Theo Ban quản lý Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, các hoạt động “Xuân về trên bản làng” sẽ có sự tham gia của khoảng 100 đồng bào của 16 dân tộc gồm: Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Cơ Tu, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Raglai, Ê Đê, Khmer với sự tham gia của 11 địa phương có đồng bào hoạt động hàng ngày như: Thái Nguyên, Hà Nội, Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, Thừa Thiên - Huế, Gia Lai, Kon Tum, Ninh Thuận, Đắk Lắk, Sóc Trăng.
Điểm nhấn đầu tiên là chương trình “Chợ phiên vùng cao - Chào năm mới 2025”, tiếp đến là hoạt động chuyên đề điểm nhấn “Xuân về bản em”, trong đó có chương trình dân ca dân vũ “Đón xuân ở bản em” của các nhóm đồng bào phía Bắc với các tiết mục hát múa ngày xuân, diễn xướng dân gian của các dân tộc phía Bắc khi xuân về.
Đặc biệt, du khách sẽ được tìm hiểu về “Lễ tạ ơn của dân tộc Dao” thông qua tái hiện nghi lễ này của đồng bào Dao Quần chẹt ở Ba Vì, Hà Nội. Theo tục lệ của người Dao quần chẹt Ba Vì, từ mùng 3 đến 29 tháng Chạp, mỗi gia đình đều tổ chức lễ cúng cuối năm để tạ ơn Bàn Vương, tổ tiên và Tản Viên sơn thánh đã phù hộ, che chở cho gia đình trong suốt năm qua.
Đây là dịp để đồng bào báo cáo về những thành quả đạt được trong năm, cầu cho những điều may mắn, hạnh phúc sẽ đến trong năm mới. Phần nghi thức được diễn ra theo truyền thống, sau lễ là những làn điệu múa chuông, múa rùa cổ truyền đặc sắc của các chàng trai, cô gái bản Dao.
Trong đó, chương trình giao lưu “Xuân về trên cao nguyên” của các dân tộc Tây Nguyên là điểm nhấn đáng chú ý khi đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đang hoạt động tại “Ngôi nhà chung” đón mừng năm mới bằng lời ca tiếng hát, diễn xướng dân gian hòa chung niềm vui, sự tin tưởng và quyết tâm đồng lòng bảo tồn phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng tại “Ngôi nhà chung”.
Cũng trong tháng 1, cộng đồng các dân tộc sinh sống tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam sẽ tổ chức, trang trí không gian đón tết theo phong tục, tập quán của từng đồng bào.
Theo đó, các làng dân tộc Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer... sẽ sửa soạn bàn thờ ngày tết, treo ảnh Bác Hồ, cờ Tổ quốc và trang trí không gian nhà theo đúng phong tục truyền thống của các dân tộc…
Bên cạnh đó, dựng cây nêu ngày tết - phong tục truyền thống lâu đời, ý nghĩa đối với nhiều dân tộc trong cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam cũng được tổ chức trong dịp này. Cây nêu không chỉ thể hiện ý nghĩa “tống cựu, nghinh tân”, biểu tượng tâm linh mà còn chuyển tải những ý nghĩa nhân sinh tốt đẹp.
Người Việt coi cây nêu là trục vũ trụ, cột nối giữa trời và đất. Dựng cây nêu ngày tết cũng là hoạt động được tổ chức hàng năm tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam nhằm giới thiệu phong tục lâu đời trong tết Việt.
Trong khuôn khổ các hoạt động chào đón mùa xuân, tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng các dân tộc Việt Nam còn diễn ra hoạt động "Bữa cơm đoàn viên" là bữa cơm gia đình đoàn viên hàng năm của Ban Quản lý và nhóm đồng bào các dân tộc.
Ngoài ra, đến với ngôi nhà chung 54 dân tộc anh em trong tháng 1, du khách cũng được trải nghiệm “Bữa cơm đoàn viên” và hoạt động tâm linh chúc phúc cầu an dịp năm mới Ất Tỵ.
Đại đức Kim Tuệ trụ trì chùa Khmer và các chư tăng đang tu tập tại chùa Khmer tụng kinh chúc phúc cầu an nhân dịp đầu năm mới, phát túi muối lộc đầu năm tới du khách và phật tử, dâng hương tại chùa pháp Ấn, tháp Chăm để cầu mong cho mưa thuận gió hòa, sức khỏe, bình an, hạnh phúc.
Minh Vũ
Báo Lao động và Xã hội số 2