Cuối tháng 7, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cảnh báo cuộc khủng hoảng nhân khẩu học có nguy cơ khiến tương lai của đất nước gặp nguy hiểm. Nước này đang nỗ lực hết sức để đảo ngược tình trạng tỷ lệ sinh sụt giảm ở Nga.
Nga phải đối mặt với nhiều thách thức về nhân khẩu học kể từ khi Liên Xô sụp đổ, bao gồm tình trạng dân số già hóa, di cư và tỷ lệ sinh thấp nhất trong 17 năm.
“Con số này đang ở mức rất thấp, trung bình 1,4 ca sinh trên một phụ nữ - tương đương với các nước châu Âu, Nhật Bản... Nhưng đây là thảm họa cho tương lai của quốc gia. Bất kỳ ai có nhiều con đều là người hùng. Chúng ta sống ở đất nước rộng nhất thế giới và dân số lại giảm đi mỗi năm. Cách duy nhất để đối phó với điều này là tăng tỷ lệ sinh trung bình”, ông Peskov nói.
Nước Nga có dân số khoảng 148 triệu người khi Liên Xô tan rã năm 1991. Con số này hiện khoảng 144 triệu người sau thời gian dài tỷ lệ tử vong cao và tỷ lệ sinh thấp vào những năm 1990. Tỷ lệ sinh của đất nước này vẫn chưa phục hồi kể từ thời Liên Xô mặc dù chính phủ của Tổng thống Vladimir Putin đã cung cấp các khoản thanh toán hào phóng và trợ cấp cho các gia đình đông con.
Các thách thức gần đây của Nga bao gồm số lượng lớn ca tử vong do Covid-19, số lượng người di cư lớn và số dân nhập cư vào Nga đạt mức thấp nhất trong 10 năm vào năm 2023. Dân số Nga có thể giảm xuống còn 130 triệu người vào những năm 2040, các nhà nhân khẩu học dự báo.
Khi được hỏi liệu các gia đình trẻ có còn niềm tin vào tương lai không, Điện Kremlin đã chỉ ra tình hình nhân khẩu học tương tự ở các quốc gia khác. “Thật không may, đây là một xu hướng. Tình hình sẽ vẫn khó khăn nhưng chính phủ đang nỗ lực giải quyết vấn đề này và đây là một trong những ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Nga”, ông Peskov nói thêm.
Dân số giảm kéo theo hàng loạt hệ lụy bất lợi cho nền kinh tế trong dài hạn, ví dụ như thiếu hụt nguồn lực lao động, giảm năng suất lao động. Phó Thủ tướng Nga Dmitry Chernyshenko cảnh báo việc dân số giảm mạnh có thể dẫn đến tình trạng thiếu lao động nghiêm trọng vào cuối thập kỷ này. Ông lo ngại một cuộc khủng hoảng nhân khẩu học nghiêm trọng đang rình rập nước Nga và có thể dẫn đến tình trạng thiếu lao động trầm trọng lên tới 2,4 triệu người vào năm 2030.
Số liệu thống kê chính thức cho thấy chỉ hơn 1,2 triệu trẻ sơ sinh ra đời ở Nga vào năm ngoái, con số thấp nhất kể từ năm 1999. Tỷ lệ sinh đã giảm đều đặn kể từ mức đỉnh điểm vào năm 2014. Cục thống kê quốc gia Rosstat trước đó đã dự đoán tỷ lệ sinh sẽ tiếp tục giảm cho đến năm 2027.
Hồi đầu năm, Tổng thống Vladimir Putin cho rằng, mỗi gia đình ở Nga phải sinh ít nhất 2 con vì sự tồn vong của dân tộc và từ 3 con trở lên nếu muốn phát triển và thịnh vượng.
"Nếu chúng ta muốn tồn tại với tư cách một dân tộc hay các nhóm dân tộc sinh sống ở Nga thì mỗi gia đình phải có ít nhất 2 con. Để mở rộng và phát triển, mỗi gia đình cần ít nhất 3 con", Tổng thống Nga Putin phát biểu trước các nhân viên tại một nhà máy ở vùng Urals ngày 15/2.
Ông nhấn mạnh thêm, nếu mỗi gia đình chỉ sinh 1 con, dân số sẽ suy giảm. Việc nâng cao tỷ lệ sinh là ưu tiên quốc gia của Nga. Kremlin đã gọi năm nay là “năm của gia đình” và tung ra các gói trợ cấp cho người có nhiều hơn 3 con. Nga cam kết chi tới 157 tỷ USD để hỗ trợ gia đình, trẻ em trong 6 năm tới với mục tiêu ngày càng có nhiều gia đình đông con.
Đức Hoàng (theo Reuters)
Báo Lao động và Xã hội số 96
