Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 vừa được thông qua kế thừa quy định hiện hành, giữ nguyên lộ trình tính mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để hưởng lương hưu, trợ cấp một lần với lao động trong doanh nghiệp là bình quân toàn bộ quá trình đóng BHXH.
Riêng lao động khu vực nhà nước tính bình quân 5-20 năm với người gia nhập hệ thống tùy từng thời điểm. Người đóng BHXH từ 1/1/2025 trở đi tính bình quân toàn bộ quá trình đóng.
Lao động tham gia BHXH cả hai khu vực thì tính bình quân tiền lương làm căn cứ đóng chung của hai giai đoạn. Chính phủ sẽ quy định chi tiết nội dung này và mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng trong một số trường hợp đặc biệt.
Luật sửa đổi áp dụng mức tham chiếu làm căn cứ tính một số chế độ, bằng lương cơ sở nếu chưa bãi bỏ (hiện hành 2,34 triệu đồng).
Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của lao động khu vực nhà nước tham gia trước ngày 1/1/2016 được điều chỉnh theo mức tham chiếu tại thời điểm hưởng hưu trí; với người tham gia sau ngày 1/1/2016 và lao động khu vực tư được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng tùy từng thời kỳ do Chính phủ quy định.
Trường hợp Nhà nước áp dụng chế độ tiền lương theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo thay cho hệ thống bảng lương hiện hành thì Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh căn cứ đóng BHXH bắt buộc, cách tính mức bình quân tiền lương làm căn cứ tính lương hưu, trợ cấp BHXH, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc.
Ngoài ra, theo Luật BHXH sửa đổi có hiệu lực từ 1/7/2025 thì người nghỉ hưu cũng có nhiều thay đổi liên quan rất tích cực cần nắm được, như:
Thứ nhất, từ ngày 1/7/2025, người lao động đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu. Mặc dù, giảm thời gian tham gia BHXH để được hưởng chế độ hưu trí nhưng tỉ lệ hưởng lương hưu cao nhất vẫn ở mức cũ theo quy định hiện hành là 75%.
Cụ thể, căn cứ theo Điều 66 về mức lương hưu hằng tháng tại Luật BHXH 2024 thì mức lương hưu hằng tháng của đối tượng đủ điều kiện nghỉ hưu được tính:
Đối với lao động nữ: Bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%;
Đối với lao động nam: Bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 20 năm đóng, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Thứ hai, là thay đổi điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu từ 1/7/2025.
Thứ ba, là độ tuổi nghỉ hưu năm 2025 trong điều kiện lao động bình thường với lao động nam 61 tuổi 3 tháng; lao động nữ 56 tuổi 8 tháng.
Như vậy, có thể thấy, theo quy định mới nếu người lao động bắt đầu tham gia BHXH từ năm 2025, mức lương hưu của người lao động thực hiện theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định sẽ được tính dựa trên toàn bộ quá trình đóng giống như người lao động thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.
