Mức lương hưu hằng tháng của người lao động khi Luật BHXH (sửa đổi) có hiệu lực có thay đổi hay không, thay đổi như thế nào, là quan tâm của nhiều người.
Mức tăng lương hưu từ thời điểm 1/7/2025
Cụ thể, theo Điều 66 thuộc Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024, mức lương hưu hằng tháng đối với những người tham gia BHXH bắt buộc như sau:
- Mức lương hưu hằng tháng của các đối tượng đủ điều kiện quy định tại Điều 64 thuộc Luật BHXH 2024 được tính:
+ Đối với lao động nữ:
Bằng 45% mức bình quân tiền lương được tính làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 thuộc Luật BHXH 2024 tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng sẽ tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%;
+ Đối với lao động nam:
Bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 thuộc Luật BHXH 2024 tương ứng 20 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng sẽ tính thêm 2%, mức tối đa sẽ bằng 75%.
Đáng chú ý, từ 1/7/2025, đóng BHXH 15 năm được hưởng lương hưu. Theo đó, trường hợp lao động nam mà có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng sẽ bằng 40% mức bình quân tiền lương tính làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 thuộc Luật BHXH 2024 tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng sẽ tính thêm 1%.
- Mức lương hưu hằng tháng của các đối tượng đủ điều kiện quy định tại Điều 65 thuộc Luật BHXH 2024 được tính như quy định nêu trên. Sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định sẽ giảm 2%.
- Việc tính mức lương hưu hằng tháng của những người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu và có thời gian đóng BHXH theo quy định của điều ước quốc tế mà nước Việt Nam là thành viên nhưng lại có thời gian đóng BHXH ở Việt Nam dưới 15 năm thì mỗi năm đóng trong thời gian này sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 thuộc Luật BHXH 2024.
Ngoài ra, còn 3 thay đổi quan trọng khác liên quan đến tuổi nghỉ hưu, và lương hưu:
1. Độ tuổi nghỉ hưu của người lao động
Điều 169 Bộ Luật Lao động, số 45/2019/QH14 quy định độ tuổi nghỉ hưu. Theo đó, người lao động khi đủ tuổi nghỉ hưu khi bảo đảm điều kiện về thời gian đóng BHXH theo quy định sẽ được hưởng lương hưu. Ngoài ra, trong điều kiện lao động bình thường, tuổi nghỉ hưu của người lao động được điều chỉnh theo lộ trình:
- Đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 .
- Đến khi đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035.
Từ năm 2021, lao động nam trong điều kiện bình thường có tuổi nghỉ hưu là từ đủ 60 tuổi 3 tháng; lao động nữ trong điều kiện lao động bình thường có tuổi nghỉ hưu là đủ 55 tuổi 4 tháng. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng với lao động nam và 4 tháng với lao động nữ.
Theo đó, độ tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường trong năm 2025 là 61 tuổi 3 tháng với lao động nam và 56 tuổi 8 tháng với lao động nữ.
2. Thay đổi điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu từ 1/7/2025
Căn cứ tại Điều 58 Luật BHXH 2014, hiện nay điều kiện để hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu là người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỉ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Điều 68 Luật BHXH 2024 thay đổi điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu. Theo đó, lao động nam có thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm, lao động nữ có thời gian đóng cao hơn 30 năm thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Có nghĩa là từ 1/7/2025 điều kiện hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu:
- Đối với lao động nam: Có thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm.
- Đối với lao động nữ: Có thời gian đóng BHXH cao hơn 30 năm.
3. Không tính lương hưu trên những năm cuối đóng BHXH nếu tham gia BHXH từ năm 2025
Theo quy định tại Luật BHXH hiện hành (năm 2014) và Điều 72 Luật BHXH 2024 thì mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH để tính lương hưu của người lao động thuộc khu vực nhà nước được tính trên cơ sở mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của một số năm cuối trước khi nghỉ hưu.
Theo đó, mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH của người lao động khu vực ngoài nhà nước và người tham gia BHXH tự nguyện được tính bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian họ tham gia BHXH.
Mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH với người lao động khu vực nhà nước được tính bình quân của những năm cuối đóng BHXH trước khi nghỉ hưu, tùy vào thời điểm họ tham gia BHXH.
Cụ thể, Khoản 1 Điều 72 Luật BHXH năm 2024 quy định như sau:
- Tham gia BHXH trước ngày 1/1/1995, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 5 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia BHXH từ ngày 1/1/1995 - 1/1/2000, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 6 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2001 - 31/12/2006 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 8 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2007 - 31/12/2015 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 10 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2016 - 31/12/2019 thì tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 15 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2020 - 31/12/2024, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của 20 năm cuối trước khi nghỉ hưu.
- Tham gia BHXH từ ngày 1/1/2025 trở đi, tính bình quân của tiền lương tháng đóng BHXH của toàn bộ thời gian.
Như vậy, có thể thấy, theo quy định mới nếu bắt đầu tham gia BHXH từ 2025, mức lương hưu của người lao động thực hiện theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định sẽ được tính dựa trên toàn bộ quá trình đóng giống như người lao động thực hiện chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.
