Vị trí và vai trò của doanh nhân nữ tại Việt Nam ngày càng được khẳng định, không chỉ là một lực lượng quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế của quốc gia mà còn giúp thúc đẩy các giá trị nhân đạo, bình đẳng giới và bền vững.
Cứ 4 doanh nghiệp thì có 1 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ
Tại Việt Nam, theo một khảo sát năm 2019 của VCCI, cứ 4 doanh nghiệp đang hoạt động thì có 1 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ (khoảng 25-25%).
Tỷ lệ này ngang bằng với một số nền kinh tế như Singapore 24%, Thái Lan 23%, Indonesia 21%, Hồng Kông 20%, Pháp 24%.
Theo Báo cáo Chỉ số Nữ doanh nhân của Mastercard năm 2021 (MIWE 2021), tốc độ tham gia vào các hoạt động kinh doanh của phụ nữ tại Việt Nam không chỉ ngang bằng mà còn nhanh hơn nhiều so với nam giới, với tốc độ tăng trưởng chạm ngưỡng hơn 20%.
Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động của phụ nữ Việt Nam đạt 69,3%, một trong các nước có tỷ lệ cao nhất trên thế giới (xếp thứ 5).
Tuy nhiên, các doanh nhân nữ tại Việt Nam vẫn gặp rất nhiều rào cản, khó khăn, như các rào cản từ môi trường kinh doanh, hay áp lực cân bằng giữa công việc và cuộc sống gia đình, định kiến xã hội…
Việt Nam đứng thứ 23/58 về tỷ lệ phụ nữ làm chủ doanh nghiệp
Theo số liệu của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), tính đến hết tháng 9 năm 2022, toàn quốc có 263.444 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, chiếm 29,8% trong tổng số 883.000 doanh nghiệp đang hoạt động.
So sánh với thế giới, trước đó, theo Chỉ số Doanh nhân Nữ Mastercard (MIWE) công bố năm 2020, Việt Nam đứng thứ 23 về tỷ lệ phụ nữ làm chủ doanh nghiệp trong số 58 quốc gia được chọn để đánh giá.
Tại thời điểm đó, Việt Nam có 26,5% chủ doanh nghiệp là phụ nữ, tỷ lệ này cao hơn so với các nước khác trong khu vực như Thái Lan (23%), Indonesia (21%) và Singapore (24%).
Trên toàn cầu, Việt Nam đạt điểm cao so với các nước như Pháp (24%), Hồng Kông, Trung Quốc (20%) và Thụy Điển (20%).
Cũng theo số liệu của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh, trong số 263.444 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ đang hoạt động trên toàn quốc thì có đến gần ¾ số doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ hoạt động trong khu vực Dịch vụ, 21,9% trong khu vực Công nghiệp - Xây dựng và chỉ 1,19% là ở trong khu vực Nông, lâm, thủy sản.
Mặc dù vậy, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp do nữ giới làm chủ vẫn có phần thua kém hơn với tỷ lệ có lãi thấp hơn và tỷ lệ thua lỗ cao hơn.
Ngoài ra, dấu hiệu giảm sút của kết quả kinh doanh theo thời gian cũng được nhận thấy và trở nên rõ ràng hơn trong giai đoạn 4 năm trở lại đây, đặc biệt là hai năm 2020 và 2021 do tác động của đại dịch Covid-19.
Theo Chỉ số Doanh nhân nữ của Mastercard (MIWE) 2021, Việt Nam đứng thứ 38/65 quốc gia được đánh giá về khả năng kinh doanh và lãnh đạo của phụ nữ trong nền kinh tế, với 27,4% vị trí lãnh đạo doanh nghiệp là do phụ nữ nắm giữ (xếp thứ 44/65 toàn cầu); tỷ lệ khởi sự kinh doanh ở nữ giới đạt 22,1% (cao hơn nam giới là 18,4%).
Mặc dù nằm trong nhóm các quốc gia có thu nhập kém giàu có hơn, nhưng phụ nữ Việt Nam vẫn được đánh giá là đang xâm nhập mạnh mẽ vào thế giới kinh doanh – đạt được thứ hạng và sự tiến bộ vượt xa sự mong đợi.
80% nữ chủ doanh nghiệp có trình độ đại học và thạc sỹ
Nữ doanh nhân ở Việt Nam không chỉ có tinh thần kinh doanh mạnh mẽ mà còn có trình độ chuyên môn tốt.
Trong một cuộc điều tra khảo sát của VCCI, có tới gần 80% nữ chủ doanh nghiệp tham gia khảo sát có trình độ đại học và thạc sỹ quản trị kinh doanh, cao hơn con số 72,9% ở năm 2020.
Trong bối cảnh hội nhập với kinh tế thế giới, các doanh nhân nữ Việt Nam ngày càng khẳng định được năng lực, trình độ của mình cũng không thua kém so với cộng đồng doanh nhân nữ các nước.
Cụ thể, Việt Nam tự hào đã có nữ Doanh nhân được bình chọn trong TOP 100 tỷ phú thế giới, TOP 50 phụ nữ quyền lực Châu Á, nữ Doanh nhân được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh Hùng lao động trong thời kỳ đổi mới…
Như vậy, đứng trước những cơ hội và thách thức mới, để thực sự thúc đẩy phát triển hơn nữa cộng đồng doanh nhân nữ và các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, cần có quyết tâm lớn, cần xây dựng kế hoạch tổng thể với mục tiêu rõ ràng theo từng thời kỳ, theo đó là những giải pháp thực hiện cụ thể với sự vào cuộc của toàn xã hội.
Trần Huyền
