Quy định về mức tham chiếu thay mức lương cơ sở
Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Theo Luật mới là mức tiền dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ BHXH trong Luật này do Chính phủ quyết định.
Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế, phù hợp với khả năng của ngân sách nhà nước và quỹ BHXH.
Khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở. Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở.

Căn cứ đóng BHXH
Theo đó, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc được quy định tại Điều 31 của Luật này như sau:
Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định:
Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH là tiền lương tháng theo chức vụ, chức danh, ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề, hệ số chênh lệch bảo lưu lương (nếu có).
Người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định: Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc là tiền lương tháng, bao gồm mức lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác được thỏa thuận trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương.
Trường hợp người lao động ngừng việc vẫn hưởng tiền lương tháng bằng hoặc cao hơn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất thì đóng theo tiền lương được hưởng trong thời gian ngừng việc.
Chưa bỏ mức lương cơ sở thì "mức tham chiếu" bằng "mức lương cơ sở"
Ba đối tượng dưới đây, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc do Chính phủ quy định, thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng, gồm:
Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an nhân dân; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí; Dân quân thường trực; Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố.
Các đối tượng dưới đây được lựa chọn tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc nhưng thấp nhất bằng mức tham chiếu và cao nhất bằng 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng:
- Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
- Vợ hoặc chồng không hưởng lương từ ngân sách nhà nước được cử đi công tác nhiệm kỳ cùng thành viên cơ quan đại diện nước CHXHCN Việt Nam ở nước ngoài được hưởng chế độ sinh hoạt phí;
- Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh.
- Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn nhà nước,...
Sau ít nhất 12 tháng thực hiện đóng BHXH theo tiền lương làm căn cứ đóng BHXH đã lựa chọn thì người lao động được lựa chọn lại tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Hiện nay, mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH thấp nhất không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm đóng, cao nhất 20 lần mức lương cơ sở.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Nghị quyết số 27-NQ/TW đã xác định việc sẽ bãi bỏ mức lương cơ sở khi áp dụng chính sách tiền lương mới, song việc triển khai thực hiện sẽ theo lộ trình phù hợp với thực tế, do đó, trước mắt chưa bãi bỏ mức lương cơ sở.
Vì vậy, để bảo đảm tính ổn định, dài hạn các quy định của Luật BHXH (sửa đổi) sau khi Quốc hội thông qua, Luật đã quy định “mức tham chiếu” thay cho “mức lương cơ sở”.
Như vậy, căn cứ đóng BHXH theo Điều 31 Luật BHXH 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, thì tiền lương cao nhất đóng BHXH bằng 20 lần mức tham chiếu.
Nếu vào thời gian này chưa bỏ mức lương cơ sở thì mức tham chiếu bằng mức lương cơ sở. Tại thời điểm mức lương cơ sở bị bãi bỏ thì mức tham chiếu không thấp hơn mức lương cơ sở đó.
Căn cứ quy định tại Điều 6 Luật BHXH 2024, Nhà nước có các chính sách đối với BHXH từ 1/7/2025:
- Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân tham gia BHXH; có chính sách hỗ trợ về tín dụng cho người lao động có thời gian đóng BHXH mà bị mất việc làm.
- Ngân sách nhà nước bảo đảm các chế độ của trợ cấp hưu trí xã hội và một số chế độ khác theo quy định của Luật này.
- Bảo hộ, bảo toàn và tăng trưởng quỹ BHXH.
- Hỗ trợ người tham gia BHXH tự nguyện.
- Khuyến khích các địa phương tùy theo điều kiện KT-XH, khả năng cân đối ngân sách, kết hợp huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ thêm tiền đóng BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện và hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
- Khuyến khích tham gia bảo hiểm hưu trí bổ sung.
- Xây dựng hệ thống BHXH đa tầng bao gồm trợ cấp hưu trí xã hội, BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, bảo hiểm hưu trí bổ sung để hướng tới bao phủ toàn dân theo lộ trình phù hợp với điều kiện phát triển KT-XH… |







