Bắt đầu từ ngày 31/3, Singapore sẽ triển khai bộ quy tắc mới yêu cầu các cửa hàng ứng dụng phải kiểm tra độ tuổi của người dùng trước khi họ tải xuống các ứng dụng dành cho người lớn.
Các cửa hàng ứng dụng như Apple, Google, Huawei, Samsung và Microsoft sẽ có một năm, đến tháng 3/2026, để thực hiện các biện pháp này.
Quy định này nhằm bảo vệ trẻ em khỏi các nội dung độc hại như nội dung khiêu dâm, bạo lực, hoặc liên quan đến tự làm hại bản thân và bắt nạt trên mạng. Các cửa hàng ứng dụng cũng phải có tiêu chuẩn cộng đồng rõ ràng và đảm bảo thực thi nghiêm ngặt đối với các nhà phát triển ứng dụng.
Bộ quy tắc mới đặt ra các hàng rào kiểm soát ngay từ cổng vào ứng dụng, giúp ngăn chặn trẻ em tiếp cận nội dung không phù hợp. Theo Viện Nghiên cứu Chính sách (IPS), các cửa hàng ứng dụng đóng vai trò như "người gác cổng" và việc quy định trách nhiệm cho họ giúp kiểm soát tốt hơn nội dung ứng dụng.
Ngoài ra, quy định này cũng yêu cầu cửa hàng ứng dụng phải có cơ chế phản hồi nhanh chóng với các báo cáo của người dùng về nội dung vi phạm. Điều này giúp hạn chế các ứng dụng chứa nội dung liên quan đến khủng bố hoặc lạm dụng trẻ em.
Để đảm bảo việc kiểm tra độ tuổi hiệu quả, các cửa hàng ứng dụng có thể sử dụng hai phương pháp: Xác minh bằng giấy tờ tùy thân hoặc thẻ tín dụng. Đây là phương pháp chính xác nhất nhưng có thể bị xem là quá gắt gao và gây lo ngại về quyền riêng tư.
Ngoài ra, Singapore có thể sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và nhận diện khuôn mặt. Dù có thể giúp xác định tuổi của người dùng, nhưng phương pháp này không hoàn toàn chính xác, đặc biệt đối với thanh thiếu niên.
Hiện hầu hết cửa hàng ứng dụng chỉ yêu cầu người dùng nhập ngày sinh khi tải xuống ứng dụng, một cách làm dễ bị trẻ em gian lận bằng cách khai báo sai độ tuổi.
Phụ huynh thường xuyên gặp khó khăn trong việc kiểm soát các ứng dụng mà con cái họ tải xuống. Một số cha mẹ đã phát hiện con mình cố tình nhập sai ngày sinh để tải các ứng dụng dành cho người lớn. Với quy định mới, các cửa hàng ứng dụng sẽ phải có cơ chế ngăn chặn những trường hợp như vậy.
Bên cạnh đó, luật mới cũng mở rộng quyền hạn của cơ quan chức năng trong việc kiểm soát nội dung do người dùng tạo ra trong ứng dụng. Những nội dung không phù hợp trong các trò chơi trực tuyến, diễn đàn hoặc mạng xã hội sẽ bị giám sát chặt chẽ hơn.
Một trong những thách thức lớn nhất là làm sao xác định chính xác độ tuổi của người dùng mà không vi phạm quyền riêng tư. Dù công nghệ AI và nhận diện khuôn mặt có thể hỗ trợ, chúng vẫn có nhiều sai sót do sự khác biệt về ngoại hình, màu da và cấu trúc khuôn mặt.
Hơn nữa, việc thực thi quy định này có thể gây khó khăn cho các doanh nghiệp công nghệ. Các công ty như Google và Samsung đang thảo luận với chính quyền Singapore về các phương án phù hợp. Việc áp dụng các tiêu chuẩn xác minh độ tuổi khác nhau giữa các quốc gia cũng có thể làm tăng chi phí vận hành của các công ty công nghệ.
Một số chuyên gia đề xuất sử dụng phương pháp "zero-knowledge proof" - quy trình xác minh kỹ thuật số cho phép xác nhận danh tính mà không cần tiết lộ thông tin cá nhân. Ví dụ, các cửa hàng ứng dụng có thể tích hợp với hệ thống Singpass của Singapore để xác minh độ tuổi mà không lưu trữ dữ liệu cá nhân.
Ngoài ra, các nền tảng có thể yêu cầu xác minh danh tính mỗi lần người dùng muốn tải xuống một ứng dụng dành cho người lớn, thay vì chỉ xác minh một lần khi đăng ký tài khoản. Điều này giúp đảm bảo rằng không ai khác ngoài chủ tài khoản có thể tải xuống ứng dụng không phù hợp.
Mặc dù quy định này áp dụng cho các cửa hàng ứng dụng lớn, nhưng một số nền tảng như Steam - nơi cung cấp nhiều trò chơi có nội dung người lớn vẫn chưa nằm trong phạm vi điều chỉnh. Steam hiện chỉ yêu cầu người dùng nhập ngày sinh, một biện pháp kiểm soát lỏng lẻo và dễ bị lách luật.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng bên cạnh quy định mới, phụ huynh vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ con cái trước các nội dung không phù hợp.
Một số đề xuất bao gồm: Cửa hàng ứng dụng gửi thông báo cho phụ huynh mỗi khi con cái họ cố gắng tải xuống ứng dụng dành cho người lớn; yêu cầu phụ huynh xác nhận mỗi lần trẻ em muốn tải ứng dụng mới, thiết lập chế độ kiểm soát của phụ huynh trên thiết bị của trẻ.
Bộ quy tắc mới của Singapore là bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ trẻ em khỏi nội dung trực tuyến có hại.
Dù vẫn còn nhiều thách thức trong việc triển khai, đặc biệt là về quyền riêng tư và tính chính xác của các phương pháp kiểm tra độ tuổi, nhưng với sự hợp tác giữa chính quyền, doanh nghiệp công nghệ và phụ huynh, việc tạo ra một môi trường mạng an toàn hơn cho trẻ em là hoàn toàn khả thi.
Đức Hoàng (theo Straits Times)
Báo Lao động và Xã hội số 19
