Dưới sự hướng dẫn của TS Nguyễn Ngọc Kiên, giảng viên chuyên ngành chế tạo máy Trường Cơ khí (Đại học Bách khoa Hà Nội), Nguyễn Hải Nam, sinh viên năm thứ 4 cơ điện tử K65 (nhóm trưởng) cùng 3 bạn: Nguyễn Quang Anh, cơ điện tử K65; Nguyễn Thị Linh, cơ khí K64; Vũ Văn Hưởng, cơ khí K65 đã thiết kế và chế tạo máy sản xuất ống hút organic.
Nhóm còn kết hợp với một sinh viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân xây dựng các phương án kinh doanh cho sản phẩm.
Hải Nam chia sẻ, khi đi sâu vào tìm hiểu về ống hút sinh học, cả nhóm nhận thấy những hạn chế của sản phẩm này trên thị trường là giá thành cao, chưa phổ biến do quy trình sản xuất hoàn toàn thủ công, chi phí cao và nhiều lỗi. Nhóm đã lên ý tưởng chế tạo máy sản xuất ống hút organic, lựa chọn nguyên liệu phù hợp cho sản phẩm.
Nhóm nhận thấy cây cỏ sậy thường mọc ở các khu vực ruộng đất và vùng trũng, đáp ứng đủ các tiêu chí cần thiết để tạo ra ống hút. Cả nhóm đèo nhau trên xe máy, đội nắng mưa đi tìm cây cỏ sậy.
Với ý tưởng này, nhóm đã tổ chức chuyến khảo sát các tỉnh lân cận Hà Nội để thu thập nguyên liệu cho quá trình nghiên cứu. Sau nhiều ngày rong ruổi, đội nắng mưa, vừa đi vừa hỏi người dân chỗ “ẩn nấp” của cây cỏ sậy, cả nhóm đã tìm và chặt cây như những người nông dân thuần thục.
Những chuyến đi kiếm nguyên liệu trở thành kỷ niệm đáng nhớ. Sau khi thu gom được cây cỏ sậy, cả nhóm tiến hành khâu xử lý và vệ sinh. Cây cỏ sậy sau khi bỏ lá sẽ được chia thành từng đoạn, các ống cong được loại bỏ, chỉ giữ lại những ống thẳng.
Điều khó nhất tạo ra một chiếc ống hút organic là công đoạn xử lý lõi của cây cỏ sậy. Trong lõi có rất nhiều xơ, chỉ khi lõi được xử lý sạch sẽ, chúng mới được sử dụng để sản xuất ống hút.
Hiện việc này thường được thực hiện thủ công, dẫn đến năng suất thấp và chưa hoàn toàn loại bỏ được xơ bên trong lõi. Để khắc phục, nhóm triển khai ý tưởng làm ra thiết bị ứng dụng khoa học công nghệ để sản xuất. Thiết bị yêu cầu phải chính xác tuyệt đối so với bản thiết kế.
Bên cạnh đó, do nguyên liệu đầu vào là cây cỏ sậy nên không đồng nhất về kích thước, chất lượng, rất khó để thiết kế máy phù hợp. Ống sậy sau khi được thông sẽ trở thành phôi ống hút.
Các phôi ống hút được đưa vào hệ thống rửa, sau đó sấy nóng và sấy lạnh để đảm bảo khử khuẩn, tránh giãn nở do nhiệt độ. Sau đó, phôi ống hút sẽ đặt vào tủ để giữ ẩm ở nhiệt độ phù hợp, giúp bảo quản 6 - 8 tháng không mốc, kể cả không khí nồm ẩm.
Máy chế tạo ống hút oragnic chỉ mất 5 giây để cho ra 1 sản phẩm; số lượng đầu thông có thể điều chỉnh linh hoạt. Nhóm sinh viên kỳ vọng có thể tự động hóa toàn bộ quy trình sản xuất ống hút organic trong tương lai.
Hải Nam cho hay, giá thành của ống hút sau khi hoàn thiện khoảng 1.200 đồng/ống, khá cao so với ống hút nhựa.
Tuy nhiên, sản phẩm khi đưa ra sử dụng thực nghiệm tại các quán nước đều nhận được phản hồi tích cực, có thể tái sử dụng bằng cách cọ rửa bình thường.
Trong tương lai, nhóm cố gắng phát triển công nghệ về xử lý ảnh để phân loại được các nguyên liệu đầu vào không đạt tiêu chuẩn, hướng tới tự động hóa cung cấp nguyên liệu, qua đó tự động hóa hoàn toàn quy trình sản xuất ống hút organic với năng suất lớn.
Nam chia sẻ thêm, máy có thể xử lý được ống hút bằng cây trúc hoặc cỏ bàng nên hoàn toàn có nguồn nguyên liệu phong phú để sản xuất, thân thiện với môi trường. Máy đã đoạt giải Khuyến khích trong cuộc thi Sáng tạo trẻ năm 2023 của Đại học Bách khoa Hà Nội.
Đ.Kiên
Báo Lao động Xã hội số 51
