Sự “hồi sinh”
Vườn đào, quất trong tiết xuân se lạnh, trên đường nhộn nhịp những chuyến xe chở đất, chở cây về lại vườn, khắp các nhà vườn người nông dân luôn tay bón phân, tưới nước, cắt tỉa cành, không khí hối hả chẳng khác gì những ngày trước tết.
Ngoài việc ươm giống, trồng thêm cây mới, các chủ vườn còn đi thu gom, nhận phục hồi, chăm sóc cây cảnh được chưng từ trong tết để chăm sóc cho vụ mùa tiếp theo.
Dừng tay phủi những hạt mưa đọng trên áo, ngắm nghía gốc đào cổ vừa trồng, ông Mão Huệ, chủ vườn đào Nhật Tân cho biết, sau tết, gia đình ông đã thu gom hơn 500 gốc đào cổ và gần 200 gốc đào nguyên bản cho thuê về lại vườn, tưới nước, phun vôi bột để cây phát triển phục vụ tết năm sau.
“Để giữ cho cây đào năm sau vẫn có dáng đẹp cần cắt tỉa những cành và búp còn sót lại, rồi uốn tạo dáng lại từ đầu. Công đoạn này đòi hỏi người làm phải có kinh nghiệm, nếu không cây khó có khả năng hồi phục. Với cây đào chỉ có một thân thì cắt bỏ hết cành, để lại phần gốc cách thân chính từ 5 - 7cm.
Đang là mùa xuân, thời điểm cây cối phát triển mạnh nhất nên chúng tôi phải làm khẩn trương. Những cây đào sau khi cắt bỏ cành sẽ được bôi kem liền "sẹo" và bón phân gio. Sau khi ủ đất, cây đào sẽ được tưới nhiều nước giúp phát triển nhanh hơn”, ông Mão Huệ chia sẻ.
Xấp xỉ tuổi 70, nhưng ông Quang Huy, ở khu dân cư số 5, phường Nhật Tân có hơn 40 năm gắn bó vườn đào vẫn miệt mài đẩy xe rùa chở đất phù sa đổ vào gốc đào huyền vừa được trồng.
Ông cho biết: “Khi trồng lại đào, để cây sinh trưởng tốt đòi hỏi mỗi gốc đào phải được thay một lớp đất phù sa mới. Cứ mỗi xe tải đất, tính cả công vận chuyển là 1 triệu đồng. Năm nay gia đình tôi trồng hơn 400 gốc đào bích và đào huyền nên số lượng đất phù sa phải mua khá nhiều, cộng thêm tiền phân gio, thuốc phun chống sâu bọ… khá tốn kém.
Đặc biệt, để đào ra hoa đúng dịp tết thì khâu chăm sóc rất quan trọng. Chúng tôi phải đảm bảo đúng quy trình, kỹ thuật ngay từ những ngày đầu, giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt.
Bên cạnh đó, việc cắt tỉa, tạo dáng cũng cần phải cẩn thận, bởi một cây đào có thế đẹp được uốn ngay từ đầu sẽ mang lại giá trị kinh tế cao hơn. Tuy nhiên, phần lớn còn phụ thuộc vào thời tiết, có “mưa thuận gió hòa” nữa không”.
Là người có thâm niên trồng đào ở Nhật Tân, bà Thu Loan (68 tuổi) thừa nhận nghề trồng đào vất vả, chỉ được nghỉ vài ba ngày tết rồi lại bắt tay vào vụ mới ngay khi người dân chơi tết xong.
“Để kịp thời vụ, gia đình tôi phải huy động người thân, thuê thêm nhân công di chuyển cây, làm đất và đào hố chuẩn bị xuống giống. Đối với cây đào, cần chú ý lượng nước tưới, tránh tình trạng cây bị thiếu nước, chột rễ.
