Karishma Jashani, 28 tuổi, tại Singapore, đã thu hút hàng triệu lượt xem trên Tiktok bằng cách chia sẻ về sự nghiệp của mình, gồm mức thu nhập của cô khi làm việc trong lĩnh vực kinh doanh công nghệ. Năm 2023, trong một video Tiktok thu hút khoảng 500.000 lượt xem, Jashani tiết lộ cô kiếm được hơn 223.000 USD.
Jashani chỉ là một trong số nhiều thanh niên ở châu Á nỗ lực tăng cường tính minh bạch về mức thu nhập mà họ nhận được. Prestine Davekhaw, 32 tuổi, cũng có mục tiêu tương tự. Vào năm 2022, Davekhaw thành lập MalaysianPAYGAP, một thương hiệu có hơn 300.000 người theo dõi trên Instagram và TikTok, nổi tiếng với các cuộc phỏng vấn trực tiếp để hỏi mọi người xem họ kiếm được bao nhiêu tiền.
Là nhiếp ảnh gia tự do, Davekhaw cho biết, rất khó để định giá mức thu nhập trong lĩnh vực của mình khi những người khác lại quá thận trọng về số tiền họ kiếm được. Vì vậy, cô bắt đầu tìm kiếm thông tin về mức thu nhập và chia sẻ trên mạng xã hội. “Tôi bắt đầu trên Instagram và chỉ trong vòng một tuần chúng tôi đã gây chú ý nhanh chóng ở Malaysia. Đó là lúc tôi nhận ra rằng có rất nhiều ngành cần biết thông tin này”, cô cho biết.
Thông qua các cuộc phỏng vấn trực tiếp, cô nhận thấy sự khác biệt lớn giữa các thế hệ về kiến thức và thái độ đối với nghề nghiệp và tài chính. Davekhaw cho biết, những người trẻ thường cởi mở hơn nhiều khi chia sẻ mức lương của mình, trong khi những người lớn tuổi thường thận trọng hơn.
“Họ tin rằng họ phải khiêm tốn, phải kín tiếng, nếu không sẽ bị phòng nhân sự của công ty mời đến để nói chuyện”, Davekhaw nói. Cô cũng nhận thấy sự khác biệt về văn hóa khi nói đến vấn đề thu nhập.
“Trong khi phỏng vấn trên đường phố ở Malaysia, người dân rất cởi mở khi nói về vấn đề này, nhưng lại khó tiếp cận người Trung Quốc hơn. Đối với người Trung Quốc, chúng tôi được dạy rất nhiều từ khi còn nhỏ rằng bạn không được khoe tiền, vì vậy mọi người đều khá dè dặt”, Davekhaw chia sẻ. Davekhaw cũng cho biết, có những khoảng cách về nhận thức khi nói đến vấn đề lương tại nơi làm việc.
“Sự khác biệt khá rõ ràng. Điều đó chắc chắn phụ thuộc vào tầng lớp xã hội, hoàn cảnh gia đình và nơi bạn được giáo dục, bởi chúng tôi nhận thấy những người tốt nghiệp các trường đại học hàng đầu biết rằng họ phải thương lượng (mức lương), trong khi những người khác có thể được dạy phải “biết ơn” và giữ nguyên những gì họ đang có”, Davekhaw cho biết.
“Tôi nghĩ rằng vai trò của chúng tôi trong việc ủng hộ tính minh bạch về lương được thực hiện thông qua đối thoại”, Davekhaw chia sẻ thêm.
Theo báo cáo năm 2024 của Công ty tư vấn quản lý Aon, trái ngược với Mỹ và một số thị trường châu Âu, các yêu cầu về minh bạch và công bố thông tin về lương ở châu Á vẫn đang trên đà phát triển.
Theo báo cáo khảo sát hơn 350 chuyên gia nhân sự trên khắp châu Á, mặc dù khoảng 80% tổ chức được khảo sát tại châu Á coi tính minh bạch trong việc công bố mức lương là quan trọng, nhưng "hầu hết thị trường châu Á không có hướng dẫn cụ thể về sự công bằng và minh bạch trong việc trả lương".
"Tại nhiều công ty châu Á, nhân viên thường không được khuyến khích chia sẻ thông tin về mức lương của mình với đồng nghiệp. Thực tế này thường được nêu trong hợp đồng lao động hoặc được coi là một quy tắc bất thành văn", Peter Zhang, chuyên gia tại Aon chia sẻ.
“Điều này có thể là do các chuẩn mực văn hóa và hạn chế trong sự phát triển của các quy trình. Ngoài ra, thị trường kinh tế và lao động châu Á năng động và biến động hơn. Các nhà tuyển dụng có xu hướng trả cao hơn cho các nhóm tài năng để có được lợi thế cạnh tranh”, Zhang nói thêm.
Trong khi nơi như California và New York đều có luật yêu cầu các công ty chia sẻ mức lương trên các thông tin tuyển dụng, hầu hết công ty ở châu Á (84%) lại hạn chế sự minh bạch về mức lương. Thay vì chờ đợi luật mới được ban hành, một số người trẻ ở châu Á đang tiên phong trong việc thay đổi nhận thức về vấn đề minh bạch mức lương.
Theo Zhang, sự thiếu minh bạch về mức lương không chỉ dẫn đến bất bình đẳng mà còn gây rủi ro cho doanh nghiệp.
“Việc chấp nhận tính minh bạch đóng vai trò rất quan trọng để thúc đẩy sự công bằng tại nơi làm việc, tạo niềm tin cho các ứng viên tiềm năng, nâng cao đề xuất giá trị của nhân viên và củng cố thương hiệu của nhà tuyển dụng”, Zhang nhấn mạnh.
Thành Đạt (theo CNBC)
Báo Lao động và Xã hội số 98
