Xóa nghèo ở vùng “lõi nghèo”

Bắt đúng “bệnh” 

Theo Nghị quyết của Ban thường vụ tỉnh ủy Lào Cai, 10 xã nghèo nhất của tỉnh gồm: Lùng Cải, Hoàng Thu Phố (huyện Bắc Hà); Nậm Chày (Văn Bàn); Dền Thàng, Pa Chéo (Bát Xát) và La Pan Tẩn, Tả Thàng, Tả Ngài Chồ, Dìn Chin và Lùng Khấu Nhin... nằm trên địa bàn huyện Mường Khương.

Để giúp vùng “lõi nghèo” giảm nghèo nhanh và bền vững, địa phương đã “bắt bệnh” tìm ra nguyên nhân nghèo và giải pháp giúp người dân thoát nghèo.

Lùng Khấu Nhin là một trong 10 xã nghèo nhất của tỉnh Lào Cai. Phó Chủ tịch UBND xã Lùng Khấu Nhin (huyện Mường Khương) Lèng Seo Chẻo cho biết, xã có 684 hộ dân, với 3.376 nhân khẩu. Năm 2023, xã có tới 387 hộ nghèo, chiếm 56,5% số hộ; nay tỷ lệ nghèo đã giảm đi nhưng vẫn còn tới 332 hộ nghèo, chiếm 48,53%.

Con đường thoát nghèo của người dân địa phương chủ yếu là chuyển đổi cơ cấu vật nuôi, cây trồng như: Chuyển từ trồng ngô, lúa nương sang trồng cây chè, cây quýt; chuyển từ nuôi trâu giá trị thấp sang nuôi ngựa; chuyển từ nuôi gia cầm sang nuôi lợn đen có giá trị hơn.

Còn xã La Pan Tẩn có 9 thôn với 648 hộ và 3.515 nhân khẩu. Thời điểm năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo cao nhất lên đến hơn 69%, đến nay đã giảm xuống còn 52,25%.

Theo Bí thư Đảng ủy xã La Pan Tẩn Hoàng Văn Thủy, phương thức thoát nghèo là vận động người dân trồng chè, nuôi lợn đen - những loại cây trồng, vật nuôi có giá trị hơn so với trước.

Đơn cử việc nuôi lợn đen trước đây chỉ nhỏ lẻ và manh mún, nay mở rộng quy mô bằng cách xây dựng mô hình “gia trại” từ 20 - 30 con, vì thế đàn lợn đen từ 1.000 con nay lên hơn 4.000 con.

Gia đình anh Sùng Thắng (thôn Bãi Bằng, xã La Pan Tẩn) trước đây thuộc hộ nghèo. Được sự hỗ trợ của nhà nước, đến nay, gia đình đã thoát nghèo từ cuối năm 2023 nhờ chuyển sang nuôi lợn đen.

Anh Thắng cho biết, gia đình anh được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi và nhà nước cho con giống. Sau khi đã có kỹ thuật chăn nuôi, thấy nuôi lợn đen hiệu quả, gia đình vay vốn ưu đãi để mở rộng phát triển mô hình nuôi lợn đen. Đến nay, mỗi năm gia đình anh xuất khoảng 1 tấn thịt lợn đen, thu về khoảng 70 triệu đồng.

Cùng với đó, gia đình chuyển đổi 0,6ha trồng ngô sang chè cũng có thu nhập xấp xỉ 20 triệu đồng. Tổng thu nhập của gia đình mỗi năm ngót nghét 100 triệu đồng, cao gấp 4 - 5 lần trước đây.

Khơi dậy ý chí thoát nghèo

Ông Hoàng Quốc Khánh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai cho biết, tỉnh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến công tác giảm nghèo. Giai đoạn 2021 - 2023, tỷ lệ giảm nghèo bình quân của tỉnh đạt hơn 5%/năm.

Năm 2021, thực hiện chuẩn nghèo đa chiều mới, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh là 25,19%; đến cuối năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo còn 14,94%. Để đạt những thành công trên, Lào Cai đã có những đột phá và sáng tạo trong công tác giảm nghèo.

Trước hết, trong chỉ đạo điều hành, tỉnh đã cụ thể hóa nhiều giải pháp, chính sách để triển khai thực hiện, trong đó nổi bật là 18 đề án trọng tâm của Tỉnh ủy giai đoạn 2020 - 2025, trong đó có Đề án số 10 về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025.

Tỉnh tập trung chỉ đạo, giải pháp cho vùng lõi nghèo như Nghị quyết số 20-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về giảm nghèo bền vững đối với 37 xã có tỷ lệ hộ nghèo từ 40% trở lên; Kế hoạch số 239/KH-UBND của UBND tỉnh về phát triển kinh tế - xã hội đối với 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất tỉnh.

Ngoài ra, Tỉnh ủy ban hành Quyết định số 148/QĐ-TU phân công Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh theo dõi, nắm bắt tình hình tổ chức cơ sở đảng và giúp xã có tỷ lệ hộ nghèo cao của tỉnh.

UBND tỉnh ban hành Quyết định phân công lãnh đạo các cơ quan, đơn vị giúp đỡ các xã xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững; tiếp theo là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân.

Mặt khác, tỉnh đã ban hành hơn 63 chính sách với nguồn lực bố trí bình quân hằng năm hơn 800 tỷ đồng để thực hiện phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giảm nghèo bền vững...

Để giảm nghèo, xóa nghèo bền vững, ông Hoàng Giang, Phó Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai (người đỡ đầu cho xã nghèo nhất Lào Cai là Lùng Khấu Nhin) nhấn mạnh: “2 yếu tố quan trọng để thực hiện giảm nghèo. là Nhà nước tạo động lực giảm nghèo thông qua các chính sách phát triển kinh tế - xã hội và ý chí vượt nghèo của người dân.

Muốn vậy, vấn đề nghiên cứu chính sách thoát nghèo cho các địa phương nghèo và làm cho người dân nhận thức được vai trò và trách nhiệm của mình trong thực hiện các chương trình giảm nghèo rất quan trọng. Phương châm dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra phải được thực hiện xuyên suốt trong các hoạt động giảm nghèo của địa phương...”.

Đức Thọ

Báo Lao động Xã hội số 60