Đó là những câu chuyện giao cảm thế hệ của hai mẹ con được kể lại vừa góp phần tái hiện lịch sử của dân tộc ở một góc nhìn ít được nhắc đến cùng mong ước tìm hiểu nguồn cội của một người trẻ Việt Nam được sinh ra và lớn lên ở nước ngoài.
Trong tác phẩm “Sống” có hai tuyến thời gian quá khứ - hiện tại cùng các nhân vật đan cài, khắc họa hình ảnh hai người phụ nữ: Một là thiếu nữ trong kí ức người mẹ, cô gái ấy cố gắng thích nghi và hòa mình vào cuộc sống tại chiến khu. Hai là một thiếu nữ hiện đại đang cố gắng kết nối với mẹ và quá khứ, để hiểu thêm về mẹ và cội nguồn.
Bối cảnh tuyến thời gian quá khứ là cuộc kháng chiến chống Mỹ từ năm 1969-1975. Trong 7 năm sống tại chiến khu, cô Linh (trong kí ức của người mẹ) đã làm quen các chiến sĩ cách mạng, những người đưa cô đến với kháng chiến giải phóng dân tộc cũng như đến với điện ảnh.
Những câu chuyện quá khứ trong “Sống” không phải những đối đầu gay cấn mà là những khoảnh khắc ngày thường nơi chiến khu. Lướt qua những khung truyện về quá khứ, người đọc sẽ bắt gặp hình ảnh Linh cùng cha mình và những đồng đội sống, làm việc, làm phim đầy đam mê trong thiếu thốn đủ bề, trong làn bom rơi bão đạn và trong tiếng máy bay gầm rú trên bầu trời.
Cô Linh ngày nào giờ đã trở thành đạo diễn nổi tiếng của Việt Nam. Người con gái mang dòng máu Việt sinh ra và lớn lên tại Pháp gặp rất nhiều khó khăn để có thể kết nối với người mẹ sống trong thời chiến, kết nối với cội nguồn Việt Nam trong mình.
Theo từng câu chuyện, người con dần hiểu rõ hơn về người mẹ, về quá khứ của dân tộc để từ đó thông cảm, sẻ chia, tạo dựng chiếc cầu nối rút ngắn khoảng cách thế hệ và văn hóa.
Đặc biệt, qua nét vẽ sinh động của họa sĩ tài năng người Pháp, những trang truyện tranh của “Sống” đã phác ra mảng kí ức lịch sử của dân tộc, phác ra hình ảnh về người Việt thời kháng chiến và thời nay, cũng như những giao cảm tuổi trẻ của hai thế hệ mẹ - con; kháng chiến - hòa bình; dân tộc - hội nhập...
Hải Anh - cô gái Việt kiều Pháp, đồng tác giả của cuốn “Sống” - tác phẩm từng đoạt giải thưởng văn học của Pháp cho biết, cô sinh ra và lớn lên tại Pháp, đã có lúc cô nghĩ Việt Nam là của ba, mẹ… nhưng tới lúc này, cô cảm nhận được Việt Nam thực sự là nhà.
“Sống cũng là tác phẩm để tôi cảm ơn mẹ và có thể được làm việc với người bạn thân nhất mà tôi chơi cùng từ 10 tuổi. Không từ nào có thể miêu tả được ý nghĩa của “Sống” với tôi. Tôi muốn viết về mẹ của mình, ngay từ nhỏ đã vậy.
Tôi thấy ba mẹ có một cuộc sống quá hay, quá đặc biệt nên muốn kể lại cho nhiều người nghe. Tôi muốn để nhiều người biết ba mẹ tôi tuyệt vời như thế đó”, tác giả Hải Anh chia sẻ.
Nói về lý do chọn truyện tranh để kể câu chuyện của mẹ, Hải Anh nói, cô mê xem phim nhưng lại sợ phim về chiến tranh, bởi vậy, để kể một câu chuyện về một thời rất đặc biệt của mẹ, khi mà ranh giới của sống - chết mong manh thì chọn hình thức truyện tranh sẽ làm góc nhìn nhẹ nhàng và thơ hơn.
Qua đó, bạn đọc có thể thấu hiểu hơn về cuộc sống của những thế hệ đi trước, biết thêm về cuộc sống của những người con Việt Nam thế hệ thứ hai ở nước ngoài, từ đây, tiếp thêm lòng tự hào dân tộc.
Lựa chọn hình thức tiểu thuyết bằng tranh mới lạ và hiện đại, “Sống” lần đầu ra mắt tại Pháp vào đầu năm 2023. Chỉ một thời gian ngắn sau đó, cuốn sách đã nhanh chóng gây ấn tượng với độc giả tại Pháp với 8.000 bản phát hành.
Trước đấy, ngay từ khi còn là bản thảo, “Sống” đã nhận được hỗ trợ từ Quỹ Hỗ trợ xuất bản dành cho những tác phẩm xuất sắc bằng Pháp ngữ - La Scam. Đầu năm 2024, vượt qua rất nhiều tác phẩm sách minh họa Pháp ngữ, cuốn sách đoạt giải Prix du Jury oecuménique de la BD 2024 tại Pháp.
Duy Linh
