Vận dụng linh hoạt, hợp lý những gợi ý của các chuyên gia, cha mẹ có thể biến kỳ nghỉ thành quãng thời gian ý nghĩa, vừa đảm bảo an toàn, vừa giúp trẻ học hỏi những bài học quan trọng.
Thắt chặt tình cảm gia đình và phát triển kỹ năng sống cho trẻ
Kỳ nghỉ lễ là thời gian lý tưởng để các thành viên trong gia đình gắn kết và tạo nên những kỷ niệm khó quên. Tuy nhiên, trong khi suốt kỳ nghỉ, cha mẹ cần lưu ý tránh để trẻ sa đà vào các hoạt động thiếu kiểm soát như chơi game quá nhiều hoặc tham gia những trò nghịch dại, dễ dẫn đến tai nạn thương tích.
Chuyên gia tâm lý Lê Khanh chia sẻ rằng, ngoài việc vui chơi, những ngày nghỉ lễ còn là cơ hội để cha mẹ rèn luyện kỹ năng sống và xây dựng ý thức trách nhiệm cho trẻ. Ví dụ, cha mẹ có thể dạy con cách cư xử lịch sự, như giữ im lặng khi người lớn tiếp khách hoặc luôn xin phép trước khi sử dụng đồ của người khác.
"Cha mẹ cần giúp trẻ nhận thức rằng việc sử dụng đồ của người khác mà không xin phép là hành động bất lịch sự và có thể gây hiểu lầm không đáng có", chuyên gia Lê Khanh nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, kỹ năng chia sẻ và nhường nhịn trong khi vui chơi với bạn bè cũng rất quan trọng. Cha mẹ có thể tạo ra những tình huống giả định để trẻ tự luyện tập cách xử lý, ví dụ: Nếu bạn giành đồ chơi, trẻ có thể mời bạn chơi cùng hoặc chuyển sang món đồ khác. Những kỹ năng này sẽ giúp trẻ trưởng thành hơn, dù quá trình rèn luyện cần thời gian.
Hoạt động bổ ích và an toàn trong các kỳ nghỉ
Ngoài các hoạt động gia đình, cha mẹ có thể tổ chức những hoạt động ngoài trời tại công viên, trung tâm giải trí hoặc tham gia các chương trình như xem kịch, phim thiếu nhi… để khơi dậy trí tưởng tượng và sự sáng tạo của trẻ. Nếu có điều kiện, các chuyến đi du lịch hoặc dã ngoại sẽ mang lại cho trẻ nhiều trải nghiệm thực tế, vừa giúp trẻ thư giãn, vừa phát triển thể chất.
Tuy nhiên, chuyên gia Lê Khanh lưu ý rằng, dù là chuyến đi gần hay xa, cha mẹ cần chuẩn bị kỹ lưỡng các vật dụng cần thiết cho trẻ và lên kế hoạch di chuyển cụ thể. Đặc biệt, cha mẹ nên nhắc nhở trẻ về cách tự bảo vệ mình, tránh đi lạc hoặc tiếp xúc với người lạ. Với trẻ nhỏ, cha mẹ có thể ghi thông tin liên lạc của gia đình và để trong túi của con, phòng trường hợp khẩn cấp.
Kỳ nghỉ lễ không chỉ là thời gian để vui chơi mà còn là dịp để cha mẹ giúp trẻ duy trì thói quen học tập nhẹ nhàng. Mỗi ngày, cha mẹ hãy dành một khoảng thời gian khuyến khích trẻ đọc sách hoặc ôn bài. Điều này không chỉ giúp trẻ duy trì thói quen học tập mà còn tránh cảm giác lười biếng khi quay lại trường học.
Những lưu ý quan trọng để kỳ nghỉ thêm trọn vẹn
Một kỳ nghỉ lễ lý tưởng không chỉ mang đến niềm vui mà còn tạo cơ hội để trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất, tinh thần và kỹ năng sống. Với sự chuẩn bị chu đáo và kế hoạch hợp lý, cha mẹ có thể biến những ngày nghỉ thành khoảng thời gian ý nghĩa, vừa thắt chặt tình cảm gia đình, vừa giúp trẻ học hỏi thêm nhiều điều bổ ích. Để kỳ nghỉ trọn vẹn hơn, cha mẹ có thể lưu ý những điểm sau:
Cùng con lập kế hoạch: Cha mẹ nên cùng trẻ xây dựng kế hoạch kỳ nghỉ, từ việc chọn điểm đến, phương tiện di chuyển đến chuẩn bị vật dụng cần thiết. Điều này giúp trẻ cảm thấy mình là một phần quan trọng trong gia đình.
Hướng dẫn trước khi tham gia hoạt động: Trước khi đến địa điểm vui chơi, cha mẹ có thể giới thiệu về giá trị văn hóa, lịch sử của nơi đó để trẻ hiểu thêm về bối cảnh. Nếu về quê, cha mẹ có thể khuyến khích trẻ tham gia các công việc thực tế như chăm sóc cây cối, vật nuôi để trải nghiệm thêm niềm vui lao động.
Đảm bảo an toàn: Cha mẹ luôn giám sát trẻ, đặc biệt ở những khu vực đông người hoặc gần sông suối, ao hồ. Trẻ nhỏ cần có người lớn đi kèm để tránh nguy cơ bị lạc hoặc gặp tai nạn thương tích.
Khuyến khích ghi chép: Cha mẹ có thể khuyến khích trẻ ghi lại những điều thú vị trong kỳ nghỉ. Điều này không chỉ giúp trẻ lưu giữ kỷ niệm mà còn rèn luyện kỹ năng viết lách và tư duy.
Ứng dụng công nghệ: Cha mẹ có thể sử dụng các thiết bị như đồng hồ định vị GPS hoặc ứng dụng bản đồ gia đình để giám sát trẻ từ xa. Đây là giải pháp an toàn khi trẻ tham gia các hoạt động khám phá độc lập.
Khuyến khích hoạt động thể chất: Các hoạt động như đạp xe, leo núi hoặc chơi thể thao không chỉ rèn luyện sức khỏe mà còn giúp trẻ phát triển kỹ năng làm việc nhóm và tinh thần đồng đội.
Kỹ năng xử lý tình huống khẩn cấp: Cha mẹ dạy trẻ cách ứng xử khi bị lạc, chẳng hạn tìm đến nhân viên bảo vệ hoặc gọi điện cho cha mẹ… Đây là kỹ năng quan trọng, đặc biệt khi trẻ ở nơi đông người.
Kim Liên
Ấn phẩm Vì trẻ em số 24