Đặc biệt, mỗi cây đào mới trồng đều phải phun nước vôi loãng để khử trùng. Năm nay nhuận hai tháng 6 nên chúng tôi đã tính toán thời điểm tỉa cành, tuốt lá sao cho cây thu hoạch đúng dịp tết”, bà Loan cho hay.
Tạo dáng cho cây
Thời điểm này tại các nhà vườn trồng quất cảnh Tứ Liên, quận Tây Hồ, bà con tất bật đổ đất mới, cắt tỉa, phục hồi cây quất cũ và trồng cây giống vào bình, chuẩn bị cho vụ mùa mới.
Chiều gió thổi về thêm hơi lạnh, mưa xuân nặng hạt hơn, nhưng tại nhà vườn quất cảnh Anh Sản, không khí lao động vẫn rất hăng say. Từng khóm quất giống được trồng vào bình gốm sứ đổ đầy đất phù sa.
Ngắm nhìn những khóm quất vừa trồng với nét mặt tươi vui, chủ vườn quất Anh Sản cho biết: “Tôi nhập hơn 1.000 cây giống từ Hưng Yên về trồng, với giá 200.000 đồng/cây. Do ảnh hưởng bão Yagi năm 2024 nên quất giống năm nay đắt hơn, khoảng 80.000 đồng/cây; đất bãi phù sa cũng đắt hơn, từ 1 - 1,2 triệu đồng/xe tải.
Cây quất trồng trong chậu, chum, lọ diện tích nhỏ, ít dinh dưỡng, đòi hỏi kỹ thuật chăm bón tỉ mỉ hơn. Ra giêng là thời điểm bận rộn nhất, tôi phải thuê thêm người làm, với giá từ 400.000 - 500.000 đồng/ngày công. Sau tết là thời điểm quan trọng nhất để hồi phục cây, nếu không kịp thời bón phân, cắt tỉa, cây sẽ yếu và khó ra quả đẹp vào vụ sau”.
Kế bên là vườn quất cảnh Dũng Miến với những đôi tay thoăn thoắt, khéo léo nắn cành, buộc dây, tạo dáng cho cây. Anh Dũng, chủ vườn quất cho biết: “Tôi mới trồng xong 600 gốc quất giống mua từ Hưng Yên, với giá 310.000 đồng/cây, đắt hơn so với năm ngoái 80.000 đồng/cây.
Quất giống tôi chọn là những cây xanh tốt, không bị vàng, bị bệnh, chảy mủ, cây phải có nhiều cành để tạo dáng cho kín cây. Khi trồng quất vào bình, người tạo dáng cho cây phải am hiểu về nghệ thuật chứ không đơn thuần chỉ biết trồng cây.
Bởi, tạo dáng cho quất ở thời điểm mới trồng vào bình rất quan trọng, vì đó là sự quyết định thế, dáng đẹp hay xấu của cây trong cả quá trình phát triển cho đến khi đến tay khách hàng”.
Ngắm những bình quất vừa trồng ướt đẫm mưa xuân, ông Tuấn Thịnh, chủ vườn quất Tứ Liên bùi ngùi: "Mỗi năm, chúng tôi thu gom hàng trăm gốc quất từ khắp nơi.
Quá trình “hồi sinh” cây rất vất vả, nhưng cũng mang lại niềm vui khi thấy cây xanh tốt trở lại, chuẩn bị cho mùa tết năm sau. Tuy nhiên, quất đẹp hay xấu còn phụ thuộc vào thời tiết và sâu bệnh. Có cây quất cả năm trông rất đẹp, nhưng khi gần đến ngày thu hoạch lại bị côn trùng đốt hỏng”.
Rời vườn đào, quất khi mưa xuân ướt áo, thấp thoáng đâu đó vẫn còn những sắc hoa nở muộn. Mong sự “hồi sinh” từ phố về vườn không phụ lòng người quanh năm vất vả.
Cù Hòa
Báo Lao động và Xã hội số 25
