độ tuổi phổ biến từ 18 - 35, nhưng khả năng cung ứng của thị trường là khá hạn chế.
Điều này gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp đang có kế hoạch phát triển sản xuất. Trong khi đó, nhu cầu tuyển dụng lao động có trình độ cao là khá ít, chỉ chiếm trên 10%, đặt ra nhiều thách thức đối với lực lượng sinh viên mới ra trường.
Sự “lệch pha” trong thị trường lao động đã tồn tại suốt nhiều năm qua và cho đến giờ vẫn còn tiếp diễn, đặt ra nhiều vấn đề cho cả các doanh nghiệp, cơ sở đào tạo cũng như công tác quản lý nhà nước về lao động.
Khánh Nguyễn
Báo Lao động và Xã hội số 18
