Đánh giá học sinh chương trình hiện hành
Báo cáo tại Hội nghị, Cục Phó Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD&ĐT) Phạm Quốc Khánh cho biết, để triển khai chương trình giáo dục phổ thông 2018 (CT GDPT 2018), Bộ GD&ĐT xác định phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Công tác chuẩn bị đã việc phát hiện khoảng cách giữa chương trình hiện hành và chương trình mới để có những giải pháp bổ sung, điều chỉnh, nhằm hỗ trợ tốt nhất cho học sinh khi chuyển sang học CT GDPT mới, nhất là học sinh lớp 5 sẽ bắt đầu học vào năm học 2021-2022, học sinh lớp 9 sẽ học từ năm học 2022-2023.
Đánh giá diện rộng quốc gia kết quả học tập của học sinh lớp 5, 9, 12.
Với yêu cầu đó, chương trình Đánh giá diện rộng quốc gia kết quả học tập của học sinh lớp 5, 9, 12 năm học 2019-2020 có mục tiêu chính là đánh giá năng lực của học sinh đang học chương trình hiện hành so với chuẩn đầu ra mong đợi của CT GDPT 2018. Chương trình đồng thời nghiên cứu những yếu tố ảnh hưởng kết quả học tập của học sinh, như: Hệ thống chính sách; các điều kiện giảng dạy - học tập…
"Kết quả đánh giá diện rộng giúp các nhà quản lý giáo dục có thông tin chuyên sâu về những nhân tố tác động đến chất lượng, hiệu quả giáo dục, cũng như những mảng kiến thức, kỹ năng, năng lực cần có chiến lược và giải pháp hỗ trợ để đạt được mục tiêu giáo dục của CT GDPT 2018. Từ việc phân tích kết quả các đánh giá này, chương trình cũng đưa ra những khuyến nghị, đề xuất cho đơn vị liên quan để có những điều chỉnh, giải pháp phù hợp, nhằm hỗ trợ tốt nhất học sinh, các nhà trường thực hiện hiệu quả CT GDPT mới", ông Phạm Quốc Khánh cho hay.
Với mục tiêu nêu trên, chương trình đã tổ chức đánh giá (chọn mẫu ngẫu nhiên) trên gần 57.000 học sinh của ba khối lớp 5, 9, 12; gần 51.000 phụ huynh học sinh; hơn 5.200 giáo viên, 1.029 Hiệu trưởng, của 1.029 trường tiểu học, THCS, THPT trên 63 tỉnh thành. Chương trình được chuẩn bị và triển khai kỹ lưỡng trong 2 năm với quy trình tiêu chuẩn quốc tế. Trong đó, năm 2019 là xây dựng, thử nghiệm và chuẩn bị công cụ khảo sát, đánh giá diện rộng. Năm 2020 thực hiện khảo sát chính thức; phân tích xử lý dữ liệu và báo cáo; khảo sát thử nghiệm 3 môn lớp 12 và xây dựng ngân hàng câu hỏi bổ sung.
Kết quả đánh giá với đối tượng học sinh cho thấy, CT GDPT 2018 có sự kế thừa và giao thoa tốt với CT GDPT hiện hành. Đa số học sinh của chương trình hiện nay nắm vững kiến thức, kĩ năng cơ bản và vận dụng vào giải quyết tình huống thực tiễn quen thuộc, hoặc tương đối phức tạp. Học sinh nữ có kết quả học tập tốt hơn học sinh nam ở hầu hết môn học, các khối lớp; mức độ đạt chuẩn yêu cầu của CT mới giữa học sinh các vùng miền có sự khác biệt…
Để thực hiện hiệu quả CT GDPT mới, chương trình đánh giá khuyến nghị tiếp tục bồi dưỡng, nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục để đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá theo yêu cầu của chương trình mới, đổi mới hoạt động quản trị nhà trường. Việc nâng cấp hệ thống học liệu, cơ sở vật chất phục vụ dạy học cần được quan tâm đầu tư hơn, bên cạnh việc xây dựng và thực thi một số biện pháp gắn kết giữa cha mẹ học sinh với nhà trường trong hoạt động hỗ trợ giáo dục học sinh.
Bộ GD&ĐT cho biết, học sinh nữ có kết quả học tập tốt hơn học sinh nam ở hầu hết các môn học, các khối lớp.
Tiếp tục thực hiện và nhân rộng hoạt động đánh giá
Nhận xét về chương trình đánh giá diện rộng quốc gia kết quả học tập của học sinh lớp 5, 9, 12, đại diện các Sở GD&ĐT cho rằng, đây là hoạt động rất cần thiết, có giá trị thực tiễn và tác động lớn. Chương trình giúp "nhận diện" chính xác thực tế giáo dục của nhà trường, địa phương, quốc gia; biết được các học sinh lớp 5, lớp 9 cần bổ sung kiến thức như thế nào để các em có thể tiếp cận ngay với chương trình mới khi lên lớp 6, lớp 10. Đồng thời hoạt động này cũng chỉ ra những điểm mà từng nhà trường, địa phương, cả nước cần điều chỉnh, bổ sung trong công tác dạy học và quản lý giáo dục để tiến tới thực hiện hiệu quả CT GDPT mới.
Đánh giá cao kết quả đạt được và ý nghĩa quan trọng của chương trình đánh giá diện rộng quốc gia trong việc hỗ trợ duy trì và phát triển bền vững CT GDPT mới, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ yêu cầu trong thời gian tới cần tiếp tục duy trì và nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, giáo viên về đánh giá diện rộng nói riêng và hoạt động đánh giá chất lượng giáo dục nói chung. Đặc biệt, các kết quả, phân tích của hoạt động đánh giá cần được nghiên cứu sâu, kỹ lưỡng, để đưa ra những đề xuất giải pháp giúp thực hiện hiệu quả và phát triển bền vững chương trình.
"Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; đồng thời quan tâm hơn nữa đến xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa và bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên; xây dựng môi trường giáo dục tích cực, cởi mở, dân chủ, hạnh phúc…", Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ nói. Lãnh đạo Bộ GD&ĐT cho biết tới đây sẽ có hướng dẫn các nhà trường tổ chức việc dạy học cho học sinh lớp 5, lớp 9 để có bước chuyển tiếp sang học CT GDPT mới hiệu quả.